Συνεχίζονται οι έρευνες που γίνονται από τις αρχές για το μοιραίο δυστύχημα στα Τέμπη. Βασικό ρόλο στην εξέλιξη τους παίζει και η απολογία του μοιραίου σταθμάρχη Λάρισας, ο οποίος, αφού κλήθηκε σε απολογία, κρίθηκε προφυλακιστέος με απόφαση του ανακριτή και του εισαγγελέα.
Ο 59χρονος σταθμάρχης, στις επτάμιση ώρες που βρισκόταν ενώπιον της ανακρίτριας, χωρίς απολογητικό υπόμνημα απάντησε στις ερωτήσεις και μίλησε για όλα. Για τη θέση του στο σταθμαρχείο, για το πώς έγινε σταθμάρχης, όντας 59 ετών και φυσικά τι συνέβη το μοιραίο βράδυ.
Μια ιστορία κακοδιαχείρισης, διασπάθισης δημοσίου χρήματος και διαχρονικής διαφθοράς
Όλη η απολογία του σταθμάρχη στην ανακρίτρια
Ξεκινώντας την απολογία του ανέφερε πώς όταν έγινε το δυστύχημα τον πήρε η αστυνομία τηλέφωνο προκειμένου να ρωτήσει αν υπήρξε κάποιο ατύχημα. Όταν έκλεισε το τηλέφωνο πήρε αμέσως μετά η πυροσβεστική ενημερώνοντας τον για την σύγκρουση των τρένων. Αμέσως μετά αναφέρει πως δεν θυμάται τι έγινε.
Ακόμη, αναφέρει: «Εγώ είχα δει στον πίνακα ότι όταν γύρισα τα κλειδιά, αφού μπήκε το 2597, οι λυχνίες ήταν λευκές σταθερά. Αυτό που μπορώ να εικάσω είναι ότι το κλειδί κούμπωσε στιγμιαία και στη συνέχεια ξεκούμπωσε και γύρισα στην παρακαμπτήριο δίχως όμως να αλλάξουν οι λυχνίες στον πίνακα», είπε στην απολογία του.»
Πότε προσήλθε στην βάρδια του στις 28.02
Ερωτώμενος σχετικά με το πότε προσήλθε στις 28.02, ο σταθμάρχης ανέφερε: «Η έναρξη της βάρδιας μου ήταν στις 22:00. Περί τις 21:15 με 21:20 δέχτηκα τηλεφώνημα από τον συνάδελφο μου τον Γ. Τ. ο οποίος υπηρετούσε στην βραδινή βάρδια, στο σταθμό Παλαιοφαρσάλων από ώρα 22:00 έως 06:00 αυτός βρισκόταν στο σταθμό της Λάρισας αναμένοντας το τρένο για να πάει στο σταθμό Παλαιοφάρσαλο και με ενημέρωσε ότι ο απογευματινός σταθμάρχης ο κύριος Π. Κ. θα με ενημέρωνε για την εκτέλεση της κυκλοφορίας, λόγω ενός συμβάντος στο σταθμό Παλαιοφαρσάλων. Ο Π. με ενημέρωσε ότι στα Παλαιοφάρσαλα είχαν πέσει ηλεκτροφόρα καλώδια στην αμαξοστοιχία 56, η οποία εκτελούσε δρομολόγιο Αθήνα – Θεσσαλονίκη με αποτέλεσμα να αποκοπεί η γραμμή ανόδου από Παλαιοφάρσαλο έως Λάρισα.
Για τον λόγο αυτό λοιπόν, η κυκλοφορία μέχρι τον σταθμό της Λάρισας, θα έπρεπε να γίνει σε μονή γραμμή και συγκεκριμένα στην γραμμή καθόδου Παλαιοφαρσάλων – Λάρισας με αποτέλεσμα η συγκεκριμένη αμαξοστοιχία να μπει στον σταθμό Λάρισας ανάποδα. Εάν η αμαξοστοιχία ερχόταν κανονικά θα έπρεπε να κινηθεί στην δεύτερη γραμμή, η οποία είναι γραμμή ανόδου, λόγω όμως της ανωτέρω βλάβης για να κινηθεί από Παλαιοφάρσαλο προς Λάρισα θα έπρεπε να κινηθεί στην πρώτη γραμμή που είναι η γραμμή καθόδου και μέσω παρακαμπτήριας στη Λάρισα, να μπει στη γραμμή ανόδου.
Έτσι θα έπρεπε να κινηθούν όλες οι αμαξοστοιχίες από Παλαιοφάρσαλο προς Λάρισα μέχρι να αποκατασταθούν οι βλάβες. Όταν πήγα στις 21:20 στο σταθμό στη γραμμή ανόδου ήταν η αμαξοστοιχία 56 σαν κενό υλικού, δηλαδή ήταν με μηχανή ντίζελ και είχε πάρει νέα αρίθμηση 93506. Η συγκεκριμένη αμαξοστοιχία έφυγε στις 21:50 κανονικά για Θεσσαλονίκη από τη γραμμή ανόδου με εντολή του σταθμάρχη Κ. Π. Μετά από λίγη ώρα περί τις 22:10 ήρθε κανονικά στη γραμμή καθόδου (1η γραμμή) η αμαξοστοιχία 63 με κατεύθυνση από την Θεσσαλονίκη προς την Αθήνα.»
Ποιος σταθμάρχης υποδέχτηκε την αμαξοστοιχία
Σχετικά με αυτό, ο σταθμάρχης απάντησε: «Εγώ μαζί με τον κύριο Π. , συγκεκριμένα εγώ ήμουν στο ράδιοτηλέφωνο και στα τηλεγραφήματα και ο κύριος Π. την κυκλοφορία και στην αναχώρηση. Ο κύριος Χ. παρακολουθούσε δίχως να έχει κάποιο συγκεκριμένο καθήκον.
Με διάφορα 1-2 λεπτών περίπου αφίχθη στο σταθμό Λάρισας και αμαξοστοιχία με αριθμό 2575 από Βόλο και μπήκε στην 6η γραμμή αντί να μπει στην 3η γραμμή γιατί η 3η γραμμή ήταν κατειλημμένη από την αμαξοστοιχία προαστιακού 2594, η οποία πραγματοποιούσε δρομολόγιο Λάρισα – Θεσσαλονίκη με ώρα αναχώρησης από τη Λάρισα στις 18:35 και είχε ακινητοποιηθεί λόγω βλάβης στο ύψος του εργοστασίου Ζαχάρεως.
Η απογευματινή βάρδια έστειλε μηχανή για να την φέρει πίσω στο σταθμό. Η μηχανή έφυγε στις 20:40 και γύρισε στις 21:25. Η αμαξοστοιχία 2575 που ήρθε από Βόλο, μπήκε στην 5η γραμμή μέσω των κλειδιών 116 και 115.
Για να πάει η 2575 στην 6η γραμμή γύρισα τα κλειδιά 116 και 115 σε παρακαμπτήριο και όταν η αμαξοστοιχία μπήκε στην 6η γραμμή επανάφερα τα κλειδιά σε ευθεία γραμμή. Αυτό συνέβη περι ώρα 22:05 με 22:10. Όπως προείπα εντός του σταθμού ήταν και η αμαξοστοιχία 63. Την στιγμή εκείνη ρυθμίσαμε την κυκλοφορία και οι τρεις σταθμάρχες. Περί τις 22:10 με 22:15 ο Χ. Π. αναχώρησε. Λίγο μετά περί ώρα 22:20 με 22:25 αναχώρησε και ο Κ. Π.»
Σχετικά με το αν υπήρχαν άλλα τρένα εντός του σταθμού
Ακόμη, η ανακρίτρια ρώτησε αν την στιγμή της αναχώρησης του κ. Π υπήρχαν άλλα τρένα εντός του σταθμού, με τον σταθμάρχη να αναφέρει πως υπήρχαν. Συγκεκριμένα, είπε πως μέσα στον σταθμό βρισκόταν: «ο προαστιακός 2594, ο οποίος θα έφευγε μετά το πέρας της αναχωρήσεώς των επιβατικών τρένων, όταν θα μας έδινε την εντολή ο ρυθμιστής κυκλοφορίας.
Ο ρυθμιστής κυκλοφορίας βρίσκεται στην Αθήνα και ενημερώνεται από το σταθερό υπηρεσιακό τηλέφωνο που βρίσκεται στο σταθμαρχείο ή από το GSMR προφορικά από τον εκάστοτε σταθμάρχη για τις αναχωρήσεις και τις αφίξεις όλων των τρένων για να γνωρίζει την θέση της κάθε αμαξοστοιχίας.
Σε εκείνη την βάρδια, καθήκοντα ρυθμιστή κυκλοφορίας, όταν εγώ πήγα στο σταθμό, εκτελούσε ο Π. Κ. Εκτός της όπως 2594 και περί ώρα 22:20 και 22:25 βρισκόταν στο σταθμό της Λάρισας και η αμαξοστοιχία 2575 από Βόλο στην 6η γραμμή. Από τις 22:25 περίπου μένω μοναδικός σταθμάρχης στο σταθμό της Λάρισας, περιμένοντας την άφιξη της αμαξοστοιχίας 2597 προαστιακός από Θεσσαλονίκη για Λάρισα, η οποία θα ερχόταν στις 22:35 περίπου στο σταθμό όπως και ήρθε.
Η 2597 κινήθηκε κανονικά προς το σταθμό της Λάρισας στη γραμμή καθόδου και για να εισέλθει και να μπει στη γραμμή προαστιακού όπως έπρεπε γύρισα τα κλειδιά 118 Β και 118 Α στη διαγώνιο 117 Β και 117 Α στη διαγώνιο και το κλειδί 111.Για να μπει ο προαστιακός στη θέση του.»
Πού βρισκόταν ο σταθμάρχης το μοιραίο βράδυ
Η ανακρίτρια ρώτησε ποια ήταν η θέση του στις 23.02 που έφτασε η αμαξοστοιχία 62 στον σταθμό. Ο σταθμάρχης απάντησε πως: «Είμαι στο γραφείο κινήσεως. Βγήκα να δω το τρένο που έμπαινε μέσα εκείνη την ώρα πριν σταματήσει και ξαναμπήκα μέσα για να ενημερώσω τον σταθμάρχη Παλαιοφάρσαλων ότι αμαξοστοιχία 62 αφίκετο και αφικνομένη γραμμή ελεύθερη.»
Στην συνέχεια, ο σταθμάρχης ρωτήθηκε που βρισκόταν από τις 23.04 και μετά που έφυγε η αμαξοστοιχία 62, με τον ίδιο να απαντά: «Είμαι μέσα στο σταθμαρχείο και μιλάω στο τηλέφωνο με το σταθμάρχη Βόλου ότι έφυγε αμαξοστοιχία 2576 στις 23:10 και κόβω το υπόδειγμα 1001 για την 2598, ενώ ταυτόχρονα με το GSMR η σταθμάρχης Νέων Πόρων μου έδωσε τηλεγράφημα ότι η εμπορική αμαξοστοιχία 63503 αναχώρησε στις 23:05 από το σταθμό των Νέων Πόρων για Λάρισα, κινούμενη στη γραμμή καθόδου.
Γύρω στις 23:15 με 23:20 ο μηχανοδηγός της 1564 με κατεύθυνση από Παλαιοφάρσαλο προς Λάρισα με κάλεσε στο ράδιοτηλέφωνο και μου είπε ότι φτάνει και του απάντησα ότι μπαίνεις από την γραμμή καθόδου την 1η γραμμή μέσω διαγωνίου στη γραμμή ανόδου την 2η και σταματάς. Ενημέρωσα τον κλειδούχο για να γυρίσει τα κλειδιά στην αιχμή 101 σε ευθεία γραμμή και να έρθει στο κλειδί 102 ή 105 δεν θυμάμαι ακριβώς και να το γυρίσει από κυρία σε παρακαμπτήρια γραμμή ώστε η αμαξοστοιχία 1564 να κατευθυνθεί στο μηχανοστάσιο.
Ο λόγος που δεν απευθύνθηκα στον κλειδούχο, ήταν ότι δεν μπορούσα να γυρίσω το κλειδί από τον πίνακα λόγω κόκκινο κυκλώματος. Η χαλασμένη αμαξοστοιχία 2594 πατούσε σε μία επαφή και αυτό στον πίνακα ελέγχου φαίνεται ως κόκκινο κύκλωμα. Μόλις τελείωσα αυτή την εργασία με πήρε τηλέφωνο ο ρυθμιστής έλξης από Θεσσαλονίκη και με ενημέρωσε ότι στον πίνακα του στην Θεσσαλονίκη βλέπει κόκκινο κύκλωμα στην Ραψάνη πράγμα που σημαίνει ότι είχε γίνει διακοπή ρεύματος.
«Δεν διαπίστωσα βλάβη στον πίνακα»
Αμέσως μετά κοίταξα το ηλεκτρικό πίνακα για να δω μήπως είχε βλάβη και δεν διαπίστωσα βλάβη πουθενά. Ταυτόχρονα ο μηχανοδηγός της αμαξοστοιχιας 2598 μου ανέφερε ότι δεν έχει ρεύμα το τρένο. Την ίδια στιγμή με πήρε τηλέφωνο η αστυνομία και με ρώτησε αν έχουμε κάποιο ατύχημα ή εκτροχιάση.
Όταν έκλεισα το τηλέφωνο με την αστυνομία με πήρε τηλέφωνο η πυροσβεστική και με ενημέρωσε ότι έγινε σύγκρουση τρένων στον Ευαγγελισμό. Δεν μπορώ να συνειδητοποιήσω πως έχει γίνει το συμβάν. Δεν θυμάμαι τι έγινε. Εγώ είχα δει στον πίνακα οτι όταν γύρισα τα κλειδιά, αφού μπήκε το 2597, οι λυχνίες ήταν λευκές σταθερά. Αυτό που μπορώ να εικάσω είναι ότι το κλειδί κούμπωσε στιγμιαία και στη συνέχεια ξεκούμπωσε και γύρισα στην παρακαμπτήριο δίχως όμως να αλλάξουν οι λυχνίες στον πίνακα.»
Σε ποια γραμμή έπρεπε να κινηθεί το τρένο
Στην συνέχεια, ρωτά η ανακρίτρια αν έπρεπε να αναφέρει στον μηχανοδηγό της 62 σε ποια γραμμή έπρεπε να κινηθεί, με τον σταθμάρχη να αναφέρει πως έπρεπε να του το πει. Κατόπιν τούτου, ο σταθμάρχης ερωτάται για τον τρόπο που έπρεπε να το μεταφέρει απαντώντας πως: «Ο ένας τρόπος ήταν με το ράδιοτηλέφωνο, δηλαδή όταν του έδωσα το τηλεγράφημα 47 να αναφέρω ταυτόχρονα ότι κινείται σε διπλή γραμμή ανόδου.
Ο άλλος τρόπος ήταν να του δώσω υπόδειγμα 1001 που θα έγραφα: «κυκλοφορείτε σε διπλή γραμμή ανόδου έως φωτόσημο εισόδου Νέων Πορων. Αν του έδινα το υπόδειγμα 1001 θα του έλεγα στο τηλεγράφημα 47 ότι «περνάτε κόκκινο φωτόσημο εξόδου και σύμφωνα με το υπόδειγμα 1001 πάτε μέχρι το φωτόσημο εισόδου Νέων Πόρων.»
Γιατί δεν προέβη σε καμία από τις ενέργειες
Όταν η ανακρίτρια ρώτησε γιατί δεν προέβη σε καμία εκ των παραπάνω αναφερόμενων ενεργειών, ο σταθμάρχης απάντησε «Λόγω του φόρτου εργασίας εκείνη την ώρα δεν πρόλαβα να κόψω το 1001 και ξέχασα να του το διαβιβάσω και με το ράδιοτηλέφωνο. Η αμαξοστοιχία, αναχώρησε στις 23:04 προς Νέους Πόρους.
Ο μηχανοδηγός μου είπε εντάξει και πρέπει να επανέλαβε το τηλεγράφημα 47. Είμαι σχεδόν σίγουρος ότι το άκουσα. Όμως δεν μου έδωσε δικό του νούμερο τηλεγραφήματος ως όφειλε. Η αμαξοστοιχία έφυγε και με το DSMR ενημέρωσα τον σταθμό Νέων Πόρων ότι η αμαξοστοιχία 62 αναχώρησε στις 23:04 και η αμαξοστοιχία 2597 αφίχθη. Στις 23:10 έδιωξα την 2576 με κατεύθυνση από Λάρισα για Βόλο από την 6η γραμμή και μέσω διαγωνίου στη γραμμή Βόλου μέσω των κλειδιών 115 και 116.»
Περί βλαβών στον πίνακα ή στο κλειδί
Ερωτώμενος ο σταθμάρχης για το αν υπήρξε βλάβη στον πίνακα ελέγχου κατά την αναχώρηση της ή μετά την αναχώρηση της αμαξοστοιχίας, ο ίδιος απάντησε πως δεν αντιλήφθηκε κάτι τέτοιο, καταλήγοντας ότι «Αν έδειξε κάτι τέτοιο ήμουν απασχολημένος και δεν το πρόσεξα.»
Για το αν υπήρχε βλάβη στον πίνακα που να αφορά το κλειδί 118, ο σταθμάρχης απαντά πως: «Δεν διαπίστωσα καμιά βλάβη. Την στιγμή που ενημερώθηκα από την πυροσβεστική για την σύγκρουση των τρένων, κάλεσα και τις δύο αμαξοστοιχίες και δεν μου αποκρίθηκε καμιά, ενημέρωσα δε την σταθμάρχη Νεων Πόρων για να καλέσει κι αυτή αλλά δεν υπήρχε καμιά απόκριση και εκεί κατάλαβα τι είχε συμβεί.
Το άρθρο 1204 του γενικού κανονισμού κυκλοφορίας ΟΣΕ ορίζει ότι όταν ο μηχανοδηγός διαπιστώσει σε περιοχές σταθμών ή κόμβων πως τελικά η αμαξοστοιχία ακολουθεί λόγω του τρόπου διευθέτησης των αλλαγών από το προσωπικό της υποδομής, διαφορετική πορεία απο αυτή που υποδείχθηκε, μέσω σημάτων ή δελτίων ή διαφορετική από αυτή που αντιστοιχεί στο δρομολόγιο της αμαξοστοιχίας, τότε οφείλει να προβεί σε άμεση στάθμευση της αμαξοστοιχίας και στη συνέχεια συνεννοείται με το σταθμάρχη ή τον κεντρικό χειριστή».
Ως προς την πορεία που έπρεπε να ακολουθήσει το μοιραίο τρένο
Ερωτώμενος για το ποια πορεία υπέδειξε στον μηχανοδηγό της αμαξοστοιχίας 62, ο σταθμάρχης απάντησε πως του είπε «ότι περνάει με κόκκινο φωτόσημο εξόδου και συνεχίζει μέχρι και φωτόσημο εισόδου Νέων Πόρων. Έπρεπε να μου πει γιατί τα κλειδιά είναι σε διαγώνιο και όχι σε ευθεία.
Στην συνέχεια, η ανακρίτρια ρωτά αν όφειλε να τον ενημερώσει σε ποια γραμμή θα έπρεπε να κινηθεί, λαμβάνοντας την απάντηση: «Ναι όπως προείπα, έπρεπε να του πω ότι κινείται σε διπλή γραμμή ανόδου. Δεν του είπα όμως να κινηθεί σε μόνη γραμμή καθόδου.»
Πρόβλημα στην λειτουργία των κλειδιών την προηγούμενη μέρα
Ο σταθμάρχης, κατά την διάρκεια της απολογίας του ανέφερε πως υπήρξε πρόβλημα στα κλειδιά την προηγούμενη ημέρα. Συγκεκριμένα, είπε «Θέλω να αναφέρω ότι την προηγούμενη μέρα την 05:00 πρωινή, τα κλειδιά 116 και 115 δεν κλείδωναν και αναβόσβηναν στον πίνακα και προσπάθησα να τα σταθεροποιήσω αλλά δεν τα κατάφερα και έστειλα τον κλειδούχο να το κάνει χειροκίνητα. Μέχρι όμως να φτάσει στο σημείο, δούλεψαν τα κλειδιά από τον πίνακα και τον γύρισα πίσω. Αυτό το συμβάν καταγράφηκε στο βιβλίο παράδοσης – παραλαβής.
Όλη την ώρα αυτή, οι λυχνίες είχαν σταθερό λευκό φως. Αφού μπήκε η 2597 στη θέση της, γύρισα στην ευθεία τα κλειδιά 117 και 118 για να ‘ναι έτοιμα για τις αμαξοστοιχίες 62, την εμπορική αμαξοστοιχία 63503 και την 1564 που αναμενόταν να έρθουν στο σταθμό.
Ο πίνακας μου έδειχνε ότι τα κλειδιά έχουν κλειδώσει και έχουν μπει στην ευθεία, το φως από τις λυχνίες ήταν λευκό και έδωσα εντολή στον κλειδούχο να πάει στο κλειδί 101 Α και Β και να απασφαλίσει χειροκίνητα τις αρπάγες και να τα γυρίσει στη διαγώνιο. Στις 22:58 περίπου, η αμαξοστοιχία 62 έφτασε στο Μεζουρλό, στο οποίο βρίσκεται το κλειδί 101 και είπα στον Μηχανοδηγό να περιμένει γιατί ο κλειδούχος δεν είχε σταθεροποιήσει το κλειδί.
Μόλις το σταθεροποίησε διαγώνια, ώστε το τρένο από τη γραμμή καθόδου στην οποία έχει έρθει λόγω βλάβης στα Παλαιοφάρσαλα να περάσει κανονικά στη γραμμή άνοδού από διαγώνιο, ενημέρωσα τον μηχανοδηγό της αμαξοστοιχίας 62 με τηλεγράφημα με αριθμό νομίζω 45 ότι από γραμμή καθόδου μέσω διαγωνίου εισέρχεται στην γραμμή ανόδου.
Ο μηχανοδηγός της αμαξοστοιχίας δε μου έδωσε δικό του αριθμό τηλεγραφήματος, αλλά επανέλαβε αυτά που του είπα και εγώ αντιλήφθηκα ότι είχε κατανοήσει αυτά που του είπα και η αμαξοστοιχία αφίχθη στη γραμμή ανόδου (2η) στο σταθμό στις 23:02 με περίπου 53 λεπτά καθυστέρηση, για να αποβιβαστούν επιβάτες στη Λάρισα και να επιβιβάσει επιβάτες με κατεύθυνση Κατερίνη, Πλατύ και τερματικό σταθμό Θεσσαλονίκη.»
Ορίστηκε με κινητικότητα σταθμάρχης στον ΟΣΕ
Κατά την έναρξη της απολογίας του, ο σταθμάρχης περιγράφει ότι προσλήφθηκε στον ΟΣΕ στις 07/02/1989 σαν εργάτης στο τρένο του Πηλίου και μετά το 1990 μετακινήθηκε στον ΟΣΕ Λάρισας στο τμήμα αποσκευών μέχρι και τις 30/04/2011 που καταργήθηκε το τμήμα. Το έτος 2011 πήρε μετάταξη στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Λάρισας.
Συνεχίζει λέγοντας πως «Στις 6/7/2022 με κινητικότητα του 1ου κύκλου του έτους 2022, επέστρεψα στον ΟΣΕ προκειμένου να εργαστώ ως σταθμάρχης με βάση τις θέσεις της κινητικότητας που υπήρχαν στην Λάρισα».
Κατόπιν τούτου, η ανακρίτρια τον ρώτησε σχετικά με τα κριτήρια που πρέπει να πληροί κάποιος για να υποβάλει αίτηση στα πλαίσια της κινητικότητας για να τοποθετηθεί ως σταθμάρχης. Ο 59χρόνος απάντησε το εξής: «Να έχει απολυτήριο λυκείου και δεν θυμάμαι αν υφίσταται και κάποιο ηλικιακό κριτήριο».
Το αντικείμενο των θέσεων κινητικότητας στον ΟΣΕ
Στη συνέχεια, η ανακρίτρια τον ρώτησε σχετικά με το αντικείμενο των θέσεων κινητικότητας. Ο σταθμάρχης απάντησε πως «Οι θέσεις κινητικότητας, αφορούσαν μόνο μόνιμους υπαλλήλους. Με βάση τις θέσεις κινητικότητας στην Λάρισα υπήρχαν τέσσερις θέσεις σταθμάρχη και τέσσερις ή πέντε θέσεις κλειδούχων.
Συνολικά οι θέσεις κινητικότητας στην Ελλάδα ήταν 112 εκ των οποίων καλύφθηκαν οι έξι δηλαδή δύο σταθμάρχες, εγώ στη Λάρισα και ένα σταθμάρχης στο Λιανοκλάδι και τέσσερις διοικητικοί.»
Η εκπαίδευση του σταθμάρχη
Κατά την διάρκεια της απολογίας του ο κ. Σαμαράς ανέφερε πως «Μέχρι να ξεκινήσει η θεωρητική μου εκπαίδευση, τον 1/2022, πήγαινα υποχρεωτικά σε διάφορους σταθμούς για να βλέπω. Στους σταθμούς αυτούς με έστελνε ο προϊστάμενος μου Δημήτριος Νικολάου.
Στις 1/8/2022, ξεκίνησε η θεωρητική μου εκπαίδευση, η οποία είχε διάρκεια έως και 21/10/2022. Στην θεωρητική αυτή εκπαίδευση ήμασταν 38 άτομα στη Θεσσαλονίκη κι άλλα 40 άτομα στην Αθήνα. Τέλος Ιουλίου, ο ΟΣΕ προσέλαβε για να καλύψει υπηρεσιακές ανάγκες στην Λάρισα άλλους 13 σταθμάρχες, οι οποίοι θα αμείβονταν με μπλοκάκι.
Από 22/10/2022 μέχρι και 21/1/2023 κάναμε πρακτική εκπαίδευση σε διάφορους σταθμούς, με βάση το πρόγραμμα που εξέδιδε η Επιθεώρηση. Στα πλαίσια της πρακτικής μου εκπαίδευσης, έκανα προϋπηρεσία στη Λάρισα, στον Παλαιοφάρσαλο, στην Καλαμπάκα και στο Λιτόχωρο.
Μετά το τέλος της τρίμηνης πρακτικής εκπαίδευσης, στις 23/1/ 2023, εξετάστηκα γραπτώς και στις 24/1/2023 προφορικώς στην Θεσσαλονίκη, ενώπιον της επιτροπής που έχει ορίσει η διοίκηση του ΟΣΕ.»
Το περιεχόμενο της εξέτασης
Ως προς το περιεχόμενο της εξέτασης, ο σταθμάρχης αναφέρει ότι: «Η εξέταση αφορούσε στην κυκλοφορία των συρμών, την ηλεκτροκίνηση, τα συστήματα GMSR και ETCS, τα οποία είναι ηλεκτρονικά συστήματα.
Το 1ο βρίσκεται εντός του γραφείου του σταθμάρχη και μέσα στις αμαξοστοιχίες, ενώ το δεύτερο είναι στις αμαξοστοιχίες και στην υποδομή (μέσα στις σιδηροδρομικές γραμμές). Το GSMR, υπάρχει σε όλα τα σταθμαρχεία και χρησιμοποιείται για ενδοεπικοινωνία μεταξύ των σταθμών, η οποία καταγράφεται, είναι δε εγκατεστημένο σε κάποιες αμαξοστοιχίες αλλά όχι σε όλες και δεν λειτουργεί.
Εξεταστήκαμε και στις υποδομές, δηλαδή σε ό,τι αφορά στις σιδηροδρομικές γραμμές. Στις εξετάσεις που δώσαμε, δεν απέτυχε κάνεις. Στις 24/1/2023 μας κάλεσε ο προϊστάμενος ο κ. Νικολάου και μας έδωσε ένα προσωρινό πρόγραμμα μέχρι τις 31/1/2023. Τα προγράμματα της υπηρεσίας των σταθμαρχών και των κλειδούχων τα βγάζει ο προϊστάμενος της Επιθεώρησης Λάρισας κύριος Νικολάου, μαζί με το γραμματέα.»
Που υπηρέτησε στην αρχή
Κατόπιν, ο σταθμάρχης αναφέρει την προυπηρεσία του από την λήξη της θεωρητικής εκπαίδευσης και μετά: «Από 25/1/2023 μέχρι 31/1/2023, τοποθετήθηκα στο σταθμό της Λάρισας, στη νυχτερινή βάρδια ως βοηθητικός, με ωράριο εργασίας από 22:00- 06:00. Υπήρχε αρχαιότερος σταθμάρχης στην ίδια βάρδια και μάλιστα το ωράριο του έληγε στις 07:00.
Υπηρέτησα τρεις μέρες μαζί με την κυρία Γ. Α., (25 26,27 Ιανουαρίου) και με τον Χ. Τ. (28 29,30 Ιανουαρίου), ενώ στις 31 του μηνός είχα ρεπό. Από 1/2/ 2023 έως και 14/2/ 2023, ήμουν στον σταθμό Καλαμπάκας, ο οποίος έχει μια γραμμή κυκλοφορίας, μοναδικός σταθμάρχης, από ώρα 10:30 έως 19:30 γιατί ο συγκεκριμένος σταθμός έχει μόνο μία βάρδια καθώς έχει μόνο έξι δρομολόγια με εξασφάλιση σταθμάρχη, λόγω ελιγμών που πρέπει να γίνουν και δύο δρομολόγια χωρίς.
Στις 15 και 16/2/ 2023, είχα ρεπό και στις 17 και 18/2/2023 είχα υπηρεσία στην Καλαμπάκα, ως μοναδικός σταθμάρχης πάλι. Στις 19/2/ 2023 είχα ρεπό. Στις 20/2/2023 πήγα στο σταθμό των Νέων Πόρων και έκανα μάθητεία, δίπλα στη Σταθμάρχη Νέων Πόρων και στις 21 και 22/2/2023 έκανα πρωινή βάρδια 07:00-15:00 στους Νέους Πόρους ως μοναδικός σταθμάρχης.
Ο σταθμός των Νέων Πόρων έχει μια βάρδια ημερησίως από 13:30 έως 21:30. Εγώ στις 21 και 22/2/2023 πήγα και εκτέλεσα πρωινή βάρδια μαζί με κλειδούχο, διότι έπρεπε να γίνουν κάποιες εργασίες και θα είχε αποκοπή γραμμής και κυκλοφορία των αμαξοστοιχιών μεταξύ Νέων Πόρων και Λιτοχώρου θα γινόταν μόνο από τη γραμμή ανόδου σε μόνη γραμμή. Τις ημέρες αυτές στις 13:30 ήρθε η κυρία Ζ. ως απογευματινή βάρδια και ανέλαβε υπηρεσία και από 13:30- 15:00, κάναμε μαζί την κυκλοφορία των αμαξοστοιχιών. Στις 23/2/ 2023 έκανα μαθητεία νυχτερινή βάρδια στο σταθμό της Λάρισας, δίπλα στην κυρία Ε. Τ. Από 24/2/2023 έως και 28/2/2023 είχα υπηρεσία νυχτερινής βάρδιας από ώρα 22:00 – 07:00 στο σταθμό της Λάρισας μόνος μου.»
Τι προβλέπει ο κανονισμός των σταθμαρχών
Όταν η ανακρίτρια ρώτησε αν υπάρχει κάποιο πρωτόκολλο ή κανονισμός βάσει του οποίου αποφασίζεται η τοποθέτηση ενός νέου σταθμάρχη, ο ίδιος απάντησε πως δεν γνωρίζει αν υπάρχει τέτοιος κανονισμός.
Στην συνέχεια, ο σταθμάρχης ρωτήθηκε αν υπάρχει κάποιος κανονισμός που να ορίζει πόσες συνεχόμενες νυχτερινές βάρδιες μπορεί να υπηρετήσει κάποιος σταθμάρχης, εκείνος απάντησε ότι «Έλειπα 11 χρόνια από την υπηρεσία και δε γνωρίζω αν έχει αλλάξει ο κανονισμός και τι ισχύει. Ο κανονισμός που ίσχυε μέχρι και το έτος 2011 όπου υπηρετούσα όπως γνωρίζω, προέβλεπε μέχρι επτά ημέρες συνεχόμενες βραδινή υπηρεσία. Την επόμενη ημέρα την όγδοη προβλεπόταν ρεπό και την μεθεπόμενη μέρα προβλεπόταν η πρωινή ή η απογευματινή βάρδια. Για τις άλλες βάρδιες δεν υπήρχαν αντίστοιχοι περιορισμοί στον προηγούμενο κανονισμό.»
Σχετικά με τα δρομολόγια και τις βάρδιες
Στην ερώτηση για τον αριθμό των δρομολογίων που διέρχονται από το σταθμό της Λάρισας κατά την νυχτερινή βάρδια, ο σταθμάρχης ανέφερε ότι «Διέρχονται 13 δρομολόγια εκ των οποίων τα 9 διέρχονται μεταξύ των ωρών από 22:09 έως 00:30.»
Ακόμη, ο σταθμάρχης ρωτήθηκε για τον αριθμό των απασχολουμένων στην εκάστοτε βάρδια, απαντώντας «Ορίζεται από τον εσωτερικό κανονισμό κυκλοφορίας του ΟΣΕ και σε κάθε σταθμό, ορίζεται από τον προϊστάμενο της επιθεώρησης και συγκεκριμένα από τον κύριο Νικολάου.
Μέχρι τις 25 Ιανουαρίου 2023, σε κάθε βάρδια στο σταθμό Λάρισας, υπηρετούσε να σταθμάρχης. Οι βάρδιες είναι 06:00- 15:00 (πρωινή), 14:00-23:00 (απογευματινή) και 22:00-07:00 (βραδινή). Από τις 25 Ιανουαρίου 2023 που προστέθηκαν στην υπηρεσία άλλοι 14 σταθμάρχες, ορίστηκε να υπηρετούν δύο σταθμάρχες στην πρωινή βάρδια, δύο στην απογευματινή και ένας στην βραδινή. Αυτό το όρισε η Γ’ Επιθεώρηση με εντολή από την διοίκηση. Στην απογευματινή βάρδια εκτελούνται περίπου 16 με 18 δρομολόγια.»
Κατόπιν, ερωτώμενος για τον αριθμό των σταθμαρχών που υπηρετούν από τις 22.00 μέχρι 23.00, απάντησε «Κανονικά υπηρετούν τρεις σταθμάρχες. Δύο οι απογευματινοί και ένας ο βραδινός. Συνολικά στην Περιφέρεια στην οποία επεκτείνεται η εξουσία της Γ’ Επιθεώρησης, υπηρετούν περίπου 26 με 27 άτομα σταθμάρχες, συμπεριλαμβανομένων εμού και των 13 συναδέλφων μου.»
Ως προς το ποιος ρυθμίζει την κυκλοφορία, όταν υπηρετούν τρείς σταθμάρχες ταυτόχρονα, η απάντηση του σταθμάρχη ήταν ότι «Ο αρχαιότερος σταθμάρχης ρυθμίζει την κυκλοφορία και οι νεότεροι συντάσσουν τα τηλεγραφήματα, τα υποδείγματα και ο νυχτερινός σταθμάρχης ενημερώνεται για την κυκλοφορία. Επικεφαλής είναι πάντοτε ο αρχαιότερος και ανάλογα με τις ανάγκες μοιράζονται τα καθήκοντα.»
Ακόμη, στην ερώτηση: «Για ποιο λόγο, ενώ οι πιο απαιτητικές ώρες της βραδινής βάρδιας είναι μεταξύ 22:00 και 00:30, η βάρδια εκτείνεται μέχρι της 23:00 και όχι μέχρι τις 00:30; Και ποιος είναι που αποφασίζει για την υπηρεσία ενός ή περισσοτέρων σταθμαρχών εκείνη την ώρα;»
Ο σταθμάρχης απαντά: «Επτά τρένα διέρχονται από το σταθμό της Λάρισας από ώρα 22:00 έως 23:00. Γι’ αυτό και η απογευματινή βάρδια ορίζεται ως τις 23:00 όπως φαίνεται και από το φύλλο παρουσίας σταθμαρχών. Αυτό δε ορίζεται από τον προϊστάμενο του τμήματος επιθεώρησης.»
Τι είπε για τα κλειδιά
Ως προς τον τρόπο που γύρισε τα κλειδιά, ο σταθμάρχης ανέφερε πως έκανε χρήση των κλειδιών που βρίσκονται στην επάνω πλευρά του πίνακα κίνησης που βρίσκεται στο γραφείο του σταθμάρχη. Κατόπιν, η ανακρίτρια τον ρώτησε αν ανάβει κάποια λυχνία πάνω στον πίνακα κίνησης, όταν τα κλειδιά βρίσκονται σε ευθεία γραμμή.
Ο σταθμάρχης απάντησε: «Όταν το φως της λυχνίας είναι λευκό και δεν πάλλεται αυτό σημαίνει ότι είναι κλειδωμένο το κλειδί, δηλαδή είναι ασφαλισμένο, είτε σε ευθεία είτε σε διαγώνιο και μπορεί να περάσει το τρένο κανονικά. Όταν το φως της λυχνίας είναι λευκό και αναβοσβήνει, σημαίνει ότι το κλειδί δεν έχει ασφαλίσει και πρέπει ο σταθμάρχης να στείλει τον κλειδούχο για να το ασφαλίσει χειροκίνητα. Αν η λυχνία ανάψει κόκκινο σημαίνει βλάβη. Οι γνώσεις που έχω όσον αφορά στον ηλεκτρικό πίνακα ελέγχου, είναι στο να γυρίζω χειροκίνητα το κλειδί και να προβαίνω σε χάραξη πορείας. Κατά τη διάρκεια της πρακτικής άσκησης παρακολουθούσα με τους παλαιούς σταθμάρχες που έκαναν τους χειρισμούς στον πίνακα.
Όταν η αμαξοστοιχία 2597 εισήλθε από το κλειδί 118 στη γραμμή ανόδου και κατευθύνθηκε προς το κλειδί 117 για να πάει στην 3η γραμμή, ο μηχανοδηγός αμαξοστοιχίας με ενημέρωσε ότι τα κλειδιά 115 και 116 ήταν ανάποδα, δηλαδή σε παρακαμπτήριο. Η ένδειξη που είχα εγώ στον πίνακα για αυτά ήταν οτι τα κλειδιά ήταν στην ευθεία. Τότε του είπα να κάνει πίσω για να διευθετήσω τα κλειδιά. Τα γύρισα δυο φορές στον πίνακα και τα κλειδιά επανήλθαν σε ευθεία γραμμή και η αμαξοστοιχία μπήκε κανονικά στη γραμμή του προαστιακού.»
Υπάρχουν λυχνίες που να δείχνουν την γραμμή που κινείται το τρένο
Τέλος, η ανακρίτρια ρώτησε αν υπάρχουν κάποιες λυχνίες στον πίνακα που να δείχνουν σε ποια γραμμή κινείται το τρένο.
Ο σταθμάρχης αναφέρει ότι «Υπάρχουν λυχνίες στον ηλεκτρικό πίνακα που δείχνουν την πορεία του τρένου για όσο δείχνει ο πίνακας. Στη γραμμή ανόδου, το σημείο που αποτυπώνεται στον ηλεκτρικό πίνακα, έχει εμβέλεια μέχρι το ύψος της 110 Πτέρυγας Μάχης. Εκεί υπάρχει μόνιμο κόκκινο κύκλωμα. Παρότι δε ότι αριστερά του πίνακα υπάρχουν κι άλλες λυχνίες αυτές δεν λειτουργούν λόγω του κόκκινου κυκλώματος που βρίσκεται στο ύψος της 110 Πτέρυγας Μάχης. Δεν ξέρω αν κάθονταν και οι άλλοι σταθμάρχες έως τις 23:00 ίσως να μη γινόταν ότι έγινε, εάν αποδειχθεί η δική μου αμέλεια. Εάν ο μηχανοδηγός μου έλεγε ότι μπήκε στη γραμμή από την άνοδο στην κάθοδο πάλι δεν θα γινόταν τίποτα αυτό το επιβεβαιώνει και ο προϊστάμενος μου ο κύριος Νικολάου.
Εάν μου ζητούσε υπόδειγμα 1001 θα σταματούσε η πορεία του τρένου και θα έστελνα τον κλειδούχο να δει τι έχει γίνει απ’ τη στιγμή που εγώ είχα ενδείξεις ότι τα κλειδιά ήταν στην ευθεία. Ο μηχανοδηγός σίγουρα είχε αντιληφθεί ότι κινείται στη γραμμή καθόδου.
Έπρεπε να με φωνάξει και να με ρωτήσει γιατί κινείται εκεί κι αν θα συνεχιστεί η όχι. Απ’τη στιγμή που δεν του ανέφερα ότι κινείται μέσω διαγωνίου στην κάθοδο, έπρεπε να σταματήσει και να φωνάξει γιατί το κλειδί είναι ανάποδα. Δεν πρόλαβα να ενημερώσω τον προϊστάμενο μου τον κύριο Νικολάου ή την επιθεώρηση ότι οι κύριοι Π. και Χ. είχαν αποχωρήσει στις 22:15 ο πρώτος και 22:05 με 22:10 ο δεύτερος αντιστοίχως λόγω του φόρτου εργασίας…»