«Πήραμε την ανεργία στο 17,5% το καλοκαίρι του 2019 και τη μειώσαμε στο 11,6% τον περασμένο Οκτώβριο» δήλωνε περιχαρής ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης κατά την προ ημερών συζήτηση στη Βουλή για τον προϋπολογισμό και αυτό είναι ένα από τα βασικά προτάγματα στο λόγο των κυβερνητικών στελεχών και του ίδιου του πρωθυπουργού όταν κάνουν απολογισμό του κυβερνητικού έργου: Η ανεργία μειώνεται…
Αρνητικό ισοζύγιο
Ωστόσο τα στοιχεία της ΕΡΓΑΝΗ για το μήνα Νοέμβριο είναι ανησυχητικά καθώς υπάρχει μια απώλεια 83.627 θέσεων εργασίας και το ανησυχητικό σ’ αυτή την περίπτωση δεν είναι αυτή καθ’ αυτή η μείωση αλλά το μέγεθός της με τον αντίστοιχο μήνα τα τελευταία είκοσι και πλέον χρόνια. Από το 2001 μέχρι σήμερα το Νοέμβριο καταγράφεται αρνητικό ισοζύγιο προσλήψεων – αποχωρήσεων και αυτό αποδίδεται από το υπουργείο Εργασίας στο τέλος της τουριστικής περιόδου και σε απώλειες θέσεων συγκεκριμένων κλάδων.
Ωστόσο μέχρι το 2020 το αρνητικό ισοζύγιο κυμαινόταν από τις 11.000 μέχρι τις 56.000 απώλειες θέσεων εργασίας. Ωστόσο το Νοέμβριο του 2021 καταγράφηκε ο χειρότερος μέχρι τότε Νοέμβρης με απώλειες -πολλαπλάσσιες του μέσου όρου του αντίστοιχου μήνα των προηγούμενων χρόνων- 79.129 και τον φετινό Νοέμβριο καταγράφεται ακόμα περισσότερο αρνητικό το ισοζύγιο.
Θεαματικά μειωμένο το θετικό ισοζύγιο του ενδεκάμηνου
Μένει να εξακριβωθεί από την εξέλιξη των πραγμάτων γιατί ο φετινός Νοέμβριος είναι ο χειρότερος της τελευταίας 20ετίας και αν διαγράφεται κάποια γενικότερη τάση από τα αυξημένα νούμερα του αρνητικού ισοζυγίου στις θέσεις εργασίας του Νοεμβρίου των δύο τελευταίων ετών. Αυτό πάντως που αξίζει να σημειωθεί είναι ότι εξίσου ανησυχητική εμφανίζεται η σύγκριση των αντίστοιχων ενδεκάμηνων του 2021 και 2022.
Στους έντεκα πρώτους μήνους του 2021 είχε καταγραφεί αύξηση των θέσεων εργασίας κατά 135.680 θέσεις εργασίας ενώ φέτος είναι θεαματικά μειωμένο το θετικό και πάλι ισοζύγιο προσλήσεων – αποχωρήσεων. Οι θέσεις εργασίας αυξήθηκαν κατά 63.980 το ενδεκάμηνο του 2022 και όπως προκύπτει από τον παρακάτω πίνακα η διαφορά ανάμεσα στο Α’ ενδεκάμηνο του 2021 και 2022 είναι αρνητική κατά 71.700.
Κατά το ήμισυ
Εκείνο πάντως που έχει παγιωθεί και είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι οι νέες θέσεις εργασίας που δημιουργούνται αφορούν κατά το ήμισυ μόνο θέσεις πλήρους απασχόλησης και κατά το ήμιση θέσεις με ελαστική απασχόληση και τους αντίστοιχους μειωμένους μισθούς που αντιστοιχούν στην μερική και εκ περιτροπής απασχόληση.
Συγκεκριμένα οι 2.707.204 προσλήψεις που έγιναν κατά τους έντεκα μήνες του φετινού χρόνου αντιστοιχούν σε 1.389.379 θέσεις πλήρους απασχόλησης και σε 1.068.811 μερικής απασχόλησης και 249.014 θέσεις εκ περιτροπής απασχόλησης.
Αυτή η τάση και αυτές οι αναλογίες μάλιστα είναι κυρίαρχες τα τελευταία χρόνια και κυρίως από την εποχή των μνημονίων. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι πέρσι σε κάποιες από τις στατιστικές απεικονίσεις των μηνών του 2021 για το ισοζύγιο προσλήψεων – αποχωρήσεων αποτυπώνονταν επικράτηση των ελαστικών μορφών εργασίας. Πχ τον Οκτώβριο του 2021 οι συμβάσεις μερικής και εκ περιτροπής εργασίας κυριαρχούσαν κατά 53,53% στο σύνολο των νέων θέσεων εργασίας, έναντι 46,47% των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης, εκ των οποίων μάλιστα ένα μεγάλο μέρος είναι ορισμένου χρόνου και έχουν ημερομηνία λήξης.
Δουλειά λάστιχο – αμοιβές πείνας
Τι σημαίνουν αυτοί οι αριθμοί στην πραγματική ζωή σε συνθήκες ακρίβειας και πληθωρισμού; Σημαίνουν ότι οι μισοί εργαζόμενοι από αυτούς που ανήκουν στην κατηγορία των νέων προσλήψεων αμοίβονται κατά μέσο όρο με 400 ευρώ το μήνα, κατά κύριο λόγο μεικτές και όχι καθαρές απολαβές.
Κατά συνέπεια οι πανηγυρισμοί για τη μείωση της ανεργίας δεν αποτυπώνει μια πραγματικότητα που λέει ότι ακόμα και αυτοί που εργάζονται δεν μπορούν να ανταποκριθούν πλέον στην κάλυψη στοιχειωδών και βασικών αναγκών, λόγω του ότι η ακρίβεια ροκανίζει την αγοραστική δύναμη. Όταν αυτό ισχύει για τους μισθούς πλήρους απασχόλησης είναι εύκολα κατανοητό τι σημαίνει για τους «μισθούς» μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης.