Οι καλές διαπροσωπικές σχέσεις και η τακτική άσκηση μπορεί να ενισχύσουν τη σωματική και πνευματική υγεία στην τρίτη ηλικία: σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν δύο έρευνες που δημοσιεύθηκαν σε εξειδικευμένες επιστημονικές επιθεωρήσεις υπό την αιγίδα της British Medical Journal.
Οι άνθρωποι ζουν όλο και περισσότερο. Ολες οι χώρες του κόσμου βλέπουν το μέγεθος και την αναλογία των μεγαλύτερων σε ηλικία πολιτών μεταξύ του πληθυσμού τους να αυξάνονται. Ο αριθμός των ανθρώπων ηλικίας 80 ετών και άνω αναμένεται να τριπλασιαστεί παγκοσμίως μεταξύ 2020 και 2050, φτάνοντας τα 426 εκατομμύρια. Οι δύο νέες έρευνες αναδεικνύουν εκείνες τις συμπεριφορές στη μέση ηλικία που μπορεί να αυξήσουν τις πιθανότητες μιας καλής υγείας αργότερα.
Σύντροφοι, συγγενείς, φίλοι
Η πρώτη έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι καλές σχέσεις με τους συντρόφους, τους συγγενείς, τους φίλους και τους συναδέλφους συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο συσσώρευσης χρόνιων ασθενειών στην τρίτη ηλικία: όσο λιγότερο ικανοποιητικές είναι οι σχέσεις αυτές στη δεκαετία των 40 και των 50 τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος εκδήλωσης διαφόρων ασθενειών αργότερα.
Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ εξέτασαν δεδομένα από σχεδόν 8.000 γυναίκες στην Αυστραλία απαλλαγμένες από 11 κοινές χρόνιες παθήσεις, που ήταν μεταξύ 45 και 50 χρόνων όταν ξεκίνησε η μελέτη, το 1996. Οι γυναίκες κλήθηκαν να αναφέρουν κάθε τρία χρόνια πόσο ικανοποιημένες ήταν από τις σχέσεις τους με τους συντρόφους, τους συγγενείς, τους φίλους και τους συναδέλφους τους. Οι ερευνητές τις παρακολούθησαν για συνολικά 20 χρόνια, προκειμένου να δουν αν εμφάνισαν διαβήτη, υπέρταση, καρδιοπάθειες, εγκεφαλικό επεισόδιο, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, άσθμα, οστεοπόρωση, αρθρίτιδα, καρκίνο, κατάθλιψη ή αγχώδεις διαταραχές. Οπως ανέφεραν στην General Psychiatry journal, εκείνες που ανέφεραν τα χαμηλότερα επίπεδα ικανοποίησης από τις διαπροσωπικές τους σχέσεις είχαν διπλάσιο κίνδυνο εκδήλωσης πολλαπλών παθήσεων σε σύγκριση με εκείνες που ανέφεραν τα υψηλότερα.
Τα αποτελέσματα, επισήμαναν οι ερευνητές, «αναδεικνύουν τα οφέλη του να ξεκινά ή να διατηρεί κανείς υψηλής ποιότητας και ποικίλες κοινωνικές σχέσεις καθ’ όλη τη μέση ηλικία και στις αρχές της τρίτης ηλικίας. Σε κοινοτικό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο, οι κοινωνικές σχέσεις πρέπει να θεωρούνται προτεραιότητα για τη δημόσια υγεία όσον αφορά την πρόληψη των χρόνιων παθήσεων».
Τακτικό πρόγραμμα άσκησης
Μια δεύτερη έρευνα από ερευνητές του University College του Λονδίνου που δημοσιεύθηκε στη Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry, διαπίστωσε πως η τακτική σωματική άσκηση σε οποιαδήποτε ηλικία συνδέεται με μια καλύτερη λειτουργία του εγκεφάλου στην τρίτη ηλικία, και η διατήρηση ενός τακτικού προγράμματος άσκησης καθ’ λη τη διάρκεια της ενήλικης ζωής μοιάζει να είναι ό,τι καλύτερο για την πνευματική οξύτητα και τη μνήμη, και την αποτροπή παθήσεων όπως η άνοια.
Οι ερευνητές εξέτασαν δεδομένα από 1.417 ανθρώπους σε διάστημα τεσσάρων δεκαετιών. Μελέτες πραγματοποιήθηκαν πέντε φορές στη διάρκεια της ενήλικης ζωής τους, όταν ήταν 36, 43, 53, 60 έως 64, και 69 χρόνων. Γνωστικά τεστ, καθώς και τεστ που εξετάζουν την ταχύτητα γνωστικής επεξεργασίας και τη μνήμη πραγματοποιήθηκαν όταν οι συμμετέχοντες έκλεισαν τα 69. Οσοι ασκούνταν τουλάχιστον μία με τέσσερις φορές τον μήνα και στις πέντε προηγούμενες μελέτες είχαν τις καλύτερες επιδόσεις σε αυτά τα τεστ. Ομως ακόμα και εκείνοι που άρχισαν να ασκούνται στα 60 τους τα πήγαν καλύτερα από εκείνους που δεν έκαναν ποτέ την άσκηση κομμάτι της ζωής τους.