Tάφοι που αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια των εργασιών αναστήλωσης της Παναγίας των Παρισίων, αρχαίες ελληνικές τεφροδόχοι που ήρθαν στο φως κατά τη διάρκεια αμυντικών έργων από τους ουκρανούς στρατιώτες, ένα αυτοκρατορικό παλάτι ηλικίας 800 ετών κατά την κατασκευή του Ολυμπιακού Χωριού για τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου είναι μερικές μόνο από τις συναρπαστικές ειδήσεις του αρχαιολογικού δελτίου του 2022, την ώρα που η αρχαιολογική σκαπάνη εξακολουθεί να αναζητά τους τάφους της Νεφερτίτης και της Κλεοπάτρας (χωρίς ωστόσο απτά αποτελέσματα ως τώρα).
Τα 24 αγάλματα της Τοσκάνης
Το μεγαλύτερο σύνολο αρχαίων χάλκινων αγαλμάτων που έχουν βρεθεί στην Ιταλία – 24 – εντόπισαν οι αρχαιολόγοι στο Σαν Κασιάνο ντέι Μπάνι στην Τοσκάνη, στα περίχωρα της Σιένας, κάτω από τη λάσπη και τα θερμά νερά που κάλυπταν ένα λουτρό για αιώνες. Χρονολογούνται μεταξύ του 2ου αι. π.Χ. και του 1ου αι. μ.Χ. και θεωρούνται έργα ντόπιων τεχνιτών. Πέντε εξ αυτών έχουν ύψος που αγγίζει το 1 μ. και σώζονται σε άριστη κατάσταση. Ο «απολύτως μοναδικός» θησαυρός συνοδεύεται από έναν εξαιρετικά μεγάλο αριθμό επιγραφών στα ετρουσκικά και τα λατινικά καθώς και από 6.000 νομίσματα, ευρήματα που σχετίζονται με σημαντικές οικογένειες γαιοκτημόνων και τοπικών αρχόντων.
Η χτένα με το αλφάβητο
Η παλαιότερη γνωστή πρόταση γραμμένη στο αρχαιότερο γνωστό αλφάβητο βρέθηκε πάνω σε μια ελεφαντοστέινη διπλή χτένα. Το περιεχόμενό της είναι το εξής: «Είθε αυτός ο χαυλιόδοντας να ξεριζώσει τις ψείρες από τα μαλλιά και τα γένια». Η χτένα που ανακαλύφθηκε στη Λαχίς, μια πόλη των Χαναναίων, χρονολογείται τη δεύτερη χιλιετία π.Χ. και οι διαστάσεις της είναι 3,5×2,5 εκατ. Αν και ανακαλύφθηκε στο Νοτιοκεντρικό Ισραήλ το 2017, μόλις μέσα στη χρονιά δημοσιεύτηκε το περιεχόμενο της εγχάρακτης επιγραφής της που αποτελείται από 17 γράμματα κι αποκαλύπτει μια στιγμή της καθημερινότητας του ανθρώπου πριν από πολλές χιλιάδες χρόνια.
Μια αρχαία αφήγηση
Την αρχαιότερη αφηγηματική σκηνή του κόσμου ανακάλυψαν αρχαιολόγοι στην Τουρκία, κοντά στα σύνορα με τη Συρία. Πρόκειται για ένα ανάγλυφο ηλικίας 11.000 ετών λαξευμένο σε βράχο, μήκους 3,7 μ., στο οποίο απεικονίζονται δύο λεοπαρδάλεις, ένας ταύρος και δύο άνδρες, ο ένας εκ των οποίων κρατά τον φαλλό του και ο άλλος πιθανόν ένα φίδι. Ο προϊστορικός καλλιτέχνης θέλησε να τονίσει την επικινδυνότητα των ζώων δίνοντας έμφαση στα δόντια και τα κέρατα των ζώων.
Στα ίχνη του Κυανοχαίτη Ποσειδώνα
Tα ίχνη του ναού του Κυανοχαίτη Ποσειδώνα, στον οποίο κάθε χρόνο θυσιάζονταν εννέα κατάμαυροι ταύροι – όσες και οι πόλεις της αμφικτιονίας της Τριφυλίας -, βρίσκεται η αρχαιολογική σκαπάνη στη θέση Κλειδί, κάτω από την ακρόπολη του Σαμικού, στην περιοχή βόρεια της λιμνοθάλασσας Καϊάφα, στη δυτική ακτή της Πελοποννήσου. Ενώπιον ενός κτιρίου μήκους τουλάχιστον 28 μ., το οποίο διέθετε δύο εσωτερικές αίθουσες, καθώς επίσης πρόναο και οπισθόδομο (ή άδυτο), εκτιμούν ότι βρίσκονται οι αρχαιολόγοι και η συνολική εικόνα τούς οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το επίμηκες ναόσχημο κτίριο πιθανότατα ανήκε στο ιερό του Ποσειδώνα και ίσως να ταυτίζεται με τον ναό του θεού.
Η κεφαλή του Ηρακλή
Ενα μαρμάρινο υπερφυσικό κεφάλι που απεικονίζει έναν γενειοφόρο άνδρα που δεν αποκλείεται να συμπληρώνει ένα από τα αγάλματα που βρίσκονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, και συγκεκριμένα εκείνο του Ηρακλή τύπου Φαρνέζε – γνωστού και ως Ηρακλή των Αντικυθήρων – που στηρίζεται σε ένα ρόπαλο. Το κεφάλι ανελκύστηκε κατά τη διάρκεια των υποθαλάσσιων αρχαιολογικών ερευνών στο διάσημο ναυάγιο των Αντικυθήρων. Στην ίδια ανασκαφή βρέθηκε η μαρμάρινη βάση ενός αγάλματος, πάνω στην οποία σώζονται και τα δύο γυμνά κάτω άκρα ανθρώπινης μορφής, χάλκινα και σιδερένια καρφιά, ο μολύβδινος στύπος μιας ξύλινης άγκυρας, αλλά και μεταλλικές άμορφες μάζες που θα αποκαλύψουν τα μυστικά τους μετά τη συντήρησή τους, όπως και δύο ανθρώπινα δόντια.