Σχεδόν 20 ημέρες μετά την τραγωδία στα Τέμπη τα ερωτήματα για τα αίτια του δυστυχήματος και ειδικά για το ποια συστήματα λειτουργούσαν και θα μπορούσαν να το αποτρέψουν παραμένουν.
Μάλιστα τις τελευταίες ημέρες έχει προκύψει πολιτική κόντρα ανάμεσα στην κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ για το αν λειτουργούσε η τηλεδιοίκηση στη Λάρισα, ωστόσο όπως φαίνεται το κτίριο τηλεδιοίκησης έχει μετατραπεί σε ένα ατελείωτο γιαπί.
Ο χώρος μοιάζει εγκαταλειμμένος στην τύχη του, ενώ πλέον έχει μετατραπεί σε ένα ατελείωτο εργοτάξιο, όπου έχουν ξηλωθεί τα πάντα ακόμα και η οροφή, όπου πραγματοποιούνται εργασίες προκειμένου να φτιαχτεί από την αρχή και να τοποθετήσουν νέα και σύγχρονα μηχανήματα.
Σύμφωνα με τους εργαζομένους το κτίριο λειτουργούσε μέχρι το 2019, χωρίς να είναι γνωστό σε ποιο βαθμό και πόσο λειτουργικό ήταν.
Γεραπετρίτης: Η τηλεδιοίκηση Λάρισας λειτουργούσε κανονικά το βράδυ του δυστυχήματος
Στους λανθασμένους χειρισμούς και τις κάκιστες επιλογές του σταθμάρχη απέδωσε την τραγωδία στα Τέμπη ο αρμόδιος υπουργός Γιώργος Γεραπετρίτης μιλώντας στην Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής.
Όπως σημείωσε ο κ. Γεραπετρίτης, «την κρίσιμη νύχτα που συνέβη αυτό, πέρα από το γεγονός ότι είχαν προβλεφθεί οι δύο σταθμάρχες που, δυστυχώς, δεν βρίσκονταν στη θέση τους την κρίσιμη ώρα, εκείνο το οποίο συνέβη είναι ότι, το κέντρο τηλεδιοίκησης της Λάρισας, λειτουργούσε απολύτως».
Σύμφωνα με τον υπουργό, το κέντρο τηλεδιοίκησης της Λάρισας λειτουργούσε κανονικά, κάτι που όπως είπε αποδεικνύεται από το γεγονός, ότι όλη εκείνη την ημέρα, όλες οι δρομολογήσεις αμαξοστοιχιών, έγιναν με αυτόματη χάραξη, μέσω του κέντρου τηλεδιοίκησης. «Όλες οι δρομολογήσεις. Λειτουργούσε στο ακέραιο» υπογράμμισε ο υπουργός.
«Θα είχε προλάβει το κακό»
Στη συνέχεια ο κ. Γεραπετρίτης αναφέρθηκε στους λανθασμένους χειρισμούς του προφυλακισμένου σταθμάρχη, επαναλαμβάνοντας ότι ο ανθρώπινος παράγοντας οφείλεται για το χαμό των 57 ανθρώπων.
«Αυτό το οποίο, δυστυχώς, συνέβη, ήταν ότι ο συγκεκριμένος σταθμάρχης επέλεξε, αντί να κάνει την αυτόματη χάραξη που, προφανώς, θα είχε προλάβει το κακό, να κάνει χειροκίνητη δρομολόγηση. Και εκεί συνέβησαν μία σειρά, μια αλληλουχία από τραγικά γεγονότα, τα οποία σωρευτικά οδήγησαν στο να έχουμε το δυστύχημα. Δεν έγινε η αυτόματη χάραξη, μολονότι λειτουργούσε πλήρως ο πίνακας, θεώρησε, κατά πάσα βεβαιότητα, ο σταθμάρχης, ότι τα κλειδιά ήταν στη γραμμή ανόδου, ενώ ήταν στην κάθοδο και τελικώς, έκανε διαγώνια κίνηση και βρέθηκε στην αντίθετη τροχιά και επιπλέον, δεν βρέθηκε ο σταθμάρχης μπροστά στον πίνακα ελέγχου» συμπλήρωσε.
Η εικόνα από τον πύργο ελέγχου του σταθμού της Λάρισας,
Παράλληλα, ο κ. Γεραπετρίτης μίλησε για την εικόνα που συνάντησε στον πύργο ελέγχου του σταθμού της Λάρισας, τον οποίο επισκέφθηκε μετά το τραγικό δυστύχημα.
«Εγώ το επισκέφθηκα και έχω μια προσωπική εικόνα. Είναι ένας πύργος ελέγχου, ο οποίος έχει 8,5 χιλιόμετρα διαδρομή. Είναι 5,5 χιλιόμετρα Λάρισα και βόρεια και 3 χιλιόμετρα, περίπου, Λάρισα και νότια. Όταν βρέθηκε, λοιπόν, στη Λάρισα και έδωσε την χάραξη της πορείας χειροκίνητα, στη συνέχεια, για 5,5 χιλιόμετρα, αφαιρουμένου του μικρού διαστήματος που έπεσε σε διαγώνιο, είχε τη δυνατότητα, μπροστά στον πίνακα, να δει την κίνηση της αμαξοστοιχίας» είπε.
«Άρα και δεν έγινε αυτόματη χάραξη και θεωρήθηκε εσφαλμένα ότι τα κλειδιά ήταν στην άνοδο, ενώ ήταν στην κάθοδο και δεν υπήρξε επιβεβαίωση για το σε ποια γραμμή βρισκόταν μέσα από τον πίνακα της τηλεδιοίκησης που ήταν εκεί και λειτουργούσε. Όλα αυτά συνέβησαν σωρευτικά. Επιπλέον, βεβαίως, δεν υπήρξε και μία αντίδραση όταν, εν τέλει, η αμαξοστοιχία βρέθηκε στο ανάποδο διάζωμα» συμπλήρωσε, υπογραμμίζοντας ότι η αυτόματη χάραξη του δρομολογίου είναι κάτι που έχει επιβάλλει ο ίδιος ο ΟΣΕ, με ειδική εγκύκλιό του και αναφορά στον κανονισμό.
Από την πλευρά του ο ΣΥΡΙΖΑ έδωσε στη δημοσιότητα δύο εσωτερικά έγγραφα του ΟΣΕ με τον αρμόδιο τομεάρχη Υποδομών και Μεταφορών του κόμματος, Νίκο Παππά, να υποστηρίζει πως «ο κ. Γεραπετρίτης είπε ψέματα εχθές ότι η τηλεδιοίκηση στη Λάρισα ήταν πλήρως λειτουργική».
ΟΣΕ: «Πλήρως ανακριβή» όσα αναφέρονται για την ύπαρξη πλήρους τηλεδιοίκησης το 2019
Παράλληλα, ο ΟΣΕ, με δελτίο Τύπου από τις 6 Μαρτίου του 2023, διαψεύδει τόσο την σημερινή όσο και την προηγούμενη κυβέρνηση, του ΣΥΡΙΖΑ, για τη λειτουργία συστήματος τηλεδιοίκησης στη Λάρισα μέχρι το 2019.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, «σε συνέχεια δημοσιευμάτων που παρουσιάστηκαν στα ΜΜΕ σχετικά με τη λειτουργικότητα της τηλεδιοίκησης του Σταθμού της Λάρισας και επειδή όσα αναφέρονται για την ύπαρξη πλήρους τηλεδιοίκησης το 2019 είναι απολύτως ανακριβή, ο Οργανισμός αποσαφηνίζει τα εξής:
»Τον Ιούλιο του 2015 μετά την πυρκαγιά στην περιοχή του Λιτοχώρου, η τηλεδιοίκηση Λάρισας υποβαθμίστηκε σημαντικά και πρακτικά έπαψε να λειτουργεί ως πλήρης τηλεδιοίκηση.
»Η μόνη δυνατότητα που διατηρούσε το σύστημα τηλεδιοίκησης ήταν η παρακολούθηση της διαδρομής από την είσοδο της Λάρισας έως την είσοδο των Νέων Πόρων.
»Δεν υπήρχε δυνατότητα τηλεχειρισμών για τη χάραξη διαδρομών μεταξύ των Σταθμών, παρά μόνο διευθέτηση μεμονομένων αλλαγών τροχιάς.
»Μετά τη φωτιά του Ιουλίου του 2019 στην περιοχή της Ζάχαρης Λάρισας, κατεστράφησαν τα καλώδια και ο εξοπλισμός και η τηλεδιοίκηση Λάρισας βγήκε ολοκληρωτικά εκτός λειτουργίας και καταργήθηκε.
»Στα πλαίσια της αναβάθμισης που πρόσφατα ενεργοποιήθηκε το Νοέμβριο του 2022, λειτουργούσε και λειτουργεί η σηματοδότηση στο τμήμα Παλαιοφάρσαλος – Λάρισα, η οποία μέσω του τοπικού πίνακα χειρισμού στο Σταθμό της Λάρισας έχει τη δυνατότητα χάραξης διαδρομής στο Σταθμό της Λάρισας, με κατεύθυνση τους Νέους Πόρους (χωρίς ενδείξεις φωτοσημάτων) και με τη δυνατότητα παρακολούθησης των συρμών σε μία απόσταση περίπου 5 χιλιομέτρων μετά και 3 χιλιόμετρα πριν από το Σταθμό της Λάρισας».
Πρόεδρος εργαζομένων ΟΣΕ: «Η τηλεδιοίκηση στη Λάρισα δεν λειτουργούσε»
Ξεκάθαρος πως η τηλεδιοίκηση στη Λάρισα δεν λειτουργούσε, εμφανίστηκε και ο πρόεδρος εργαζομένων του ΟΣΕ, Νίκος Τσικαλάκης μιλώντας στο Action24. «Επειδή είναι καινούργιος στο υπουργείο, ίσως δεν του έχει διευκρινιστεί σωστά από τους κυρίους που τον ενημερώνουν για την κατάσταση. Η τηλεδιοίκηση, αν λειτουργούσε, θα ήταν από το Παλαιοφάρσαλο έως το Πλατύ», είπε αρχικά.
«Αυτό σημαίνει ότι θα είχαν και εικόνα του συμβάντος, πριν συμβεί, θα έβλεπαν ότι το τρένο είναι στην άλλη γραμμή… τέτοια τεχνολογία δεν υπάρχει. Υπήρχε, αλλά καταστράφηκε», συμπλήρωσε.
Ακόμα σημείωσε πως ίσως ο υπουργός δεν είχε ενημερωθεί σωστά καθώς στη Λάρισα λειτουργεί ο τοπικός χειρισμός του σταθμού που σημαίνει όμως χάραξη δρομολογίου για λίγα χιλιόμετρα.
«Αυτό που λειτουργεί στη Λάρισα είναι ο τοπικός χειρισμός του σταθμού. Έχει εικόνα 7-10 χλμ. του σταθμού του, 1-2 χλμ. πριν τον σταθμό και 1-2 χλμ. μετά. Το επίμαχο κλειδί ήταν εντός των ορίων του τοπικού χειρισμού. Έχει εικόνα για την επίμαχη αλλαγή από την κονσόλα που έχει στον σταθμό του. Αυτό δεν είναι τηλεδιοίκηση, είναι ο τοπικός πίνακας χειρισμού», είπε χαρακτηριστικά.
«Μπορεί να μην συνειδητοποίησε ακριβώς ποια είναι η έννοια της τηλεδιοίκησης»
Σε ερώτηση των δημοσιογράφων αν κ. Γεραπετρίτης ως νέος υπουργός μετά από τη συγκεκριμένη τραγωδία δεν ενημερώθηκε σωστά ή «παίζει με τις λέξεις για να μεταθέσει την ευθύνη στον ανθρώπινο παράγοντα», ο κ. Τσιλακάκης σχολίασε πως «μπορεί κάποιος να είπε στον κ. Γερπετρίτη κάποιες λεπτομέρειες και επειδή δεν είναι σιδηροδρομικός να μην συνειδητοποίησε ακριβώς ποια είναι η έννοια της τηλεδιοίκησης και του τοπικού χειρισμού. Είναι τεχνικές λεπτομέρειες που τις ξέρουμε εμείς», είπε χαρακτηριστικά.