Κάθε λεπτό που περνάει μεγαλώνει ο αριθμός των νεκρών από τους φονικούς σεισμούς που έγιναν στην Τουρκία, πλήττοντας το νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας, καθώς και τη γειτονική Συρία.
Μέχρι τώρα οι νεκροί έχουν ξεπεράσει τους 9.500, ενώ οι προβλέψεις για τον τελικό απολογισμό είναι από αποκαρδιωτικές μέχρι απελπιστικές.
Την ίδια ώρα, οι κάτοικοι των δύο χωρών διαμαρτύρονται για την απουσία βοήθειας σε μια σειρά περιοχές τόσο στην Τουρκία, όσο και τη Συρία.
Οι 50 φορές που ο Εγκέλαδος χτύπησε την Τουρκία
Ο Guardian γράφει ότι ο θυμός έχει αυξηθεί στην Τουρκία για την αργή και ανεπαρκή αντίδραση των Αρχών στον ισχυρό σεισμό, με τις πιθανότητες να βρεθούν επιζώντες να μειώνονται δραματικά.
«Πού πήγαν τα λεφτά από τον φόρο σεισμού»
Το BBC σε δικό του ρεπορτάζ αναφέρει ότι η οργή αυξάνεται για τον «φόρο σεισμού» που εισπράττεται από την τουρκική κυβέρνηση εδώ και δύο και πλέον δεκαετίες, μετά από τον ισχυρό σεισμό του 1999.
Ο εκτιμώμενος φόρος των 88 δισ. τουρκικών λιρών (4,6 δισ. δολάρια ή 3,8 δισ. αγγλικές λίρες) έπρεπε να δαπανηθεί για την πρόληψη καταστροφών και την ανάπτυξη υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης. Το 1999, περισσότεροι από 17.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν στον ισχυρό σεισμό που έπληξε τη βορειοδυτική Τουρκία.
Αυτά τα ερωτήματα σχετικά με τον «ειδικό φόρο επικοινωνίας» – όπως τον αποκαλούν οι Αρχές – τίθενται κάθε φορά που γίνεται σεισμός στην Τουρκία. Αλλά η κυβέρνηση δεν έχει ποτέ εξηγήσει δημοσίως πώς ξοδεύονται τα χρήματα, σύμφωνα με το τουρκικό BBC.
«Πού πήγαν όλοι οι φόροι μας, που έχουν συγκεντρωθεί από το 1999;», δήλωσε στο AFP ο Τζελάλ Ντενίζ, 61 ετών. Ο αδερφός και τα ανίψια του παραμένουν παγιδευμένα κάτω από τα ερείπια, σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ.
«Δεν υπάρχει ούτε ένας άνθρωπος εδώ»
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε 10 επαρχίες. Όμως οι κάτοικοι σε πολλές κατεστραμμένες πόλεις εξέφρασαν οργή και απόγνωση για την αντίδραση των Αρχών στον φονικότερο σεισμό που έπληξε την Τουρκία εδώ και δεκαετίες.
«Δεν υπάρχει ούτε ένας άνθρωπος εδώ. Είμαστε κάτω από το χιόνι, χωρίς σπίτι, χωρίς τίποτα», δήλωσε στο Reuters ο Μουράτ Αλινάκ, του οποίου το σπίτι στη Μαλάτια κατέρρευσε και του οποίου οι συγγενείς αγνοούνται. «Τι θα κάνω, πού μπορώ να πάω;», αναρωτιέται με απελπισία.
Κανένας διασώστης στο Γκαζιαντέπ τις πρώτες 12 ώρες
Άνθρωποι σε απομακρυσμένες πόλεις της νότιας Τουρκίας περιέγραψαν πώς οι προσπάθειες ανακούφισης έχουν φτάσει στα όριά τους, εν μέσω της καταστροφής που εκτεινόταν σε μια συνοριακή περιοχή μήκους σχεδόν 650 μιλίων.
Παρά την κρίσιμη ανάγκη να προσεγγιστούν γρήγορα οι επιζώντες, καμία ομάδα διάσωσης δεν έφτασε στην πόλη Γκαζιαντέπ τις πρώτες 12 ώρες μετά την καταστροφή, αναγκάζοντας τους συγγενείς των θυμάτων και την τοπική Αστυνομία να καθαρίσουν τα ερείπια με τα χέρια, δήλωσαν μάρτυρες στο AFP.
Όταν τελικά ήρθαν οι διασώστες το βράδυ της Δευτέρας, εργάστηκαν μόνο για λίγες ώρες πριν σταματήσουν για τη νύχτα, δήλωσαν οι κάτοικοι στο AFP.
Πολλοί Τούρκοι εξέφρασαν την οργή τους στο διαδίκτυο για την απουσία επαρκούς βοήθειας στη νοτιότερη επαρχία Χατάι, με πολλούς να διαμαρτύρονται ότι οι διασώστες απέτυχαν να φτάσουν έγκαιρα στην περιοχή.
Στο Χατάι, ο σεισμός ισοπέδωσε πολλά κυβερνητικά κτίρια, συμπεριλαμβανομένου του τοπικού παραρτήματος της τουρκικής υπηρεσίας αντιμετώπισης καταστροφών, της AFAD.
«Είμαι τόσο θυμωμένος», δήλωσε ο αναλυτής Γκιονούλ Τολ, του Ινστιτούτου Μέσης Ανατολής στην Ουάσινγκτον. «Οι άνθρωποι προσπαθούν να ξεθάψουν τους αγαπημένους τους που έχουν παγιδευτεί κάτω από τα ερείπια. Κάνει κρύο, βρέχει, δεν υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα. Ένα μέλος της οικογένειας έχει παγιδευτεί κάτω από μια βαριά τσιμεντένια πλάκα και περιμένει τα σωστικά συνεργεία εδώ και ώρες».
Χωρίς αρκετούς διασώστες, οι εθελοντές λένε ότι θα πρέπει να επέμβουν και να κάνουν μόνοι τους τη δύσκολη δουλειά.
«Είναι καταστροφή»
Ο Μουράτ Χαρούτ Ονγκορέν, συντονιστής της AKUT, της μεγαλύτερης οργάνωσης βοήθειας και διάσωσης στην Τουρκία, δήλωσε ότι οι προσπάθειες να προσεγγίσουν τους πληγέντες σε ολόκληρη τη νότια Τουρκία παρεμποδίστηκαν σοβαρά από τον κρύο καιρό και τις παγωμένες συνθήκες – καθώς και από το τεράστιο μέγεθος της πληγείσας περιοχής.
«Συχνά ορίζουμε τους μεγάλους σεισμούς ως καταστροφές. Αυτός είναι κάτι περισσότερο από σεισμός, είναι καταστροφή», δήλωσε.
Ο συντονιστής δήλωσε ότι οι παγιδευμένοι κάτω από τα χαλάσματα διατρέχουν όλο και μεγαλύτερο κίνδυνο με κάθε ώρα που περνά. «Το να διασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι θα λάβουν την κατάλληλη βοήθεια μπορεί να μην είναι εύκολο για τις πρώτες 72 ώρες μετά από τόσο μεγάλους και καταστροφικούς σεισμούς», είπε. «Ο συντονισμός των ομάδων, η μεταφορά και τα υλικοτεχνικά ζητήματα δεν είναι εύκολα», πρόσθεσε.
Ο Ονγκορέν δήλωσε επίσης ότι ο πραγματικός αριθμός των κτιρίων που κατέρρευσαν είναι πιθανό να υπερβαίνει κατά πολύ τον μέχρι στιγμής επιβεβαιωμένο αριθμό, προσθέτοντας: «Όταν συνδυάζετε τον αριθμό αυτών των κτιρίων που κατέρρευσαν με άλλα κριτήρια, μπορώ να πω ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια δύσκολη επιχείρηση».
Απελπιστική η κατάσταση στη Συρία
Οι υπεύθυνοι για την ανθρωπιστική βοήθεια εξέφρασαν ιδιαίτερη ανησυχία για την κατάσταση στη Συρία, η οποία πλήττεται ήδη από ανθρωπιστική κρίση μετά από σχεδόν 12 χρόνια εμφυλίου πολέμου. Οι συριακές αρχές ανέφεραν θανάτους μέχρι τη Χάμα, 250 χιλιόμετρα μακριά από το επίκεντρο.
Την Τρίτη, ένα νεογέννητο κοριτσάκι ανασύρθηκε ζωντανό από τα ερείπια ενός σπιτιού στη βόρεια Συρία, αφού οι συγγενείς του το βρήκαν ακόμη δεμένο με τον ομφάλιο λώρο με τη μητέρα του, η οποία έχασε τη ζωή της κατά τον σεισμό. Το βρέφος είναι η μοναδική επιζών από το στενό οικογενειακό της περιβάλλον.
«Είναι πλέον ένας αγώνας δρόμου με τον χρόνο», δήλωσε στη Γενεύη ο γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγεσούς. «Κάθε λεπτό, κάθε ώρα που περνάει, οι πιθανότητες να βρεθούν επιζώντες ζωντανοί μειώνονται».
