Η μετάβαση σε «πράσινες» μορφές ενέργειας φέρνει και μεγάλες προκλήσεις για τις αντοχές του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας. Καθημερινά, ο ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) έχει να αντιμετωπίσει σημαντικά προβλήματα προκειμένου να λειτουργήσει το σύστημα, ειδικά κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και της άνοιξης οπότε οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) παράγουν το μεγαλύτερο ποσοστό ηλεκτρικής ενέργειας.
Έτσι, όπως επεσήμανε χθες ο αντιπρόεδρος του ΑΔΜΗΕ κ. Ιωάννης Μάργαρης, μιλώντας στο Power and Gas Forum, δεν απομένει χώρος στο σύστημα για τις θερμικές συμβατικές μονάδες (φυσικού αερίου, λιγνιτικών), «δημιουργώντας μία κατάσταση στο Κέντρο Ελέγχου λειτουργίας του ηλεκτρικού συστήματος η οποία ξεπερνά κάθε προηγούμενο κανόνα λειτουργίας που γνωρίζαμε».
Το μπλακ άουτ
Μάλιστα, τις τελευταίες εβδομάδας που οι θερμοκρασίες είναι υψηλές και η παραγωγή ενέργειας από τις ΑΠΕ διαρκώς αυξάνεται, όπως επεσήμανε ο κ. Μάργαρης, «προβαίνουμε καθημερινά σε ενέργειες στο πώς θα αποφύγουμε ένα black out καθώς κατά τη φάση της απόσυρσης των συμβατικών μονάδων, εάν υπάρξει μία απώλεια μονάδας ή κάποιο συμβάν στο σύστημα, εκεί το ρίσκο για ένα triple down effect είναι πάρα πολύ υψηλό».
Γι΄αυτό ο ΑΔΜΗΕ προχωρά έργα για την ενίσχυση της λειτουργίας του συστήματος προκειμένου να απορροφά περισσότερες ΑΠΕ, έργα αντισταθμίσεων που βελτιώνουν το προφίλ της τάσης κ.λπ. Σημαντικό εργαλείο για την ευστάθεια και ασφάλεια του συστήματος, σύμφωνα με τον κ. Μάργαρη, αποτελούν οι μονάδες αποθήκευσης ενέργειας, αλλά «πρέπει να έρθουν μαζικά και έγκαιρα», αν και, όπως πρόσθεσε, απαιτείται η εξέταση υλοποίησης και περαιτέρω έργων όπως το «Grid Bοοster», το οποίο εφαρμόζεται στη Γερμανία.
Οι ΑΠΕ και η αποθήκευση ενέργειας
Πάντως είναι αξιοσημείωτο ότι το σημερινό επίπεδο διείσδυσης ΑΠΕ έχει επιτευχθεί χωρίς νέες εγκαταστάσεις αποθήκευσης. Το 2022 η συμμετοχή της «πράσινης» ενέργειας στο ηλεκτρικό μείγμα αυξήθηκε κατά 6% (από 33% σε 39%). Ήδη λειτουργούν περίπου 11 GW(γιγαβάτ) έργων ΑΠΕ ενώ οι οριστικές προσφορές σύνδεσης αιολικούς και φωτοβολταϊκούς σταθμούς έχουν φθάσει συνολικά στα περίπου 24 GW δεσμευμένης χωρητικότητας στα ηλεκτρικά δίκτυα. Στόχος είναι η εγκατεστημένη ισχύς ΑΠΕ να φτάσει στα 28 GW έως το 2030.
Ήδη η χώρα κατάφερε για πρώτη φορά να λειτουργεί για πέντε ώρες αποκλειστικά και μόνο με ενέργεια που παρήγαγαν μονάδες ΑΠΕ. Όπως ανέφερε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, κ. Μάνος Μανουσάκης, από το βήμα του ίδιου συνεδρίου, «αυτό σημαίνει ότι πλέον λειτουργούμε ένα σύστημα με μεγάλη διείσδυση ΑΠΕ».
Σε κάθε περίπτωση, όπως υπογράμμισε ο κ. Μάργαρης, «πρέπει να είμαστε σοβαροί προκειμένου να αποφύγουμε τα black out εξαιτίας της μη διαχειρίσιμης ενέργειας». Μάλιστα, ο αντιπρόεδρος του ΑΔΜΗΕ επεσήμανε ότι ο Διαχειριστής ήδη ετοιμάζει κανονιστικά κείμενα με τις τεχνικές απαιτήσεις των μονάδων αποθήκευσης, τη συμμετοχή τους στην αγορά εξισορρόπησης κ.λπ.