Στο εγχειρίδιο του καλού πολιτευτή υπάρχουν τρία κεφάλαια για την πόλωση. Στο πρώτο, ο αναγνώστης – που μελετά πώς πρέπει να κινηθεί σε μια προεκλογική εκστρατεία προκειμένου να συγκαταλέγεται στους νικητές το βράδυ των εκλογών – μαθαίνει ότι οφείλει να δηλώνει απ’ το μπαλκόνι πόσο την απεχθάνεται, μια και δηλητηριάζει το πολιτικό κλίμα. Στο επόμενο, ανακαλύπτει τις τεχνικές για να την προκαλεί με τρόπο. Και στο τελευταίο, τα κόλπα ώστε να φορτώσει την ευθύνη της στον αντίπαλο. Το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει, λοιπόν, είναι πως στην περίοδο που προηγείται της κάλπης, η όξυνση της πολιτικής αντιπαράθεσης μόνο πολιτικά κέρδη μπορεί να φέρει. Οι έμπειροι κοινοβουλευτικοί, εξάλλου, παραδέχονται χωρίς περιστροφές ότι κάθε εκλογική αναμέτρηση όπου συμμετείχαν στην Ελλάδα ήταν τοξικά πολωτική. Μια κι όλα δείχνουν πως η επερχόμενη δεν θα αποτελέσει εξαίρεση, πώς ωφελούν και πώς βλάπτουν τα κόμματα οι τοξικές τους συμπεριφορές;

Νέα Δημοκρατία

Επισήμως, ένα από τα εργαλεία της νεοδημοκρατικής στρατηγικής είναι η σύγκριση του κυβερνητικού έργου με τα πεπραγμένα της πρώτη φορά Αριστεράς. Ανεπισήμως, αυτή ακριβώς η αντιπαραβολή – διανθισμένη φυσικά με μομφές για τα Ειδικά Δικαστήρια και ερωτήματα για βαλίτσες με λεφτά ή τις φήμες περί χρηματοδότησης των συριζαϊκών ταμείων από τη Βενεζουέλα – χρησιμεύει στην αναβίωση των αντισυριζαϊκών παθών, τα οποία με τη σειρά τους ίσως ευνοήσουν ένα δυναμικό comeback του περιλάλητου αντι-ΣΥΡΙΖΑ μετώπου, ώστε να αποτραπεί μια επιστροφή της αξιωματικής αντιπολίτευσης στα κυβερνητικά έδρανα. Οι πρωθυπουργικές αναφορές από κοινοβουλευτικού βήματος στη «θλιβερή περιπέτεια της χώρας», «με κλειστές τράπεζες και ορθάνοιχτα σύνορα» κατά τη διάρκεια της συζήτησης για την πρόταση δυσπιστίας συνόψισαν αρκετά παραστατικά την εικόνα που θέλει να φιλοτεχνήσει για τον ΣΥΡΙΖΑ το κυβερνών κόμμα. Για τους μυημένους στους κανόνες της πολιτικής επικοινωνιολογίας, ένα από τα παράπλευρα οφέλη των εκκωφαντικών τόνων για τη ΝΔ είναι η συσπείρωση της κομματικής της βάσης προκειμένου να περιοριστούν οι διαρροές προς τα δεξιά – ειδικά σε περιοχές της Βόρειας Ελλάδας. Ωστόσο, οι κόντρες τέτοιου τύπου, που ανεβάζουν τα επίπεδα τοξικότητας κι απευθύνονται ως επί το πλείστον στους ήδη προσηλυτισμένους, ενέχουν – επαναλαμβάνουν σχεδόν μονότονα οι πολιτικοί αναλυτές – το ρίσκο της απομάκρυνσης κάποιων μετριοπαθών ψηφοφόρων, καθώς κι εκείνο του «όλοι ίδιοι είναι», της συνολικής απαξίωσης του πολιτικού συστήματος.

ΣΥΡΙΖΑ

Η πόλωση, λένε οι πολιτικοί αντίπαλοι του ΣΥΡΙΖΑ, είναι η φυσική του κατάσταση. Η απόφαση του προέδρου του να αποσύρει την κοινοβουλευτική του ομάδα από οποιαδήποτε ψηφοφορία στο Βουλευτήριο μέχρι την προκήρυξη των εκλογών, ώστε να αφηγηθεί την ιστορία ενός Ανένδοτου για μιλένιαλς και τη γενιά Ζ, επιβεβαιώνει τη διαπίστωση. Το ίδιο και μια γρήγορη αναδρομή στο παρελθόν. Τον Ιούλιο του 2013, για παράδειγμα, οι συριζαίοι βουλευτές σήκωναν πανό στον περίβολο της Βουλής – προσπαθώντας να φέρουν το πεζοδρόμιο εκεί. Η εκλογική εμπειρία έχει δείξει ότι η Κουμουνδούρου εκτόξευσε τα ποσοστά της – κι αργότερα κέρδισε εκλογές – ανεβάζοντας τα ντεσιμπέλ. Η τοξικότητα, επομένως, είναι ένα προεκλογικό όπλο που ο ΣΥΡΙΖΑ ξέρει να χειρίζεται. Σύμφωνα με έμπειρους εκλογολόγους, μάλιστα, τον βοηθά να ξεπεράσει το πρόβλημα αποσυσπείρωσης που εμφανίζει σε μη προεκλογικό χρόνο. Πέρα από την τόνωση του κομματικού φρονήματος όσων παραδοσιακά τον στηρίζουν, όμως, οι πολωτικές τακτικές τού επιτρέπουν να αλιεύσει και ψηφοφόρους από τα μικρότερα ριζοσπαστικά κόμματα στα αριστερά του, σαν το ΜέΡΑ25, συμπληρώνουν. Οι ίδιες πηγές συγκαταλέγουν στα μειονεκτήματα της μεθόδου την ενεργοποίηση των αντι-ΣΥΡΙΖΑ ανακλαστικών της κρίσιμης μάζας των κεντρώων – η οποία υπολογίζεται από δημοσκόπους στο 20% με 22% του εκλογικού σώματος.

ΠΑΣΟΚ

Η δημοσκοπική βιβλιογραφία, πατώντας πάνω στην εμπειρική παρατήρηση των περασμένων εκλογικών αναμετρήσεων, υποστηρίζει ότι η πόλωση ευνοεί τον δικομματισμό και συμπιέζει τα μικρά κόμματα. Ενα τέτοιο σενάριο θεωρείται εξαιρετικά πιθανό να παιχτεί μεταξύ πρώτης και δεύτερης κάλπης. Παρότι υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο η απλή αναλογική να αποδειχθεί μια ευκαιρία για τους μικρούς να βελτιώσουν τα ποσοστά τους, ενόψει της Κυριακής που θα ισχύσει ξανά η ενισχυμένη το ΠΑΣΟΚ έχει πολλούς λόγους να ανησυχεί, αναφέρουν επαγγελματίες των μετρήσεων. Γιατί τότε θα μεγαλώσει ο αριθμός εκείνων που ψηφίζουν για τη διακυβέρνηση της χώρας, κι όχι για να τιμωρήσουν την κυβέρνηση ή τη μείζονα αντιπολίτευση. Η Χαριλάου Τρικούπη, βέβαια, κάνει την ανάποδη ανάγνωση. Τα στελέχη της πιστεύουν ότι η «λάσπη» που πετούν το ένα μεγάλο κόμμα στο άλλο μπορεί τελικά να ωφελήσει το ΠΑΣΟΚ. Πώς; Κατά την εκτίμησή τους, η αποστροφή για τη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ που προκαλεί στους κεντρώους ψηφοφόρους, αυξάνει τις δικές τους πιθανότητες να τους προσεγγίσουν εμφανιζόμενοι ως «αντίδοτο στην τοξικότητα»,  σαν το κόμμα που αρθρώνει «ορθολογικό, μετριοπαθή και σοβαρό θεσμικό λόγο».

Τελευταία Νέα