Οκτώ σεντόνια που μετατράπηκαν σε σελίδες ημερολογίου. Στολές ύπνου φτιαγμένες από ωτασπίδες, μάσκες για τα μάτια και υπνόσακους. Κλειδιά που σταματούν τον χρόνο κι άλλα που κουρδίζουν τη σιωπή.
Ηχοι από κομπρεσέρ και φτυάρια, μηχανές κι εκρήξεις που δεν παράγονται από μηχανήματα και εργαλεία αλλά από τις φωνές των ανθρακωρύχων που εργάζονταν κάποτε εκεί. Και μια παρέα παιδιών που δίνει πνοή με τα τραγούδια τους στον εγκαταλελειμμένο εργατικό οικισμό που βρισκόταν πλάι στο πρώτο εργοστάσιο γεωθερμικής ενέργειας που χτίστηκε στον κόσμο και το οποίο λειτουργεί από το 1904 στην περιοχή του Λαρντερέλο της Τοσκάνης.
Ολες τούτες οι ετερόκλητες εικόνες είναι μερικές μόνο από εκείνες που συνθέτουν τις έξι νέες ατομικές εκθέσεις οι οποίες εγκαινιάζονται στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Και από το Σάββατο έως και τον Μάιο υπόσχονται να προσφέρουν μια διαφορετική οπτική στους επισκέπτες σχετικά με την «επίδραση που ασκεί το Διαδίκτυο, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και η σύγχρονη οικονομία της τεχνολογίας στις σχέσεις και τη σύγχρονη ζωή».
Διάσπαρτες σε ολόκληρο το κτίριο του πρώην εργοστασίου Φιξ – από το ισόγειο έως και τον τέταρτο όροφο που άλλαξε όψη ριζικά – οι νέες εκθέσεις του ΕΜΣΤ φέρνουν κοντά καλλιτέχνες από διαφορετικές γωνιές της Ευρώπης, ενώ συστήνουν και ορισμένους στο ελληνικό κοινό, όπως τη Δανή Χάνα Τοτίκι, την Ερικα Σκούρτη, η οποία κάνει την πρώτη της ατομική έκθεση στην Ελλάδα, και τον Μιχάλη Καρίκη, στην πρώτη διεξοδική παρουσίαση του έργου του στη χώρα μας.
«Υπνοβάτες»
Το νήμα των νέων εκθέσεων ξετυλίγεται από τον χώρο περιοδικών εκθέσεων του ισογείου με τη Χάνα Τοτίκι, η οποία υπό τον τίτλο «Τα πάντα, παντού, διαρκώς» σε επιμέλεια Ιόλης Τζανετάκη προχωρά στην πρώτη εκτεταμένη μουσειακή της έκθεση στην Ευρώπη με 80 έργα: γλυπτά και εγκαταστάσεις που μοιάζουν εκ πρώτης όψεως με έπιπλα, αξεσουάρ ή ρούχα – όπως είναι τα κεραμικά κράνη, οι στολές ύπνου που ίδια αποκαλεί «Υπνοβάτες» ή τα εργαλεία-κλειδιά για διάφορες απροσδόκητες χρήσεις όπως το σταμάτημα του χρόνου.
Το Σάββατο επιπλέον θα παρουσιάσει και μια μουσική περφόρμανς-επίδειξη μόδας με ρούχα που παραπέμπουν σε στολές εργασίας και ιερατικά άμφια μαζί με ένα βίντεο-καραόκε με χακαρισμένους στίχους από γνωστές ποπ επιτυχίες που μιλούν για τη σύγχρονη εργασιακή ζωή, για την εργασία ως νέα κοσμική θρησκεία, κ.ά.
Στο ισόγειο βρίσκεται και ο γνωστός για τα γελοιογραφικά σχέδιά του σε μουσεία, Μπιενάλε και στον δημόσιο χώρο, εκ Ρουμανίας ορμώμενος, Νταν Περζόφσκι. Για την πρώτη του ατομική μουσειακή έκθεση στην Ελλάδα, την οποία επιμελήθηκε η Αννα Μυκονιάτη, έκανε «κατάληψη» στον μεγαλύτερο τοίχο του φουαγέ του ΕΜΣΤ (σχεδόν 30 μ.) ζωγραφίζοντας απευθείας με τον αγαπημένο του μαύρο μαρκαδόρο μια καινούργια, μεγάλης κλίμακας τοιχογραφία.
Στα δύο Project Rooms συναντούμε την Ελένη Μπαγάκη και την Ερικα Σκούρτη, σε επιμέλεια αντιστοίχως των Τίνας Πανδή και Δάφνης Βιτάλη. Η πρώτη παρουσιάζει σειρά ζωγραφικών έργων – συνθέσεις ανθρώπινων μορφών, ανδρικών κυρίως γυμνών σωμάτων, υπό τον τίτλο «Something like a poem, a nude, and flowers in a vase». Η δεύτερη, με ιδιαίτερη έμφαση στην αυτοέκθεση (όπως διαπιστώνεται από τα έργα της της τελευταίας δεκαετίας που συνθέτουν την έκθεσή της και τα οποία περιλαμβάνουν από ψηφιακά βίντεο έως γραμμένα σεντόνια), παρουσιάζει μεταξύ άλλων αυτοβιογραφικά βίντεο, κολάζ για την κατάθλιψη, την εργασία και τον έρωτα, το εφηβικό ημερολόγιό της, αλλά κι εκείνο που διατηρούσε σε σεντόνια την περίοδο της καραντίνας.
Περιθώριο
Στην αίθουσα προβολών έχει «εγκατασταθεί» το Μέλανι Μπονάτζο από την Ολλανδία και παρουσιάζει τα πειραματικά ντοκιμαντέρ του τα οποία είναι εστιασμένα σε ομάδες του περιθωρίου. Το «Progress vs Regress» μιλάει για τον φόβο του να μείνει κανείς πίσω όσο μεγαλώνει και για τον τρόπο με τον οποίο περιθωριοποιούνται κοινωνικά οι μεγαλύτεροι σε ηλικία πολίτες.
Τέλος, στον τέταρτο όροφο του μουσείου – ο οποίος να υπενθυμίσουμε ότι ως το τέλος του προηγούμενου χρόνου φιλοξενούσε τμήμα της μόνιμης συλλογής του μουσείου και αποξηλώθηκε καθώς, όπως διευκρινίστηκε από το ΕΜΣΤ, ο χώρος θα φιλοξενεί περιοδικές εκθέσεις, όπως τώρα, αλλά και έργα των μόνιμων συλλογών – ο Μιχάλης Καρίκης στήνει σε επιμέλεια Σταμάτη Σχιζάκη έξι κομβικές βιντεο-ηχητικές εγκαταστάσεις της εικαστικής του διαδρομής απευθύνοντας μεταξύ άλλων μια μουσική έκκληση στα μετεωρολογικά φαινόμενα και προκαλώντας μια μουσική καταιγίδα σε κλειστό χώρο και δημιουργεί ένα αναγνωστήριο με βιβλία και δοκίμια πάνω στο θέμα της αγάπης.