Αναζήτηση
Με μια παρουσίαση δυόμισι ωρών και 30… slides στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, ο Αδωνις Γεωργιάδης, ουσιαστικά, επιβεβαίωσε την έρευνα των «ΝΕΩΝ» (16/1/2023 και 19/1/2023) για τα «μεγάλα κόλπα» στα ράφια των σουπερμάρκετ, όπου οι καταναλωτές βρίσκουν τα ίδια προϊόντα σε μικρότερες συσκευασίες και σε υψηλότερες τιμές από παλαιότερα. Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα με τη σειρά…
Η αναφορά του περιορίστηκε στη νομιμότητα ή μη της πρακτικής και όχι στην ουσία της. «ΤΑ ΝΕΑ» ουδέποτε υποστήριξαν ότι η μείωση του περιεχομένου στη συσκευασία είναι παράνομη. Τουναντίον, επικαλούμενα τον πρόεδρο της Ενωσης Μικρών και Μεσαίων Σουπερμάρκετ Ελλάδας Γιάννη Πηλίδη, αναφέρουν ότι «είναι δικαίωμα της επιχείρησης να ορίσει το μέγεθος της συσκευασίας της, όμως δεν είναι δικαίωμά της να προχωρά κατά το δοκούν σε ανατιμήσεις» (16/1/2023).
Αντίστοιχα, και στο δημοσίευμα που ακολούθησε (19/1/2023) επισημαίνεται ότι «από τη στιγμή που το βάρος, ο όγκος και το μήκος ενός προϊόντος αναγράφονται σωστά στη συσκευασία, τότε δεν υπάρχει παράβαση». Βέβαια, στις διαφάνειες που παρουσίασε σε δημοσιογράφους ο υπουργός ρωτούσε και έδινε μόνος του την απάντηση: «Είναι νόμιμη η προσφορά προϊόντων με λιγότερο περιεχόμενο από παλαιότερα με την ίδια τιμή; Οχι πάντα… Είναι νόμιμη η προσφορά προϊόντων με λιγότερο περιεχόμενο από παλαιότερα με υψηλότερη τιμή; Οχι πάντα… Είναι νόμιμη η προσφορά προϊόντων με λιγότερο περιεχόμενο από παλαιότερα με χαμηλότερη τιμή; Οχι πάντα…».
Τα στοιχεία
«ΤΑ ΝΕΑ», παραθέτοντας στοιχεία των ενώσεων καταναλωτών, παρουσίασαν με συγκεκριμένα παραδείγματα τα «τρικ» που μπορεί να παραπλανούν τους καταναλωτές, αφού είναι πρακτικά αδύνατο να συγκρατούν τις τιμές και το μέγεθος των συσκευασιών που αγοράζουν σε κάθε επίσκεψή τους σε σουπερμάρκετ, ώστε να προχωρούν σε αντιπαραβολές.
Για τον λόγο αυτό, άλλωστε, το υπουργείο προανήγγειλε προχθές το σχέδιο που εξετάζει για υποχρεωτική τοποθέτηση σε ορατά σημεία καρτελών που με μεγάλα γράμματα θα αναγράφουν το κόστος ανά κιλό ή τεμάχιο. Η εξαγγελία αυτή, όπως φαίνεται, συντείνει στη διαπίστωση των «ΝΕΩΝ».
Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, εξάλλου, απαντώντας σε ερώτηση των «ΝΕΩΝ», κατά την πρεμιέρα των θεματικών προεκλογικών συνεντεύξεών του, αναφέρθηκε εκτενώς σε φαινόμενα αισχροκέρδειας, ενώ υπογράμμισε ότι οι κατευθυντήριες οδηγίες που έχει δώσει είναι οι έλεγχοι να είναι εξαντλητικοί. Τα κρούσματα αισχροκέρδειας, εν τέλει, δεν αρνήθηκε ούτε ο Αδωνις Γεωργιάδης. «Ο βασικός μας ισχυρισμός δεν είναι φυσικά ότι δεν υπάρχουν φαινόμενα αισχροκέρδειας, υπάρχουν και αυτά, και τα εντοπίζουμε στο μέτρο του εφικτού και τα τιμωρούμε με τα ανάλογα πρόστιμα», είπε. Ενώ, σε άλλο σημείο (αυτοαναίρεσης) της παρουσίασής του ανέφερε: «Το υπουργείο δίνει τη μάχη κατά της αισχροκέρδειας και κατά του πληθωρισμού όσο περισσότερο μπορούμε».
Οσον αφορά τους μέχρι τώρα ελέγχους, βάσει των στοιχείων που παρέθεσε ο αρμόδιος υπουργός, «έχουν λάβει χώρα περίπου 4.000 έλεγχοι κατά της αισχροκέρδειας που έχουν οδηγήσει σε επιβολή προστίμων ύψους περίπου 3 εκατ. ευρώ σε περίπου 150 επιχειρήσεις». Αν δεχτούμε τους παραπάνω αριθμούς, έχουμε: 750 ευρώ ποινή ανά έλεγχο ή 20.000 ευρώ ανά παράβαση (χωρίς να διευκρινίζεται το είδος της παράβασης ή της επιχείρησης που υπέπεσε σε αυτή). Επίσης, δεν αμφισβητήθηκε ο αριθμός των ελεγκτών της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου Αγοράς (ΔΙΜΕΑ) που παρέθεσαν «ΤΑ ΝΕΑ». «Εχουν γίνει έλεγχοι και συνεχίζονται οι έλεγχοι. Εχουν έρθει και κάποιες καταγγελίες που τις βλέπουμε μία μία και θα σας ανακοινώσουμε ακριβώς τα αποτελέσματα», είπε, όμως, και ο υπουργός.
Οι τιμές
Για τις ανατιμήσεις, ο Αδωνις Γεωργιάδης παρέθεσε μεσοσταθμικά στοιχεία ανά κατηγορία της ΕΛΣΤΑΤ (Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου 2022). «ΤΑ ΝΕΑ» εξέτασαν τις διακυμάνσεις των τιμών συγκεκριμένων προϊόντων. Εκεί παρατηρούνται μεγάλες διακυμάνσεις ακόμα και άνω του 50%… με στοιχεία, μάλιστα, του υπουργείου.
Αντίστοιχα, η σύγκριση τιμών που παρουσιάστηκε στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων «εξέτασε» τα ίδια τρία προϊόντα σε διάστημα δύο ή και δυόμισι μηνών. Η έρευνα των «ΝΕΩΝ» εστίασε συγκεκριμένα στην τελευταία εβδομάδα του 2022 και στην πρώτη του 2023 (περίοδο εορτών), σε μεγαλύτερο εύρος αγαθών, κατόπιν καταγγελιών ενώσεων και πολιτών. Στο – μεγάλο – διάστημα που «εξέτασε» το υπουργείο, προφανώς και θα υπήρξαν διάφορες διακυμάνσεις τιμών.
Το τελευταίο επιβεβαιώνουν, δε, και άλλα γραφήματα που… ενδεικτικά παρουσίασε ο υπουργός. Σε δύο εξ αυτών καταγράφεται αύξηση 50,41% (από 1,21 ευρώ σε 1,82 ευρώ) στην τιμή αλευριού (1 kg) και 40% (από 0,80 ευρώ σε 1,12 ευρώ) στην τιμή ζυμαρικών (500 gr). Μάλιστα, καθότι επέλεξε να παρουσιάσει τις διακυμάνσεις των τιμών μόνο στο διάστημα εφαρμογής του καλαθιού του νοικοκυριού (ξεκίνησε στις 2/11/2022), τα γραφήματά του πιστοποιούν ακριβώς ένα από τα συμπεράσματα της έρευνας των «ΝΕΩΝ».
Οτι, δηλαδή, μεταξύ της 10ης και της 11ης εβδομάδας εφαρμογής του μέτρου – ή αλλιώς μεταξύ της τελευταίας εβδομάδας του 2022 και της πρώτης εβδομάδας του 2023 – καταγράφηκε μεγάλη αύξηση τιμών στα ράφια.
Τέλος, ο Αδωνις Γεωργιάδης έκλεισε την παρουσίασή του με έναν… μαθηματικό τύπο, ο οποίος εξηγεί πώς προκύπτουν οι τιμές των προϊόντων που περιλαμβάνονται στο καλάθι του νοικοκυριού. Ωστόσο, είναι μάλλον δύσκολο οι καταναλωτές να προχωρούν σε σύνθετες πράξεις και αναλύσεις αλγορίθμων μπροστά στα ράφια, προκειμένου να διαπιστώσουν αν οι αναγραφόμενες τιμές είναι σταθμισμένες και εν τέλει συμφέρουσες.
Εν συνεχεία, βέβαια, έσπευσε να ξεκαθαρίσει: «…Δεν αντιδικώ με καμία εφημερίδα – ούτε με “ΤΑ ΝΕΑ” ούτε με την “ΑΥΓΗ” -, ούτε προφανώς με τον πρόεδρο της Ενώσεως Καταναλωτών, τον κ. Ραυτόπουλο… Το αντίθετο. Θεωρώ ότι είμαστε όλοι στην ίδια βάρκα. Κάθε δημοσίευμα εφημερίδας που αναδεικνύει το ζήτημα της ακρίβειας μας βοηθάει να κάνουμε τη δουλειά μας περισσότερο, διότι εμείς κινητοποιούμαστε επί των καταγγελιών…».
Συνεπώς, τα δημοσιεύματα βοηθούν το έργο των ελεγκτικών μηχανισμών. Αρα, ποιος ο λόγος της χθεσινής συνέντευξης, κύριε υπουργέ;
