Η ταχύτητα με την οποία κατέρρευσε η αμερικανική τράπεζα Silicon Valley Bank (SVB) και στη συνέχεια η ελβετική Credit Suisse έχει τρομάξει τους επενδυτές και τους πελάτες των τραπεζών, που δικαίως αναρωτιούνται αν υπάρχουν άγνωστες οικονομικές αδυναμίες και στις άλλες τράπεζες, τις δικές τους τράπεζες.
Οπότε, το ερώτημα που όλοι θέτουν είναι, τι ακριβώς συμβαίνει αυτή τη στιγμή στο τραπεζικό σύστημα και η απάντηση που «καίγονται» να πάρουν αφορά το τι θα συμβεί στο μέλλον.
Βρισκόμαστε στο μέσο μιας τραπεζικής κρίσης;
Οι απόψεις γι’ αυτό το ερώτημα, για την ώρα, διίστανται, γράφει ο Guardian.
Η τράπεζα Silicon Valley Bank με έδρα την Καλιφόρνια είναι η μεγαλύτερη τράπεζα που κατέρρευσε στις ΗΠΑ από το 2008 και η Credit Suisse ακολουθεί κατά πόδας τα βήματα άλλων τραπεζών σε καιρό οικονομικής κρίσης, όπως είναι η Bear Stearns, που πουλήθηκαν άρον-άρον πριν τη χρεοκοπία.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της AMP, Σέιν Όλιβερ, εξηγεί ότι ενώ οι τραπεζικές χρεοκοπίες δεν έχουν την εικόνα της οικονομικής κρίσης, κρύβουν κινδύνους μετάδοσης.
Οι επενδυτές άρχισαν να ξεπουλούν τις μετοχές τους στις περιφερειακές τράπεζες των ΗΠΑ, φοβούμενοι ότι οι ισολογισμοί τους μπορεί να μοιάζουν με τους… κακούς ψυχρούς και ανάποδους της SVB.
Ωστόσο, άλλα τμήματα της αγοράς, συμπεριλαμβανομένων των αμερικανικών μετοχών τεχνολογίας, διατηρήθηκαν σε καλά επίπεδα απέναντι στην αστάθεια των τελευταίων εβδομάδων, αποδεικνύοντας ότι ορισμένοι επενδυτές προβλέπουν την υποχώρηση της τραπεζικής απειλής.
Το δίχως άλλο είναι ξεκάθαρο ότι η ταχύτητα με την οποία κατέρρευσε η SVB, και στη συνέχεια η Credit Suisse, έχει τρομάξει τους επενδυτές και τους πελάτες των τραπεζών.
Οι γοργές αλλαγές στις τιμές των μετοχών και η ικανότητα των πελατών να αποσύρουν εν ριπή οφθαλμού τις καταθέσεις τους, έχει αποδοθεί μερικώς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που μεταφέρουν τις πληροφορίες με ταχύτητα φωτός.
Για του λόγου το ασφαλές, χρειάστηκαν μόλις 48 ώρες από τη στιγμή που αποκαλύφθηκε ότι η SVB πούλησε το χαρτοφυλάκιο των ομολόγων της με ζημία μέχρι την κατάρρευση της.
Στην περίπτωση της Credit Suisse, δόθηκε ένα δάνειο έκτακτης ανάγκης από την κεντρική τράπεζα της Ελβετίας την περασμένη εβδομάδα, που σε πρώτη φάση καθησύχασε τις αγορές. Μέχρι το Σαββατοκύριακο όμως έπρεπε και πάλι να σωθεί το συντομότερο δυνατόν.
Πως προσπαθούν οι κεντρικές τράπεζες να αποφύγουν την κατάρρευση;
Αρκετές κεντρικές τράπεζες έχουν ανακοινώσει μια στρατηγική διατήρησης της ροής του χρήματος στην παγκόσμια οικονομία για να βοηθήσουν στην αποτροπή του είδους της πιστωτικής κρίσης, που έπληξε τις αγορές κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής δίνης.
Η πρωτοβουλία, με μπροστάρη την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, θα επιτρέψει σε άλλες κεντρικές τράπεζες να αποκτήσουν ευκολότερα αμερικανικά δολάρια, τα οποία μπορούν να διανεμηθούν σε εμπορικές τράπεζες στις χώρες τους.
Αυτό έχει σχεδιαστεί για να βοηθήσει τους δανειολήπτες, οι οποίοι χρειάζονται πρόσβαση σε πίστωση για στεγαστικά δάνεια, επιχειρήσεις και επενδύσεις.
Ο μηχανισμός για να γίνει αυτό ονομάζεται γραμμή ανταλλαγής (swap lines), που αφορά συμφωνίες μεταξύ δύο κεντρικών τραπεζών για την ανταλλαγή νομισμάτων. Τουλάχιστον μέχρι τα τέλη Απριλίου, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ θα προσφέρει ημερήσιες ανταλλαγές νομισμάτων – αντί για εβδομαδιαίες – για να διασφαλίσει ότι οι κεντρικές τράπεζες στον Καναδά, τη Βρετανία, την Ιαπωνία, την Ελβετία και την ευρωζώνη έχουν επάρκεια σε αμερικανικά δολάρια για να λειτουργήσουν.
Οι αλλαγές έχουν σχεδιαστεί για την αποφυγή μιας πιστωτικής κρίσης, μια κατάσταση στο πλαίσιο της οποίας το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα σφίγγει και καθίσταται πολύ πιο δύσκολο για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις να λάβουν δάνειο.
Η κεντρική τράπεζα της Αυστραλίας δεν περιλαμβάνεται στην προαναφερθείσα πρωτοβουλία. Ο λόγος είναι ότι ο τραπεζικός τομέας της χώρας παραμένει εύρωστος, παρά τα προβλήματα που εμφανίζονται σε ΗΠΑ και Ευρώπη.
Γιατί οι καταθέσεις είναι σημαντικές;
Η τρέχουσα ανησυχία στο χρηματοπιστωτικό σύστημα πυροδοτήθηκε από την κατάρρευση της SVB, η οποία είδε τις καταθέσεις της να κάνουν φτερά, αφού αποκάλυψε μια «τρύπα» στον ισολογισμό της, η οποία προκλήθηκε από την πώληση του χαρτοφυλακίου ομολόγων της, που επλήγη από τον πληθωρισμό.
Οι πελάτες απέσυραν γρήγορα τις καταθέσεις τους και ξεμένοντας από μετρητά, η 16η μεγαλύτερη τράπεζα της Αμερικής κατέρρευσε στις 10 Μαρτίου.
Οι τράπεζες χρησιμοποιούν καταθέσεις για να στηρίξουν δάνεια σε άλλους πελάτες και για να επενδύσουν, γεγονός που τις καθιστά μεγάλης σημασίας για τη λειτουργία τους.
Κι ενώ η κυβέρνηση των ΗΠΑ παρενέβη για να εγγυηθεί όλες τις καταθέσεις των πελατών της SVB, οι τράπεζες σε όλο τον κόσμο προετοιμάζονται για την αποχώρηση των πελατών τους.
Όπως ανέφερε η Saxo Capital Markets, ορισμένες παγκόσμιες τράπεζες τρέχουν τώρα να ενισχύσουν τη ρευστότητά τους με δάνεια σε αμερικανικά δολάρια, εν μέσω ανησυχιών για μείωση των καταθέσεων τους.
Τι συνέβη με την Credit Suisse;
Η μεγαλύτερη τράπεζα της Ελβετίας, η UBS, θα αγοράσει τη δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας, την Credit Suisse, σε μια συμφωνία που υποστηρίζεται από την κυβέρνηση, που θέλει επίσης να αποφύγει μια κατάρρευση μεγάλης τράπεζας, η οποία θα είχε ευρύτερες επιπτώσεις.
Η εξαγορά της σε τιμή χαμηλότερη της αγοράς για σχεδόν 3,25 δισ. δολάρια περιλαμβάνει ένα σχέδιο ασφαλείας από τα ελβετικά πρακτορεία για την αναχαίτιση πιθανών απωλειών, που θα αντιμετωπίζει η UBS αναλαμβάνοντας ορισμένα από τα πιο επικίνδυνα περιουσιακά στοιχεία της Credit Suisse.
Τα παραπάνω ήταν το κερασάκι στην τούρτα σκανδάλων, που αμαύρωσαν τη φήμη και την κερδοφορία της Credit Suisse τα τελευταία χρόνια, προτού η απότομη απώλεια της εμπιστοσύνης μεταξύ των πελατών της απειλήσει την περασμένη εβδομάδα τη βιωσιμότητά της.