Πάνω από 15.000 νεκροί είναι ο μέχρι τώρα απολογισμός σε Τουρκία και Συρία μετά τους φονικούς σεισμούς της περασμένης Δευτέρας. Μάχη με τον χρόνο δίνουν οι διασώστες έτσι ώστε να εντοπίσουν και να ανασύρουν επιζώντες, την ώρα που δεκάδες χιλιάδες είναι οι τραυματίες, ενώ άγνωστος παραμένει ο αριθμός των εγκλωβισμένων.
Τρομακτική είναι η εκτίμηση Τούρκου σεισμολόγου που κάνει λόγο για 184.000 εγκλωβισμένους. Όπως σημειώνουν όλα τα διεθνή ΜΜΕ, όπως το Reuters, η οργή για την αντιμετώπιση της κατάστασης από την τουρκική κυβέρνηση κλιμακώνεται, ειδικά μετά τις δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που υποστήριξε ότι οι επιχειρήσεις διάσωσης δειξάγονται «κανονικά».
Το μόνο που παραδέχθηκε είναι ότι υπήρξαν «κάποια προβλήματα» τις πρώτες ώρες και αυτά λόγω των «κατεστραμμένων δρόμων και αεροδρομίων». Ο Ερντογάν, μάλιστα, είπε ότι η καταστροφή δεν μπορούσε να προβλεφθεί, αν και αρκετοί είναι οι ειδικοί που είχαν προειδοποιήσει για σεισμό στη συγκεκριμένη περιοχή με βάση τα σεισμολογικά δεδομένα του προηγούμενου διαστήματος.
Δείτε το ρεπορτάζ του MEGA
Δραματικές ώρες στα ερείπια – «Πού είναι το κράτος;»
Οι άνθρωποι στην Τουρκία, αλλά και τη γειτονική Συρία ψάχνουν για προσωρινά καταφύγια και φαγητό την ώρα που έχουν να αντιμετωπίσουν και τις άσχημες καιρικές συνθήκες του παγωμένου χειμώνα. Πολλοί είναι αυτοί που παραμένουν δίπλα στα χαλάσματα αφού περιμένουν ένα χαρμόσυνο μήνυμα για τον εντοπισμό κάποιου αγαπημένου τους προσώπου.
Ο αριθμός των νεκρών αυξάνεται συνεχώς. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές σύμφωνα με τις τουρκικές Αρχές οι επιβεβαιωμένοι νεκροί είναι 12.391, 30% πάνω από την Τετάρτη.
Οι διασώστες εξακολουθούν να βρίσκουν μερικούς ανθρώπους ζωντανούς. Ωστόσο, πολλοί Τούρκοι παραπονέθηκαν για την έλλειψη εξοπλισμού, τεχνογνωσίας και υποστήριξης για τη διάσωση των εγκλωβισμένων – μερικές φορές ακόμη και όταν άκουγαν κραυγές για βοήθεια, γράφει το Reuters.
«Πού είναι το κράτος; Πού είναι εδώ και δύο ημέρες; Τους εκλιπαρούμε. Αφήστε εμάς να το κάνουμε, μπορούμε να τους βγάλουμε έξω», δήλωσε η Σαμπίχα Αλινάκ την Τετάρτη κοντά σε ένα χιονισμένο κτίριο που κατέρρευσε στην πόλη Μαλάτια, όπου είχαν εγκλωβιστεί νεαροί συγγενείς της.
Παρόμοιες σκηνές και παράπονα υπήρχαν στη γειτονική Συρία. Το βόρειο κομμάτι της χώρας επλήγη σοβαρά από τον τεράστιο σεισμό της Δευτέρας και ο αριθμός των νεκρών είχε ανέλθει σε τουλάχιστον 2.950 μέχρι την Τετάρτη, σύμφωνα με την κυβέρνηση και μια υπηρεσία διάσωσης που δραστηριοποιείται στο βορειοδυτικό τμήμα της Συρίας που ελέγχεται από τους αντάρτες.
Ο πρεσβευτής της Συρίας στα Ηνωμένα Έθνη παραδέχτηκε ότι η κυβέρνηση έχει «έλλειψη δυνατοτήτων και εξοπλισμού», λόγω του εμφυλίου πολέμου, που έχει διαρκέσει περισσότερο από μια δεκαετία, και των δυτικών κυρώσεων.
Σοκαριστικές εικόνες στην Αντιόχεια
Στην Αντιόχεια, δεκάδες σοροί, μερικές καλυμμένες με κουβέρτες και σεντόνια και άλλες σε σάκους για πτώματα, ήταν παρατεταγμένες στο έδαφος έξω από ένα νοσοκομείο.
Ο 64χρονος Μελέκ εξέφρασε τη λύπη του και κατήγγειλε την έλλειψη ομάδων διάσωσης. «Επιζήσαμε από τον σεισμό, αλλά θα πεθάνουμε εδώ από την πείνα ή το κρύο».
Πολλοί στα σημεία όπου επλήγησαν από τον σεισμό είχαν κοιμηθεί στα αυτοκίνητά τους ή στους δρόμους κάτω από κουβέρτες στο κρύο, φοβούμενοι να επιστρέψουν στα κτίρια που χτυπήθηκαν από τη δόνηση των 7,8 βαθμών – τη φονικότερη στην Τουρκία από το 1999 – και από τον δεύτερο ισχυρό σεισμό λίγες ώρες αργότερα.
Τούρκοι αξιωματούχοι αναφέρουν ότι περίπου 13,5 εκατομμύρια άνθρωποι επλήγησαν, σε μια περιοχή που εκτείνεται σε απόσταση περίπου 450 χιλιομέτρων από τα Άδανα στα δυτικά έως το Ντιγιάρμπακιρ στα ανατολικά. Στη Συρία, άνθρωποι σκοτώθηκαν μέχρι τη Χάμα, 250 χιλιόμετρα μακριά από το επίκεντρο του σεισμού.
Κάποιοι από αυτούς που σκοτώθηκαν στην Τουρκία ήταν πρόσφυγες από τον πόλεμο της Συρίας. Οι σάκοι με τα πτώματά τους έφτασαν στα σύνορα με ταξί, φορτηγά και στοιβαγμένοι πάνω σε φορτηγά με καρότσα για να μεταφερθούν σε νεκροταφεία στην πατρίδα τους.
Σχεδόν 300.000 οι άστεγοι στη Συρία
Περισσότεροι από 298.000 άνθρωποι έχουν μείνει άστεγοι και έχουν ανοίξει 180 καταφύγια για τους εκτοπισμένους, ανέφεραν τα συριακά κρατικά μέσα ενημέρωσης, αναφερόμενα προφανώς σε περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης και δεν κατέχονται από τους αντάρτες.
Στη Συρία, υπενθυμίζει το Reuters, οι επιχειρήσεις διάσωσης είναι ακόμα πιο δύσκολες λόγω του εμφυλίου πολέμου, ενώ οι υποδομές έχουν καταστραφεί σε μεγάλο βαθμό από τις μάχες.
Η παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας του ΟΗΕ μέσω της Τουρκίας σε εκατομμύρια ανθρώπους στη βορειοδυτική Συρία θα μπορούσε να συνεχιστεί την Πέμπτη, αφού είχε διακοπεί λόγω του σεισμού, δήλωσαν αξιωματούχοι του Οργανισμού.
Ο αντίκτυπος των σεισμών στις τουρκικές εκλογές
Το Reuters στο ρεπορτάζ του αναφέρεται και στον αντίκτυπο των σεισμών στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές. Ο Ερντογάν, ο οποίος κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε 10 επαρχίες και έστειλε στρατεύματα για να βοηθήσουν, επισκέφθηκε την Καχραμανμαράς την Τετάρτη.
Μιλώντας στους δημοσιογράφους, με φόντο τις σειρήνες των ασθενοφόρων, είπε ότι υπήρξαν προβλήματα με τους δρόμους και τα αεροδρόμια, αλλά «σήμερα είμαστε καλύτερα».
«Θα είμαστε καλύτεροι αύριο και στη συνέχεια. Έχουμε ακόμη κάποια προβλήματα με τα καύσιμα, αλλά θα τα ξεπεράσουμε και αυτά», δήλωσε ο Ερντογάν.
Παρ’ όλα αυτά, η καταστροφή θα αποτελέσει πρόκληση για τον Ερντογάν στις εκλογές του Μαΐου, οι οποίες είχαν ήδη προσδιοριστεί ως η δυσκολότερη μάχη των δύο δεκαετιών που βρίσκεται στην εξουσία.
Αν φανεί ότι η κυβέρνηση αποτυγχάνει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την καταστροφή θα μπορούσε να πλήξει τις προοπτικές του, τονίζει το Reuters. Αντίθετα, οι αναλυτές λένε ότι θα μπορούσε να κερδίσει υποστήριξη γύρω από μια πετυχημένη αντιμετώπιση της κρίσης και να ενισχύσει τη θέση του.
Ωστόσο, αυτό που φαίνεται είναι ότι η κριτική αυξάνεται. Μάλιστα, σύμφωνα με το παρατηρητήριο διαδικτύου Netblocks, επιβλήθηκαν περιορισμοί στη χρήση του Twitter την Τετάρτη αφού υπάρχει κρεσέντο επικρίσεων για τη διαχείριση των επιπτώσεων της καταστροφής.
Ο Έλον Μασκ ανέφερε αργότερα σε ένα tweet του ότι η εταιρεία είχε ενημερωθεί από την κυβέρνηση της Τουρκίας ότι η πλήρης πρόσβαση στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης θα ενεργοποιηθεί εκ νέου «σύντομα».
Ο εμπειρογνώμονας για τα δικαιώματα στον κυβερνοχώρο και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μπιλτζί της Κωνσταντινούπολης Γιαμάν Ακντενίζ δήλωσε ότι δεν είναι σαφές τι προκάλεσε τον περιορισμό, προσθέτοντας ότι η πρόσβαση στο Tiktok ήταν επίσης περιορισμένη στην Τουρκία.
Το υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών, το οποίο θα μπορούσε να επιβάλει τέτοιους περιορισμούς, δεν ήταν διαθέσιμο για σχόλια, σημειώνει το Reuters.
«Μεγάλο το πλήγμα για τον Ερντογάν»
«Αυτή τη στιγμή είναι σε δύσκολη θέση. Είναι πολύ μεγάλο το πλήγμα που δέχτηκε ο Ερντογάν και θεωρώ ότι όλα θα εξαρτηθούν από το πόσο καλά θα διαχειριστεί την κατάσταση. Οι πρώτες ώρες είναι δύσκολες. Υπάρχει οργή, αλλά στη συνέχεια θα δούμε το πώς θα διαχειριστεί και κατά πόσον θα μπορέσει να πετύχει κάποια πράγματα ούτως ώστε να μην υποστεί μια εκλογική ήττα» δήλωσε στις «Συνδέσεις» στην ΕΡΤ ο Κωνσταντίνος Ιατρίδης, πτέραρχος εν αποστρατεία.
«Ο Ερντογάν σαφώς θα επηρεαστεί πάρα πολύ απ’ όλη αυτή την κατάσταση. Θα πιεστεί ακόμη περισσότερο από τη Δύση», δήλωσε, ενώ αναφερόμενος στη «διπλωματία των σεισμών» (που, όπως είπε, στο παρελθόν απέδωσε) εκτίμησε ότι στο επόμενο διάστημα θα πέσουν οι τόνοι.
«Αυτό δεν σημαίνει ότι η διπλωματία των σεισμών θα αποτρέψει την επεκτατική πολιτική της Τουρκίας. Από την άλλη, ο Ερντογάν ήδη έχει κάνει χρήση του Συντάγματος για να κηρύξει σε έκτακτη ανάγκη την Τουρκία λόγω της κατάστασης».
Σύμφωνα με τον πτέραρχο εν αποστρατεία, είναι πλέον πολύ πιθανό ο Τούρκος πρόεδρος να αναβάλει τις εκλογές λόγω έκτακτης ανάγκης.
«Έχει το δικαίωμα βάσει των άρθρων 119 και 78. Θα το κάνει και, βέβαια, δεν θα μπορεί να υπάρξει και αντιπολιτευτικός λόγος, διότι εν μέσω μεγάλου πένθους και καταστροφής δεν μπορεί να πει κάτι διαφορετικό η αντιπολίτευση. Δεν θα κάνει ο Ερντογάν εκλογές εάν δεν είναι σίγουρος ότι θα τις κερδίσει», συμπλήρωσε ο κ. Ιατρίδης.
