Γενετικά δεδομένα από την Γουχάν που αναρτήθηκαν στο Διαδίκτυο και μετά διαγράφηκαν χωρίς εξήγηση προσφέρουν στήριξη στη θεωρία ότι ο πανδημικός κοροναϊός μεταδόθηκε στον άνθρωπο από άγρια ζώα, υποστηρίζει η ερευνήτρια που τα εντόπισε.
Η Φλορένς Ντεμπάρ, εξελικτικός βιολόγος του γαλλικού Εθνικού Κέντρου Επιστημονικής Έρευνας, ανέφερε σε συνάντηση του ΠΟΥ ότι δείγματα από την κεντρική αγορά της Γουχάν, επίκεντρο της πανδημίας, περιείχαν γενετικό υλικό του SARS-CoV-2 μαζί με γενετικό υλικό από θηλαστικά που είναι πλέον γνωστό ότι προσβάλλονται εύκολα από τον ιό.
Η Ντεμπάρ θεωρεί ότι η παρουσία μολυσμένων ζώων στην αγορά της Γουχάν προσφέρει στήριξη στη θεωρία της ζωονόσου, αναφέρει ο δικτυακός τόπος του Science.
Με άλλα λόγια, τα νέα ευρήματα αποδυναμώνουν το σενάριο της διαρροής του ιού από το Εργαστήριο Ιολογίας της Ουχάν, ένα σενάριο στο οποίο επιμένει μια μειονότητα επιστημόνων.
Τα επίμαχα δείγματα είχαν συλλεχθεί από πάγκους της αγοράς από την ομάδα του Τζορτζ Γκάο, πρώην επικεφαλής του κινεζικού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων.
Η Ντεμπάρ εντόπισε τις γενετικές αλληλουχίες των δειγμάτων στο GISAID, διεθνή βάση δεδομένων για ιούς, και ενημέρωσε συναδέλφους της που μελετούν την προέλευση του SARS-CoV-2. Όταν όμως επικοινώνησαν με τον Γκάο για να ζητήσουν τη συνεργασία τους στην ανάλυση των δεδομένων, οι αλληλουχίες διαγράφηκαν από τη βάση δεδομένων.
Το Science επικοινώνησε με τον Γκάο, ο οποίος όμως δεν διευκρίνισε γιατί τα δεδομένα κατέβηκαν από το GISAID. Δήλωσε ωστόσο ότι οι αλληλουχίες δεν απαντούν στο μεγάλο ερώτημα για την προέλευση του κοροναϊού, το οποίο παραμένει ανοιχτό, είπε.
Παραμένει ασαφές ποια μπορεί να είναι τα κίνητρα του Γκάο, όπως φαίνεται όμως ο κινέζος ερευνητής δεν πιστεύει ότι ο ιός προήλθε από ζώα: μελέτη της ομάδας του που παρουσιάστηκε πέρυσι ως προδημοσίευση ανέφερε πως δείγματα από την αγορά περιείχαν γενετικό υλικό του ιού μαζί με ανθρώπινο γενετικό υλικό, χωρίς DNA από άλλα ζώα.
Η Ντεμπάρ ελπίζει τώρα ότι ο Γκάο θα αναθεωρήσει την προδημοσίευση ώστε να συμπεριλάβει όλες τις αλληλουχίες από την αγορά.
Παράνομο εμπόριο
Τα επίμαχα δείγματα είχαν ληφθεί αμέσως μετά το κλείσιμο της αγοράς της Γουχάν τον Ιανουάριο του 2021 και περιείχαν γενετικό υλικό από νυκτηρευτές, μυγαλές και άλλα άγρια ζώα, των οποίων το εμπόριο ήταν παράνομο. Η Κίνα επέμενε να αρνείται ότι στην αγορά πωλούνταν ζωντανά θηλαστικά μέχρι τον Ιούνιο του 2021, οπότε δημοσιεύτηκε μελέτη που τεκμηρίωνε το παράνομο εμπόριο.
Όπως δήλωσε ο Γκάο στο Science, «ήταν γνωστό ότι υπήρχαν παράνομες δοσοληψίες με ζώα και αυτός ήταν ο λόγος που η αγορά έκλεισε αμέσως».
Το ερώτημα μένει ανοιχτό
Το σίγουρο πάντως είναι ότι οι επίμαχες αλληλουχίες, ακόμα κι αν επιβεβαιώνουν ότι πράγματι στην αγορά πωλούνταν μολυσμένα ζώα, δεν προσφέρουν οριστική απάντηση στο μυστήριο.
Για παράδειγμα, οι υποστηρικτές της θεωρίας της διαρροής από εργαστήριο θα μπορούσαν να συμπεράνουν ότι τα ζώα της αγοράς μολύνθηκαν από ανθρώπους.
Πολλοί επιστήμονες πιστεύουν εξάλλου ότι η θεωρία της διαρροής είναι απλά αδύνατο να επιβεβαιωθεί ή διαψευστεί.
Όπως δήλωσε ο Τζόελ Ουέρτχαϊμ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο, ο οποίος πιστεύει στη θεωρία της ζωονόσου και συνεργάζεται τώρα με την Ντεμπάρ, «δεν μπορείς να παρατηρήσεις άμεσα τη μετάδοση ενός νέου ιού από τα ζώα στους ανθρώπους».
«Ποτέ δεν θα έχουμε δεδομένα αυτού του επιπέδου» είπε.