Η Νατάσα Φαίη Κοσμίδου διασκευάζει και σκηνοθετεί την αριστουργηματική νουβέλα του Άντον Τσέχωφ «Θάλαμος Νο 6» που ανεβαίνει στο θέατρο Άλφα – Ληναίος – Φωτίου. Η ίδια προσδίδει στο κείμενο όλη την πνοή και τη νιότη του σύγχρονου αγώνα ενάντια στη βία της πατριαρχίας, στην τυφλή αστυνομική βία, σε κάθε κοινωνικό αποκλεισμό. Το ψυχιατρικό άσυλο της ιστορίας του Τσέχωφ γίνεται στα χέρια της Νατάσας Φαίης Κοσμίδου ένα σύμβολο για τη σύγχρονη ελληνική κοινωνία που συχνά λειτουργεί ως «ψυχική μέγγενη» για κάθε ανυπόταχτη, διαφορετική και ευαίσθητη ψυχή.
Πέντε γυναίκες στη σκηνή ξεδιπλώνουν το νήμα της αφήγησης του πιο επιδραστικού έργου του Τσέχωφ συνδέοντάς το με τις πολιτικές δολοφονίες του σήμερα, με τις γυναικοκτονίες, με τους αγώνες της γενιάς του Αλέξη και του Παύλου αποδεικνύοντας ότι το πολιτικό θέατρο μπορεί να είναι ποιητικό κι ότι το θέατρο της κοινωνικής διαμαρτυρίας μπορεί να ευωδιάζει τρυφερότητα, φρεσκάδα και ανθρωπιά.
Όλη η παράσταση μοιάζει σαν μια χιπ χοπ τελετουργία με τη Νατάσα Φαίη Κοσμιδου να πρωτοστατεί στην αφήγηση έχοντας πλέξει σε εύηχες ρίμες όλη τη χρονική διαδρομή που συνδέει την ανώνυμη τσεχωφική πόλη του 1892 με την Αθήνα του 2023. Τα πολιτικά τραγούδια της Νατάσας Φαίης Κοσμίδου που ακούγονται στην παράσταση εντάσσονται αρμονικά στο νήμα της αφήγησης και αποτελούν ισχυρές πολιτικές/ποιητικές αποτυπώσεις για τον αγωνιζόμενο άνθρωπο κάθε τόπου και κάθε εποχής.
Η Έρη Μανουρά και η Ιωάννα Παπακωνσταντίνου υποδύονται σαν μπαλαντέρ όλους τους ρόλους του έργου με μαεστρία, η Σίλια Καρφοπούλου με το σώμα της δίνει μια υποδειγματική χορευτική υπογραφή στο έργο καθώς λειτουργεί σαν μια σωματική κραυγή των όσων μας μεταφέρει η αφήγηση και η Μαρία Μιχαλάκα με το βιολί της μας μεταφέρει τους τρυφερούς τόνους μιας ψυχικής ευρυχωρίας και μιας ευγένειας που αντέχει.
Η Νατάσα Φαίη Κοσμίδου μιλάει στα «Νέα» για την παράσταση, τον Τσέχωφ, το χιπ χοπ, τον άνθρωπο και τη βαρβαρότητα.
Πώς προέκυψε η ιδέα για την παράσταση;
Από τις πρώτες κιόλας λέξεις του καταπληκτικού αυτού διηγήματος ένιωσα απόλυτη σύνδεση με την ιστορία αυτή.
Όταν το ολοκλήρωσα, τα μάτια μου ήταν γεμάτα δάκρυα, η καρδιά μου γεμάτη συναισθήματα, το μυαλό μου γεμάτο σκέψεις, νέες ιδέες, γύρω μου εικόνες , εικόνες ολοζώντανες του χθες και του σήμερα και μία βαθιά επιθυμία: να πω αυτήν την ιστορία. Να ακουστεί. Να μην ξεχαστεί ποτέ ξανά.
Ακόμα και στα πιο μεγάλα σκοτάδια, στους πιο δύσκολους χειμώνες υπάρχει ένα λουλούδι που επιμένει να ανθίζει.
Και για αυτό το λουλούδι, που είναι αγάπη και ελπίδα, αξίζουν όλα τα τραγούδια και όλοι οι αγώνες.
Πώς η νουβέλα του Τσέχωφ γίνεται ένα πολιτικό θεατρικό για την Ελλάδα του σήμερα;
Δεν θα έλεγα ότι η παράσταση μας είναι μία διασκευή της αριστουργηματική αυτής νουβέλας του Άντον Τσέχωφ “Θάλαμος Νο 6”.
Θα έλεγα ότι το έργο αυτό λειτούργησε ως πηγή έμπνευσης, δημιούργησε μέσα μου λέξεις, ρυθμούς, μελωδίες για να μπορέσω να εκφράσω όλα όσα νιώθω αλλά και όσα ονειρεύομαι για τον κόσμο γύρω μας.
Οι ήρωες του Τσέχωφ γίνονται αφορμή για να μιλήσουμε για τους σύγχρονους δικούς μας ήρωες, για τους αγαπημένους μας νεκρούς, για το προσωπικό αλλά και συλλογικό πένθος που βιώνουμε, για τα μαχαίρια, για τις σφαίρες που εξακολουθούν πετούν στους δρόμους μας, για την έμφυλη, για τη σεξιστική βία, την αστυνομική αγριότητα, για τον αγώνα για ελευθερία που δεν σταματάει ποτέ, για την αλληλεγγύη, για την αγάπη.
Και όπως ακριβώς στο έργο του ο Τσέχωφ, έτσι κι εμείς παλεύουμε ώστε τα λόγια μας να μην είναι γενικά και αόριστα αλλά βαθιά, ουσιαστικά και απολύτως προσωπικά.
Γιατί αυτά τα γεγονότα μας αφορούν προσωπικά.
Ποια θέματα θίγετε μέσα από την παράσταση;
Όσα μας έχουν πονέσει και όσα μας έχουν χαρίσει ζεστασιά και χαμόγελα.
Μιλάμε για όλα όσα παλεύουμε, για όσα ονειρευόμαστε, για έναν κόσμο όπου καμία, κάνεις, κανένα πλάσμα δεν θα νιώθει μόνο του. Έναν κόσμο φωτεινό και δίκαιο.
Για να περιγράψω τον κόσμο αυτόν, θα δανειστώ την φράση του Θανάση Καμπαγιάννη (που εκπροσώπησε τους Αιγύπτιους αλιεργάτες ως δικηγόρος πολιτικής αγωγής στη δίκη της Χρυσής Αυγής ): μιλάμε για τον κόσμο των μελισσών.
Πώς πιστεύετε ότι ένα θεατρικό διαμαρτυρίας όπως το δικό σας συνεισφέρει στον δημόσιο διάλογο για τα διάφορα θέματα που απασχολούν σήμερα την κοινωνία;
Η βαθιά μου επιθυμία ως δημιουργός της παράστασης είναι αφού σας μιλήσουμε για όλα όσα νιώθουμε μέσα από την παράσταση μας, μετά το τέλος της να ανοίξει μια ουσιαστική συζήτηση.
Και έχω την ευτυχία, αυτό να συμβαίνει στις μέχρι τώρα παραστάσεις μας.
Στο φουαγιέ του θεάτρου ακούγεται:
” Πώς νιώθεις πώς είσαι, τι σκέφτεσαι;
Πού συμφωνούμε, που διαφωνούμε, έλα να μιλήσουμε.
Να σηκώσουμε τα μανίκια, να δούμε πώς μπορούμε να βοηθήσουμε. Να αλλάξει λίγο αυτός ο κόσμος. ”
Πολλές φορές λαμβάνω και μηνύματα στα social μου, αυτό μου γεννά μεγάλη χαρά γιατί η συζήτηση συνεχίζεται.
Στο πλευρό μου και στο πλευρό όλης της ομάδας της παράστασης είναι ο Κώστας Γάκης.
Μέσα στα πολλά σπουδαία που έχω μάθει δίπλα του, το πιο ζεστό και αληθινό φυλαχτό είναι κάτι που τον χαρακτηρίζει ως καλλιτέχνη: ” Αυτό που θες να μας παρουσιάσεις, με ποιον τρόπο βοηθάει την κοινότητα; ”
Αυτή η σπουδαία φράση με έχει κάνει να καταλάβω:
Δεν πιστεύω πως κάποιο έργο ” πρέπει ” να έχει ποιότητες διαμαρτυρίας για να
συνεισφέρει στον δημόσιο διάλογο.
Σε αυτό που πιστεύω ακράδαντα είναι στην ανάγκη του καλλιτέχνη να μιλήσει για ένα θέμα που αφορά την κοινότητα με πρόθεση νοιαστική για την κοινότητα.
Όταν ένα έργο τέχνης λοιπόν προκύπτει από αυτήν την ανάγκη, αυτόν τον διακαή πόθο για ουσιαστική επικοινωνία, η λειτουργία του είναι καθαρά θεραπευτική.
Ένας καλλιτέχνης για παράδειγμα που μέσα από το έργο του (θεατρική παράσταση, video, πίνακας ζωγραφικής, μουσική ή ο,τι άλλο μπορεί κάποιος να φανταστεί) θέλει με ειλικρίνεια να μας μεταφέρει μία ρομαντική ιστορία, αυτό μπορεί να λειτουργήσει θεραπευτικά σε σχέση με την μοναξιά μας.
Αν κάποιος άλλος καλλιτέχνης θέλει να μεταφέρει μία αστεία ιστορία, αυτό αμέσως ανακουφίζει την καρδιά μας.
Ναι, πιστεύω στην θεραπευτική λειτουργία της τέχνης.
Η δική μας παράσταση πράγματι έχει και στοιχεία διαμαρτυρίας και η πρόθεση μας είναι νοιαστική.
Οι ρίμες πώς δένουν με το τσεχικό κείμενο σε μια χιπ χοπ τελετουργία;
Το χιπ χοπ, η προφορική και ρυθμική ποίηση είναι ο δικός μου τρόπος να αφηγηθώ μια ιστορία.
Λέξεις, νότες και ρυθμός αγκαλιά για να ακουστεί αυτή η ιστορία.
Πώς ο άνθρωπος κατά τη γνώμη σας μπορεί να συνεχίσει μέσα στη βαρβαρότητα να τραγουδάει την αλήθεια με τρυφερότητα;
Είναι ένας συνεχής αγώνας, μία απόφαση πολιτική, να πολεμάμε τα σκοτάδια του κόσμου με αλληλεγγύη και αγάπη.
Η ερώτηση σας ξύπνησε μέσα μου τα λόγια του αγαπημένου μου Χρόνη Μίσσιου και αυτά τα λόγια είναι νιώθω ο καλύτερος τρόπος να κλείσουμε την όμορφη συζήτηση μας:
” Αγωνίζομαι να μείνω άνθρωπος. Και αυτό είναι η κορυφαία πολιτική μάχη. Να μπορείς να αποφύγεις τη βαρβαρότητα αυτής της εποχής. Να μπορείς να παραμείνεις άνθρωπος με τρυφερότητα. ”
Υ.Γ : Συνεχίζεται η δίκη σε δεύτερο βαθμό για την εγκληματική οργάνωση Χρυσή Αυγή. Θα είμαστε εκεί στο πλευρό της μητέρας του Παύλου – που έγινε μητέρα όλων μας – της οικογένειας και των φίλων του. Αλληλεγγύη και Αγάπη. Θα νικήσουμε.