Τα συνδικάτα φαίνεται να ξανακερδίζουν τη δύναμή τους σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, έπειτα από μια μακρά περίοδο κατά την οποία – και λόγω της πανδημίας – είχαν περιορισμένη παρουσία. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου τα συνδικάτα πραγματοποιούν τις μεγαλύτερες απεργίες των τελευταίων 30 ετών και δείχνουν να ανακαλύπτουν εκ νέου τη διαπραγματευτική τους δύναμη, μπροστά στο φάσμα του πληθωρισμού που πλήττει τη μεγάλη πλειονότητα των πολιτών.
Από το περασμένο καλοκαίρι πραγματοποιούνται τακτικά μεγάλες απεργίες σε όλη τη χώρα, ιδίως στις δημόσιες υπηρεσίες. Η κατάσταση είναι τέτοια ώστε για να βοηθήσουν τους πολίτες στην καθημερινότητά τους τα μέσα ενημέρωσης αναγκάστηκαν να δημιουργήσουν ημερολόγια απεργίας. Την περασμένη εβδομάδα δύο συνδικάτα ακινητοποίησαν τα τρένα, ενώ απήργησαν οι εργαζόμενοι στους αυτοκινητοδρόμους. Σήμερα ξεκινά η απεργία των εκπαιδευτικών στη Σκωτία και αύριο η απεργία των οδηγών ασθενοφόρων στην Αγγλία. Επίσης, οι νοσηλευτές επαναλαμβάνουν την ιστορική τους απεργία: τον Δεκέμβριο του 2022 πραγματοποίησαν την πρώτη τους απεργία από την ίδρυση του συνδικάτου τους το 1906 και έχουν προγραμματίσει δύο νέες ημέρες δράσης.
Αποφασισμένα τα μέλη
Οι πολλαπλές συγκρούσεις τείνουν να γίνουν ακόμα πιο σκληρές. «Τα μέλη μας δεν ήταν ποτέ τόσο αποφασισμένα» λέει ο Μικ Γουέλαν, γενικός γραμματέας της Aslef, η οποία εκπροσωπεί τους μηχανοδηγούς. Μιλάει για έναν αγώνα που μπορεί να συνεχιστεί μέχρι τον Μάιο, ενώ οι πρώτες στάσεις εργασίας ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 2022. «Τα συνδικάτα ετοιμάζονται να αντέξουν τουλάχιστον μέχρι την άνοιξη» προσθέτει ο Κέβιν Ρόουαν της κύριας συνομοσπονδίας συνδικάτων TUC.
Τις προηγούμενες δεκαετίες και κυρίως μετά τη Μάργκαρετ Θάτσερ, τα συνδικάτα βρίσκονταν σε παρακμή. Ο αριθμός των μελών τους είχε μειωθεί στο μισό: από 13,2 εκατομμύρια το 1979 σε 6,5 εκατομμύρια το 2021. Ο αριθμός των απεργιών είχε μειωθεί κατά 10 φορές. Η έξοδος από την πανδημία και το σοκ του πληθωρισμού – περίπου 11% στο Ηνωμένο Βασίλειο – αντιστρέφουν αυτή την τάση. Στην TUC, τα ερωτήματα σχετικά με την ένταξη σε συνδικάτο έχουν αυξηθεί κατά 800% τους τελευταίους μήνες.
Μεγάλες διαδηλώσεις
Ανάλογη είναι η κατάσταση και στη Γαλλία, η οποία παραδοσιακά έχει ισχυρά συνδικάτα, τα οποία όμως τα τελευταία χρόνια είχαν ατονήσει. Οχι πια. Τον Οκτώβριο ξεκίνησαν στη Γαλλία μεγάλες διαδηλώσεις σε πολλούς κλάδους, αρχής γενομένης από τους εργαζομένους στα διυλιστήρια – το 1/3 των πρατηρίων βενζίνης της χώρας ήταν άδειο επί ημέρες, με τους πολίτες να αναζητούν απεγνωσμένα τρόπους να κινήσουν τα αυτοκίνητά τους. Στις απεργίες εντάχθηκαν γρήγορα οι εργαζόμενοι στους πυρηνικούς σταθμούς και ακολούθησαν εργαζόμενοι στους σιδηροδρόμους και εκπαιδευτικοί. Ενα από τα μεγαλύτερα συνδικάτα, το CGT, ανέφερε 180 διαδηλώσεις μέσα σε μία ημέρα τον Οκτώβριο, με χιλιάδες άτομα να διαδηλώνουν σε όλη τη Γαλλία.
Στη Γερμανία, το μεγαλύτερο συνδικάτο στον τομέα υπηρεσιών ξεκίνησε την Παρασκευή μισθολογικές διαπραγματεύσεις με την κρατική ταχυδρομική εταιρεία, πιέζοντας για αυξήσεις 15% στους μισθούς περίπου 160.000 ταχυδρομικών υπαλλήλων, ένα αίτημα που η εταιρεία απέρριψε ως «μη ρεαλιστικό». Το μισθολογικό αίτημα είναι μεγαλύτερο από την αύξηση 10,5% που ζήτησε η Verdi για 5 εκατομμύρια εργαζομένους του δημόσιου τομέα τον Οκτώβριο. Το ισχυρό συνδικάτο IG Metal, το οποίο εκπροσωπεί περίπου 2,3 εκατ. εργαζομένους στη μεταλλουργία και στην αυτοκινητοβιομηχανία, πρόσφατα ολοκλήρωσε συμφωνία για αυξήσεις στους μισθούς.