Αναζήτηση
Σε θετικές από σταθερές αναβάθμισε τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας η Moody’s Investors Service διατηρώντας την αξιολόγηση στο Ba3.
Όπως τονίζει στη σχετική ανακοίνωση οι βασικοί μοχλοί για την αλλαγή του Outlook, είναι οι προοπτικές μιας περιόδου υψηλότερης αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ από ό,τι την περασμένη δεκαετία, εν μέρει ως αποτέλεσμα βελτιώσεων στη διακυβέρνηση και αποτελεσματικών προηγούμενων μεταρρυθμίσεων του οικονομικού και τραπεζικού τομέα που αποδίδουν καρπούς.
Μαζί με τη συνεχιζόμενη δέσμευση για υγιείς δημοσιονομικές μετρήσεις που υποστηρίζονται από την εφαρμογή δημοσιονομικών μέτρων, η υψηλότερη αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ θα συμβάλει σε σημαντική μείωση του χρέους της Ελλάδας τα επόμενα χρόνια, τονίζει ο διεθνής οίκος αξιολόγησης.
Η αξιολόγηση
Η επιβεβαίωση της αξιολόγησης Ba3 της Ελλάδας αντανακλά μια ισορροπία μεταξύ των βελτιώσεων που παρατηρούνται σε πολλούς τομείς του πιστωτικού προφίλ της Ελλάδας με συνεχείς προκλήσεις.
Ειδικότερα, περαιτέρω μεταρρυθμίσεις στους τομείς της δικαιοσύνης, της εκπαίδευσης, του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και των αγορών εργασίας θα υποστήριζαν υψηλότερη βαθμολογία.
Επιπλέον, η επιβάρυνση του δημόσιου χρέους παραμένει πολύ υψηλή και υποστηρίζεται από τους επίσημους πιστωτές, με μελλοντικές βελτιώσεις και πλήρη επιστροφή στη χρηματοδότηση βάσει της αγοράς που συνεπάγεται τη διατήρηση μεγάλων πρωτογενών πλεονασμάτων για τα επόμενα χρόνια.
Οι επενδύσεις
Σύμφωνα με τον διεθνή οίκο, τον μόνο που διατηρεί την χώρα μας τρία σκαλοπάτια κάτω από την επενδυτική βαθμίδα, τα επόμενα χρόνια, η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ της Ελλάδας θα υποστηριχθεί από επενδύσεις, τόσο μέσω κεφαλαίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ, Aaa stable) όσο και μέσω ιδιωτικών επενδύσεων.
Μαζί με τις επιπτώσεις των προηγούμενων μεταρρυθμίσεων και τις συνεχείς διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης της αποτελεσματικότητας του δημόσιου τομέα και της δικαιοσύνης, αυτό είναι πιθανό να ανεβάσει τη δυνητική ανάπτυξη σε 2% έως 3% τα επόμενα πέντε χρόνια, και υποστήριξη της μακροπρόθεσμης δυνητικής ανάπτυξης.
Η Ελλάδα έχει ανακάμψει γρήγορα από την πανδημία και ξεπέρασε καλά την ενεργειακή κρίση, υπογραμμίζοντας τη συνολική οικονομική ανθεκτικότητά της. Το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 5,9% το 2022, μετά από 8,4% το 2021. Η ισχυρή ανάπτυξη προήλθε κυρίως από τον πολύ ισχυρό τουρισμό, την εγχώρια κατανάλωση και τις επενδύσεις. Η καλύτερη από ό,τι φοβόταν η ενεργειακή κατάσταση στην Ευρώπη θα υποστηρίξει την ανάπτυξη στην Ελλάδα, την οποία ο Moody’s προβλέπει περίπου 1,8% το 2023 και το 2024, κυρίως λόγω της ισχυρής κατανάλωσης και της συνεχιζόμενης ισχυρής αύξησης των επενδύσεων.
Επιπλέον, το πλαίσιο NextGeneration EU (NGEU) θα υποστηρίξει τις επενδύσεις και τις συνεχείς μεταρρυθμίσεις σε τομείς όπως η ενεργειακή μετάβαση, η ψηφιοποίηση και οι τομείς ανάπτυξης που ενισχύουν την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα. Στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας του NGEU (RRF), η Ελλάδα έχει πρόσβαση σε 30,5 δισεκατομμύρια ευρώ συνολικά (18% του ονομαστικού ΑΕΠ του 2021 διαιρείται σε 12,7 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνεια και 17,8 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιχορηγήσεις). Η Ελλάδα είναι μεταξύ των πρωτοπόρων στην εφαρμογή του εθνικού της σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (NRRP), με περισσότερα από 11 δισ. ευρώ να έχουν ήδη εκταμιευθεί. Μαζί με τις εισροές από τον τακτικό προϋπολογισμό της ΕΕ, αυτό θα υπερδιπλασιάσει τις δημόσιες επενδύσεις σε 14 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως κατά την περίοδο 2023-26 σε σύγκριση με τον μέσο όρο πριν από το 2020. Η Moody’s εκτιμά ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να δει ώθηση στον δυνητικό ρυθμό ανάπτυξής της περίπου 0,4 ποσοστιαίες μονάδες ετησίως έως το 2030.
Σε συνδυασμό με τον πληθωρισμό σε μέτρια αλλά θετικά επίπεδα, μόλις υποχωρήσει το τρέχον σοκ στις τιμές της ενέργειας, ο Moody’s αναμένει αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ γύρω στο 4-6% τα επόμενα χρόνια, σε σύγκριση με κάτω του 2% και συχνά αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης τη δεκαετία έως το 2020.
Πώς θα έρθει η αναβάθμιση
Η συνέχιση των οικονομικών πολιτικών και η δέσμευση για δημοσιονομική εξυγίανση που υποδεικνύουν ταχύτερες βελτιώσεις στην οικονομική ανταγωνιστικότητα ή/και ταχύτερη βελτίωση της δημοσιονομικής ισχύος από ό,τι στο βασικό σενάριο της Moody’s θα υποστήριζαν υψηλότερη αξιολόγηση. Περαιτέρω βελτιώσεις στον τραπεζικό τομέα, φέρνοντας την ποιότητα και την κεφαλαιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων πιο κοντά στον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ, θα ήταν επίσης πιστωτικά θετικές. 
Ο S&P και ο καναδικός DBRS
Το επόμενο ραντεβού για την Ελλάδα είναι στις 21 Απριλίου, καθώς είναι προγραμματισμένη η πρώτη αξιολόγηση του S&P για εφέτος. Το δεύτερο προγραμματισμένο ραντεβού είναι για τις 20 Οκτωβρίου 2023.
Την περασμένη Παρασκευή ο DBRS επιβεβαίωσε την βαθμολογία ΒΒ high. Όπως όλοι οίκοι, έτσι και ο καναδικός, αναφέρθηκε στον παράγοντα “εκλογές”. Εμμέσως πλην σαφώς συνέδεσε τη θετική, μέχρι τώρα, πορεία της ελληνική οικονομίας και των μεταρρυθμίσεων στις σταθερές κυβερνήσεις των τελευταίων ετών. Ακόμα δεν έχει ενσωματωθεί στις προβλέψεις η αβεβαιότητα της αλλαγής στο πολιτικό σκηνικό, όπου οι νέοι συσχετισμοί δείχνουν τη δυσκολία συνεργασιών.
Σύμφωνα με την DBRS οι επόμενες βουλευτικές εκλογές θα διεξαχθούν φέτος, πιθανότατα την Άνοιξη. Με το ισχύον εκλογικό σύστημα όπου εισήγαγε η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ το 2016- το οποίο βασίζεται στην απλή αναλογική, ο σχηματισμός ενιαίας κομματικής κυβέρνησης δεν θα είναι δυνατός. Αν δεν υπάρξει συνεργασία πολλαπλών κομμάτων, το πιθανότερο σενάριο είναι οι δεύτερες εκλογές, περίπου ένα μήνα μετά τις πρώτες. Κατά την άποψη της DBRS Morningstar, η συνέχεια της πολιτικής αναμένεται με το RRF να παρέχει κίνητρα για τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων, ωστόσο, ένας παρατεταμένος εκλογικός κύκλος θα μπορούσε να οδηγήσει σε ορισμένες καθυστερήσεις στην εφαρμογή της πολιτικής. Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα απολαμβάνει ένα σταθερό πολιτικό περιβάλλον και καλή συνεργασία με τους ομολόγους της και τους θεσμούς της ΕΕ υπό τις κυβερνήσεις πρώτα του ΣΥΡΙΖΑ και στη συνέχεια της Νέας Δημοκρατίας.
H Scope Ratings
Στις αρχές του μήνα ο οίκος αξιολόγησης Scope υπογράμμισε ότι το αξιόχρεο θα οδηγήσει στην κατάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, επιβεβαιώνοντας τις εκτιμήσεις ότι οι εκλογές έχουν δώσει παράταση στις αναβαθμίσεις.
Εκτός απροόπτου λοιπόν η ολοκλήρωση των εκλογών ανοίγει το δρόμο για την αναβάθμιση της Ελλάδας σε επενδυτική βαθμίδα.
Η Scope Ratings διατήρησε στο BB+ την αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας, δίνοντας θετικό outlook. Να σημειωθεί ότι ο γερμανικός οίκος δεν αναγνωρίζεται από την ΕΚΤ. Η Scope εκτίμησε ανάπτυξη 1,3% για το 2023 πριν από 2,0% το 2024, μετά από 8,4% το 2021 και εκτιμώμενο 4,9% το 2022.
Εκλογές και φθινόπωρο
Το πιο κρίσιμο χρονικό ορόσημο είναι ο μετεκλογικός, φθινοπωρινός νέος γύρος αξιολογήσεων. Εκείνο το διάστημα, οι οίκοι και οι αγορες θα αξιολογήσουν την οικονομική και πολιτική κατάσταση ώστε να προβούν σε ανάλογες κινήσεις.
Ως προς τον παράγοντα “πολιτική σταθερότητα” οι αγορές έχουν απορροφήσει τους κραδασμούς από την αλλαγή του εκλογικού συστήματος. Όποια κυβέρνηση αναλάβει μετά τις εκλογές, δεν προβλέπεται κάποια ουσιαστική αλλαγή στην οικονομική πολιτική μετά τις κάλπες και έτσι δεν διακυβεύονται οι στόχοι για χρέος, έλλειμμα και μεταρρυθμίσεις.
