Οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν μια σειρά από προκλήσεις το 2023, μετά από μία έντονη χρονιά που χαρακτηρίστηκε από την στροφή 180 μοιρών στην νομισματική τους πολιτική.
Η προσέγγιση των μεγάλων κεντρικών τραπεζών απέναντι στην πρόκληση του πληθωρισμού αποτέλεσε ένα από τα βασικά θέματα που απασχόλησαν τις αγορές τη χρονιά που φεύγει. Και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού οι κεντρικοί τραπεζίτες επέμεναν αρχικά ότι οι πιέσεις στις τιμές θα ήταν «παροδικές», κι ως εκ τούτου δεν χρειαζόταν νομισματική παρέμβαση, διατηρώντας επί μήνες αυτή την ρητορική των «περιστεριών».
Πληθωρισμός: Στο 8,5% τον Νοέμβριο – Ράλι ανατιμήσεων στα τρόφιμα
Ωστόσο, το καλοκαίρι όλα άλλαξαν: σε μια στροφή 180 μοιρών η έννοια του «παροδικού» πληθωρισμού έδωσε τη θέση της στην έννοια του «επίμονου», με τον δείκτη τιμών καταναλωτή να καταρρίπτει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, πλήττοντας επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Περιβάλλον προκλήσεων
Πλέον η εικόνα είναι διαφορετική: μετά το «παροδικό» και το «επίμονο», οδεύουμε προς το «αβέβαιο». Έχοντας ήδη πέσει έξω στις εκτιμήσεις τους, οι κεντρικοί τραπεζίτες είναι πολύ προσεκτικοί πλέον στις εκφράσεις που διατυπώνουν, και αποφεύγουν ακόμα και τις μεσοπρόθεσμες προβλέψεις. «Εξετάζουμε τις αποφάσεις μας συνεδρίαση με τη συνεδρίαση» είναι το νέο μότο στις ανακοινώσεις.
Μερικές από τις πιο σημαντικές προκλήσεις που μπορεί να αντιμετωπίσουν οι κεντρικές τράπεζες το 2023 περιλαμβάνουν:
- Διαχείριση της νομισματικής πολιτικής στο νέο περιβάλλον: Πολλές κεντρικές τράπεζες μείωσαν τα επιτόκια σχεδόν στο μηδέν ή ακόμη και σε αρνητικά επίπεδα ως απάντηση στην πανδημία του COVID-19 και την οικονομική ύφεση. Η εκτίναξη του πληθωρισμού στη συνέχεια άνοιξε έναν κύκλο επιθετικής αύξησης των επιτοκίων. Πλέον το μεγάλο ερώτημα είναι μέχρι πού θα φτάσουν αυτές οι αυξήσεις και ποια είναι η χρυσή τομή μεταξύ του ελέγχου του πληθωρισμού και της ύφεσης.
- Διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας: Οι κεντρικές τράπεζες διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας ρυθμίζοντας το χρηματοπιστωτικό σύστημα και εργάζονται για την πρόληψη χρηματοπιστωτικών κρίσεων. Τα επόμενα χρόνια, οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να επαγρυπνούν για την παρακολούθηση των χρηματοπιστωτικών αγορών και τον εντοπισμό πιθανών κινδύνων για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
- Αντιμετώπιση αυξανόμενων επιπέδων χρέους: Πολλές χώρες έχουν αναλάβει μεγάλα ποσά χρέους ως απάντηση στην πανδημία και την οικονομική ύφεση. Αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει προκλήσεις για τις κεντρικές τράπεζες όσον αφορά τη διαχείριση των προσδοκιών για τον πληθωρισμό και τη διατήρηση της εμπιστοσύνης στην αξία των νομισμάτων τους.
- Ανταπόκριση στην τεχνολογική αλλαγή: Ο γρήγορος ρυθμός της τεχνολογικής αλλαγής δημιουργεί ευκαιρίες και προκλήσεις για τις κεντρικές τράπεζες. Από τη μία πλευρά, οι τεχνολογικές καινοτομίες έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα των λειτουργιών της κεντρικής τράπεζας. Από την άλλη πλευρά, οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να έχουν υπόψη τους τους κινδύνους που ενέχουν οι νέες τεχνολογίες, όπως οι απειλές στον κυβερνοχώρο και η πιθανότητα χρηματοπιστωτικής αστάθειας που προκύπτει από την ταχεία ανάπτυξη των εταιρειών fintech.
- Αντιμετώπιση της παγκόσμιας οικονομικής αβεβαιότητας: Η παγκόσμια οικονομία παραμένει αβέβαιη και αντιμετωπίζει μια σειρά από προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένων των αυξανόμενων εμπορικών εντάσεων, των γεωπολιτικών κινδύνων και της πιθανότητας περαιτέρω οικονομικής ύφεσης. Οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να είναι ευέλικτες και προσαρμοστικές για να ανταποκρίνονται σε αυτές τις προκλήσεις και να διασφαλίζουν ότι οι ενέργειές τους είναι αποτελεσματικές για τη στήριξη της οικονομικής σταθερότητας και ανάπτυξης.