Δεσμεύσεις για παράδοση δυτικών μαχητικών αεροσκαφών στην Ουκρανία ισχυρίστηκε ότι απέσπασε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος ολοκλήρωσε την περιοδεία του σε Λονδίνο, Παρίσι και Βρυξέλλες, μεταφέροντας το μήνυμα «έχουμε την ελευθερία, δώστε μας τα φτερά να την προστατεύσουμε».
«Ακουσα από αρκετούς ευρωπαίους ηγέτες (…) για την ετοιμότητά τους να μας προσφέρουν τα όπλα και τη στήριξη που έχουμε ανάγκη, συμπεριλαμβανομένων των αεροσκαφών» δήλωσε κατά τη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε την παρουσία του στη σύνοδο κορυφής των «27», καθώς και στην ολομέλεια της Ευρωβουλής. Εκεί όπου τόνισε ότι μόνο μια νίκη της Ουκρανίας θα προστατεύσει «τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής», ενώ επανέλαβε πως η θέση της χώρας του είναι στην ΕΕ.
«Θα έχω σειρά διμερών συναντήσεων, όπου θα εγείρουμε το θέμα των μαχητικών και άλλων αεροσκαφών» τόνισε χαρακτηριστικά ο ίδιος. Αξίζει να σημειωθεί, μάλιστα, ότι λίγο νωρίτερα ο στενός σύμβουλος και προσωπάρχης του Αντρι Γέρμακ είχε αναρτήσει στα κοινωνικά μέσα το μήνυμα ότι «το ζήτημα των όπλων μακρού βεληνεκούς και των μαχητικών αεροσκαφών έχει επιλυθεί» – υποσχόμενος ότι θα ακολουθήσουν «λεπτομέρειες στη συνέχεια».
Αναμφίβολα, εφόσον οι παραπάνω δηλώσεις μεταφραστούν και σε δημόσιες δεσμεύσεις από την ΕΕ ή ορισμένα κράτη-μέλη, θα πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη. Οπως και για μια στροφή, δεδομένης της μέχρι στιγμής άρνησης αρκετών εταίρων (όπως της Γερμανίας) και των ΗΠΑ να δεχθούν αυτό το αίτημα. Οπως, επίσης, του χρόνου και των διαπραγματεύσεων που απαιτήθηκαν προκειμένου να δοθεί το πράσινο φως για την προμήθεια των Ουκρανών με σύγχρονα τεθωρακισμένα, όπως είναι τα γερμανικά Leopard και τα βρετανικά Challenger.
Τι υποσχέθηκαν Ευρωπαίοι και Βρετανοί
Το σίγουρο είναι ότι ο Ζελένσκι έθεσε επιτακτικά το συγκεκριμένο θέμα σε όλες τις συναντήσεις που είχε. Είναι δε αλήθεια ότι στις συνομιλίες του με τον πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου, την Τετάρτη, διασφάλισε τη δέσμευση για την εκπαίδευση των ουκρανών πιλότων στη χρήση δυτικών μαχητικών (κυρίως F-16) – μια διαδικασία η οποία εκτιμάται ότι θα χρειαστεί αρκετούς μήνες για να ολοκληρωθεί, όπως παραδέχθηκε χθες και ο υπουργός Αμυνας της Βρετανίας Μπεν Γουάλας.
Από την πλευρά τους, οι πρόεδροι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Κομισιόν δεσμεύτηκαν για συνέχιση και ένταση της στήριξης προς το Κίεβο «για όσο διάστημα χρειαστεί» – φράση που περιλαμβάνεται και στο σχέδιο απόφασης της συνόδου κορυφής -, απέφυγαν ωστόσο να αναφερθούν στο ζήτημα των μαχητικών αεροσκαφών. «Κατανοούμε ότι οι επόμενες εβδομάδες και μήνες θα είναι κρίσιμοι. Οφείλουμε να έχουμε ανοιχτά τα μάτια μας και το μυαλό μας να συνεχίσουμε να παρέχουμε στήριξη στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο» είπε ο Σαρλ Μισέλ.
Οσο για την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανακοίνωσε νέο γύρω κυρώσεων της ΕΕ σε βάρος της Ρωσίας. «Θα θέσουμε στο στόχαστρο τους προπαγανδιστές του Πούτιν, επειδή τα ψέματά τους δηλητηριάζουν τον δημόσιο βίο στη Ρωσία και εκτός αυτής» τόνισε στη συνέντευξη Τύπου, για να προσθέσει ότι οι νέες κυρώσεις θα πλήξουν τη στρατιωτική μηχανή του Πούτιν και τα θεμέλια της ρωσικής οικονομίας. Αναφορικά δε με την ενταξιακή πορεία της Ουκρανίας, φρόντισε για μια ακόμη φορά να χαμηλώνει τον πήχη: «Δεν υπάρχει αυστηρά καθορισμένο χρονοδιάγραμμα. Είναι μια διαδικασία βασισμένη σε αρχές» υπογράμμισε.
Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι ο Ζελένσκι ενημέρωσε τους ηγέτες των «27» ότι οι μυστικές υπηρεσίες της Ουκρανίας υπέκλεψαν σχέδιο της Μόσχας να καταστρέψει τη Μολδαβία – κάτι που μετέφερε και στην πρόεδρό της Μάγια Σάντου. Τέλος, ο κυβερνήτης του Λουγκάνσκ, Σέρχι Χαϊντάι, μιλώντας στην κρατική τηλεόραση της Ουκρανίας, ισχυρίστηκε πως η (αναμενόμενη) μεγάλη ρωσική επίθεση στο ανατολικό μέτωπο έχει ήδη ξεκινήσει.