Η προεκλογική εκστρατεία για τις εκλογές της 14ης Μαΐου, έχει ήδη ξεκινήσει μετά την υπογραφή του διατάγματος από τον πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν. Ο Τούρκος πρόεδρος έχει ξεκινήσει έχοντας πολλά ζητήματα, όπως οι φονικοί σεισμοί της 6ης Φεβρουαρίου. Από ότι φαίνεται οι πολίτες έχουν εξοργιστεί με την διαχείριση της κατάστασης από πλευράς του και τον αναδεικνύουν σταθερά δεύτερο στις δημοσκοπήσεις.
Από την άλλη, ο Κιλιτσντάρογλου απολαμβάνει την πρώτη θέση και προσπαθεί να πάρει με το μέρος του τους Κούρδους, οι οποίοι μπορεί να δώσουν και το προβάδισμα στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές. Από την πλευρά του, ο Ερντογάν έχει ως στόχο τους αναποφάσιστους.
Ξεκίνησε την εκστρατεία από τους σεισμόπληκτους στο Χατάι
Ο Τούρκος πρόεδρος ξεκίνησε την προεκλογική του εκστρατεία από τους καταυλισμούς των σεισμόπληκτων στην πληγείσα επαρχία Χατάι την Κυριακή (12/3), η οποία χτυπήθηκε ιδιαίτερα από τον σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου. Συνάντησε τοπικούς αξιωματούχους και συγγενείς θυμάτων και διεμήνυσε για μία ακόμη φορά οτι το κράτος θα κινητοποιήσει όλα τα διαθέσιμα μέσα. «Ο αριθμός των νεκρών έφτασε τους 48.000 και ο αριθμός των τραυματιών ξεπέρασε τους 115.000», είπε ο Ερντογάν σε τηλεοπτική ομιλία προς το έθνος από την περιφέρεια Σαμαντάγκ της επαρχίας Χατάι.
Αυτή τη στιγμή, ο Ερντογάν και η κυβέρνηση του δέχονται σφοδρή κριτική για την λανθασμένη διαχείριση της φυσικής καταστροφής. Οι πολίτες τον κατηγορούν ότι έχει αποτύχει στην προετοιμασία της χώρας και μάλιστα για μια καταστροφή που είχε προβλεφθεί πολύ καιρό πιο πριν.
Οι ειδικοί έχουν αναφέρει τη χαλαρή επιβολή των οικοδομικών κανόνων ως τον κύριο λόγο που ο σεισμός ήταν τόσο θανατηφόρος. Η τουρκική αστυνομία συνέλαβε 269 υπόπτους στο πλαίσιο μιας αυξανόμενης έρευνας για εργολάβους που ύψωναν αστραφτερούς πύργους σε μια από τις πιο ενεργές ζώνες σεισμού στον κόσμο.
Ωστόσο, ορισμένοι ανησυχούν για τις στενές σχέσεις του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον κατασκευαστικό τομέα και τι ρόλο μπορεί να διαδραμάτισε αυτό στην προθυμία της κυβέρνησής του να τιμωρήσει τους υπευθύνους. Οι φετινές εκλογές μπορεί να αποδειχθούν οι πιο δύσκολες μέχρι τώρα για τον ηγέτη της χώρας που βρίσκεται στην εξουσία εδώ και δύο δεκαετίες.
Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις
Eπιβεβαιώνοντας πρόσφατες σφυγμομετρήσεις τα ευρήματα σφυγμομέτρησης της ALF, που διεξήχθη στις 6-7 Μαρτίου, που δημοσιεύει η εφημερίδα Cumhuriyet, φέρνουν στην κορυφή το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα με σχεδόν μία ποσοστιαία μονάδα μπροστά από το κυβερνών AKP του Ερντογάν, ενώ το ακροδεξιό Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (MHP) του εταίρου του στην κυβέρνηση, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, πιάνει ένα ποσοστό 6,5%.
Türkiye, ALF poll:
CHP-S&D: 32% (+4)
AKP~NI: 31% (+1)
HDP-S&D: 11% (+1)
İYİ~RE: 9% (-7)
MHP~NI: 7% (+1)
MP-*: 2%
YRP-*: 2%
ZP-*: 2% (-1)
DEVA-*: 2%
GP-*: 1% (-1)
+/- vs. 21-25 February 2023
Fieldwork: 6-7 March 2023
Sample size: 1,770
➤ https://t.co/0NuW7xTmmj#anket pic.twitter.com/sxmsRuhMhC
— Europe Elects (@EuropeElects) March 9, 2023
Αναλυτικότερα, στην πρόθεση ψήφου το CHP του υποψήφιου προέδρου της εξακομματικής συμμαχίας, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, λαμβάνει ποσοστό 31,8%, το AKP του Ερντογάν 31% κι ακολουθεί το φιλοκουρδικό HDP με 11,3%. Εντύπωση προκαλεί η υποχώρηση των ποσοστών του ΙΥΙ («Καλού Κόμματος») της Μεράλ Ακσενέρ στο 8,9%, ενώ το MHP (6,5%) ακολουθούν με πενιχρά ποσοστά το MEMLEKET (2,2%) του Μουχαρέμ Ιντζέ, το «Κόμμα Ευημερίας» του Ερμπακάν με 1,9%μ, το «Κόμμα Νίκης» με 1,6%, το Deva του πρώην τσάρου της τουρκικής οικονομίας υπό τον Ερντογάν, Αλί Μπαμπατζάν με 1,5% και το «Κόμμα του Μέλλοντος» του πρώην πρωθυπουργού, Αχμέτ Νταβούτογλου με 1,3%.
Άλλη δημοσκόπηση της εταιρείας TAG εμφανίζει το AKP του Ερντογάν (31,2%) μπροστά από το CHP (26,6%), μολονότι ο Κιλιτσντάρογλου προηγείται του Ερντογάν με διαφορά άνω των 13 ποσοστιαίων μονάδων – όπως είχε δείξει και άλλη, πρόσφατη σφυγμομέτρηση.
2023 Genel Seçim Anketi
🟦 Millet | %49,1
🟧 Cumhur | %36,8
🟪 HDP | %9,5
🔳 Diğer | %4,6
🗓️ 7-10 Mart
👥 5724 kişi
— TAG Araştırma pic.twitter.com/nAovSHeIyi
— TAG Araştırma (@tagarastirma) March 10, 2023
2023 Cumhurbaşkanlığı Seçimleri
🟦 %56,7 | Kemal Kılıçdaroğlu
🟧 %43,3 | Recep Tayyip Erdoğan
🗓️ 6-8 Mart
👥 8720
— TAG Araştırma pic.twitter.com/79a4k5CILo
— TAG Araştırma (@tagarastirma) March 8, 2023
Η πρώτη δημοσκόπηση με αντίπαλο τον Κιλιτσντάρογλου
Αναλυτικότερα, στη δημοσκόπηση, που διεξήχθη από το Σάββατο έως τη Δευτέρα το 56,8% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι θα ψηφίσει τον υποψήφιο πρόεδρο της Εθνικής Συμμαχίας Κιλιτσντάρογλου, ενώ μόλις το 43,2% τον Ερντογάν, που παραμένει εδώ και δύο δεκαετίες στην εξουσία στην Τουρκία.
Με τη νέα αυτή σφυγμομέτρηση πνέει πλέον άνεμος αισιοδοξίας στο «τραπέζι των έξι» καθώς μέχρι πρότινος οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ψαλιδισμένες τις πιθανότητες επικράτησης του Κιλιτσντάρογλου, και έδιναν μεγαλύτερη δυναμική στους δημάρχους της Κωνσταντινούπολης και της Άγκυρας, Εκρέμ Ιμάμογλου και Μανσούρ Γιαβάς σε μια πιθανή αναμέτρησή τους με τον Ερντογάν.
Τι λένε οι αναλυτές
Ο Ερντογάν έχει αρχίσει να μην λειτουργεί πλέον λογικά, αλλά με βάση την αυτοπεποίθηση του. Το συμπέρασμα αυτό εξάγεται μετά από την προειδοποίηση που απηύθυνε κατά την συνεδρίαση των αρχηγών των περιφερειών του κόμματος του – οτι μια νίκη της συμμαχίας της αντιπολίτευσης θα ήταν καταστροφική για την Τουρκία.
Όπως σημείωσε στη γερμανική εφημερίδα Frankfurter Rundschau, ο Ερντογάν «δημιούργησε με τον “φόρο για το σεισμό” έναν σημαντικό προϋπολογισμό, με τον οποίο θα χρηματοδοτήσει κινήσεις προς το θεαθήναι.
Στόχος του Τούρκου προέδρου, είναι να κερδίσει τους αναποφάσιστους. «Η ενότητα της αντιπολίτευσης θα μπορούσε να ρίξει τον Ερντογάν. Με τη συναισθηματική του ομιλία, ουσιαστικά ζήτησε από τους Τούρκους πολίτες μια τελευταία ευκαιρία», λέει ο Γκεντς.
Πώς αποτιμούν οι πολίτες την αντίδραση της τουρκικής κυβέρνησης στους σεισμούς
Στο πλαίσιο της μηνιαίας δημοσκόπησης «Turkey’s Pulse», που πραγματοποιήθηκε από τη MetroPoll σε 2.118 άτομα σε 28 επαρχίες μεταξύ 23-28 Φεβρουαρίου, οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν, μεταξύ άλλων, ποιος πιστεύουν ότι ευθύνεται περισσότερο για τις απώλειες από τον σεισμό. Τα αποτελέσματα της έρευνας, που αναρτήθηκαν στο Twitter την Πέμπτη από τον καθηγητή Özer Sencar, ιδιοκτήτη της MetroPoll, αποκάλυψαν ότι το 34,4% των συμμετεχόντων πιστεύει ότι η κυβέρνηση του AKP ήταν «η περισσότερο υπεύθυνη για τις απώλειες από τον σεισμό».
Το ποσοστό ψηφοφόρων κομμάτων της αντιπολίτευσης που μοιράζονται την ίδια άποψη φτάνει πάνω από 60%, ενώ μειώνεται στο 6,4% μεταξύ των υποστηρικτών του κυβερνώντος ΑΚΡ και στο 3,4% μεταξύ των υποστηρικτών του συμμάχου του, του ακροδεξιού Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος (MHP).
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, το 26,9% των συμμετεχόντων θεωρεί τους κατασκευαστές εργολάβους υπεύθυνους για τις καταστροφικές συνέπειες των σεισμών, με το 15,4% να θεωρεί υπεύθυνους τους δήμους, το 4,4% να αποδίδει τις ευθύνες στους πολίτες και το 4,2% σε άλλους. Στο 12,9% ανέρχεται το ποσοστό όσων πιστεύουν ότι «όλοι οι παραπάνω» είχαν την ευθύνη για τις απώλειες που προκλήθηκαν από την καταστροφή.
Οι άνθρωποι που πιστεύουν ότι οι εργολάβοι ήταν κυρίως υπεύθυνοι για τις απώλειες που προκλήθηκαν από τους σεισμούς αυξήθηκαν σε 46,2% και 43,6% μεταξύ των ψηφοφόρων του AKP και MHP, αντίστοιχα, ενώ μειώθηκαν στο 13% μεταξύ των υποστηρικτών του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) της αξιωματικής αντιπολίτευσης, στο 12,6% μεταξύ των υποστηρικτών του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP) και στο 11,9% μεταξύ των υποστηρικτών του İYİ (Καλού Κόμματος).