Μια φωτογραφία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ήταν αρκετή για να αποκαλύψει την καταστρατήγηση του αντικαπνιστικού νόμου στα νυχτερινά κέντρα της Ελλάδας.
Αποτελεί άλλωστε κοινό μυστικό πως τα χρόνια της πανδημίας οι έλεγχοι δεν συνεχίστηκαν με την ίδια ορμή, συγκριτικά με το 2019 και έως την έναρξη της υγειονομικής κρίσης όπου το «σβήνουμε το τσιγάρο» αποτελούσε προτεραιότητα.
Τα διαδοχικά lockdowns που ανάγκασαν τις βραδινές επιχειρήσεις διασκέδασης σε διακεκομμένη λειτουργία επηρέασαν σημαντικά και τον τρόπο που γίνονταν οι έλεγχοι, ενώ φαίνεται πως ατόνησαν και οι σχετικές καταγγελίες. Είναι ενδεικτικό πως σύμφωνα με την απολογιστική έκθεση της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας από τις συνολικά 3.023 καταγγελίες που δέχτηκε κατά το περασμένο έτος μόλις οι 63 (1,23%) αφορούσαν το κάπνισμα.
Επιπρόσθετα, και σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, το 2021 έγιναν συνολικά 7.898 έλεγχοι και επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους 264.000 ευρώ.
Είναι αξιοσημείωτο πως περίπου πριν από έναν χρόνο απενεργοποιήθηκε η γραμμή «1142» στην οποία οι πολίτες ανέφεραν τις παραβάσεις του νόμου. Εκτοτε οι σχετικές καταγγελίες υποβάλλονται ηλεκτρονικά στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας ενώ το υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία λειτούργησε γραμμή για την ψυχολογική υποστήριξη εκείνων που επιθυμούν να διακόψουν το κάπνισμα (τηλεφωνική γραμμή 2152152121).
Παράλληλα όμως, και όπως σημειώνουν πηγές στα «ΝΕΑ», κατά το ίδιο διάστημα «αποφεύγονταν» οι έλεγχοι στα κέντρα διασκέδασης, γεγονός που αποδίδεται και στο ωράριο, δεδομένου πως είναι αναγκαίες οι μεταμεσονύχτιες εξορμήσεις.
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως το κάπνισμα έχει κοπεί σχεδόν… μαχαίρι στους κλειστούς χώρους εστίασης, οι οποίοι αποτελούν αντικαπνιστικά πρότυπα. Αντιθέτως, οι φετινές γιορτές ήταν οι πρώτες σε κλίμα ελευθερίας έπειτα από τρία χρόνια περιορισμών, και αυτό μεταφράστηκε και σε «ελεύθερο κάπνισμα» στα κέντρα διασκέδασης – ιδίως μετά τη 1 τη νύχτα όταν το κέφι ανάβει.
Τα κενά
Καθώς όμως το «άνοιγμα» της κοινωνίας ήταν ήδη σαρωτικό από το καλοκαίρι, ο επικεφαλής της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για τον Ελεγχο του Καπνίσματος Παναγιώτης Μπεχράκης από κοινού με την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία απέστειλε ήδη από τον περασμένο Αύγουστο επιστολή στην ηγεσία του υπουργείου Υγείας. Σε αυτήν οι ειδικοί έδειχναν ως «κόκκινες ζώνες» τα νυχτερινά κέντρα αλλά και τους υπαίθριους χώρους που «βαφτίζονται» εξωτερικοί παρότι είναι σχεδόν περιμετρικά κλεισμένοι, επισημαίνοντας τους κινδύνους για τη δημόσια υγεία.
Τα κενά στην εφαρμογή του νόμου επιβεβαίωσε σε ανάρτησή του ο υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης, όταν την περασμένη Δευτέρα κοινοποίησε φωτογραφία γνωστού ηθοποιού να κρατά τσιγάρο σε νυχτερινό κέντρο. «Επειδή ο αντικαπνιστικός νόμος και ισχύει και εφαρμόζεται, ήδη με βάση αυτή τη φωτογραφία κινείται η διαδικασία να επιβληθεί το πρόστιμο στο μαγαζί και σε όσους παρανομούν. Ο νόμος ισχύει για όλους και το κάπνισμα στον εσωτερικό χώρο απαγορεύεται» σχολίασε χαρακτηριστικά.
Ακολούθησε δεύτερη ανάρτηση με τον Θ. Πλεύρη να διευκρινίζει πως η εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου έχει πετύχει στο σκέλος της εστίασης, προσθέτοντας πως το πρόβλημα ωστόσο παραμένει στη νυχτερινή διασκέδαση και ειδικά μετά από κάποια ώρα. Ο ίδιος εν τούτοις αναφέρει πως γίνονται έλεγχοι συμπληρώνοντας πως «είναι σαφές ότι δεν μπορεί σε κάθε πίστα ή κλαμπ να είναι και ένα κλιμάκιο ελέγχου». Συνεπακόλουθα στο κάδρο των ευθυνών συμπεριλαμβάνει τις διοικήσεις «όταν αυτές όχι απλά δεν αποτρέπουν αλλά διευκολύνουν την παράβαση του νόμου αδιαφορώντας ακόμη και για τις εύλογες διαμαρτυρίες ανθρώπων που δεν αντέχουν τον καπνό».
Παραβάσεις
Εν τω μεταξύ υπό τις εξελίξεις αυτές άμεσα ήταν τα αντανακλαστικά της Ελληνικής Αστυνομίας. Σε ανακοίνωσή της υπογραμμίζεται πως από την 1η έως και την 27η Δεκεμβρίου πραγματοποιήθηκαν σε όλη την επικράτεια 20.534 έλεγχοι και βεβαιώθηκαν συνολικά 814 σχετικές παραβάσεις σε καπνίζοντες θαμώνες και υπεύθυνους διαχείρισης των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος.
Και υπενθυμίζεται στον επίλογο της ίδιας ανακοίνωσης πως συναρμόδιες Αρχές «για τη διασφάλιση της εφαρμογής του νομοθετικού και κανονιστικού πλαισίου οι Υγειονομικές Υπηρεσίες των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης βαθμού Α’ και Β’, η Δημοτική Αστυνομία, καθώς και οι Λιμενικές Αρχές στην περιοχή ευθύνης τους».
