Ευχετήρια επιστολή έστειλε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου στον Νίκο Δένδια για την επέτειο της 25ης Μαρτίου.
Σ’ αυτήν εκφράζει πέρα από τις ευχές του, τη βεβαιότητα ότι οι σχέσεις καλής γειτονίας οι οποίες υφίστανται αυτή τη στιγμή μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, θα παγιωθούν στο μέλλον.
Δηλώνει αποφασισμένος να συμβάλει περαιτέρω στην τωρινή θετική δυναμική η οποία επικρατεί στις διμερείς σχέσεις Ελλάδος και Τουρκίας.
Και ευχαριστεί για μια ακόμη φορά την ελληνική κυβέρνηση και τον ελληνικό λαό για την αλληλεγγύη και την βοήθεια την οποία προσέφεραν στην Τουρκία μετά τους καταστροφικούς σεισμούς.
Επιστολή και από Ερντογάν
Ακολούθησε η ευχετήρια επιστολή του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προς τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για την εθνική εορτή της 25ης Μαρτίου.
Σε αυτήν ο Πρόεδρος της Τουρκίας, εκτός από τις ευχές προς τον πρωθυπουργό και τον ελληνικό λαό, εκφράζει τις ευχαριστίες του προς την κυβέρνηση και τον ελληνικό λαό για την αλληλεγγύη που εκδήλωσαν μετά τους καταστροφικούς σεισμούς που έπληξαν την Τουρκία.
«Είμαι πεπεισμένος ότι η σχέση και συνεργασία μεταξύ των χωρών μας θα αναπτυχθούν περαιτέρω με τις κοινές μας προσπάθειες την προσεχή περίοδο», σημειώνει ο Ταγίπ Ερντογάν.
Και καταλήγει: «Δράττομαι της ευκαιρίας να επαναλάβω τις καλύτερές μου ευχές τοσο για την προσωπική σας υγεία και ευημερία όσο και για την υγεία και ευημερία του ελληνικού λαού».
Κίνηση συμβολισμού
Επιστολές που ακόμα και αν κατά καιρούς υπήρξαν αντίστοιχες, σίγουρα απέχουν πολύ από το πνεύμα των δηλώσεων και της έντασης πριν τους φονικούς σεισμούς στην Τουρκία στις 6 Φεβρουαρίου.
Έμπειροι διπλωμάτες μιλάνε για ευχές που ανταλλάσσονταν μέσω πρεσβειών, στις εθνικές εορτές και επιστολές κατά τη συνήθη διπλωματική πρακτική, μιλώντας γενικά. Ωστόσο και αυτοί κάνουν λόγο για μία κίνηση συμβολισμού. Σημειώνουν δε ιδιαίτερα το «θερμό κλίμα» που αποτυπώνεται και δη στο κείμενο του Τσαβούσογλου.
Ενώ αξίζει να σημειωθεί και η επιστολή του Τούρκου προέδρου για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 στην επέτειο του 2021 στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Όταν μετά την κρίση του 2020, το Μάρτιο του 2021 σημείωνε ότι: «Με την ευκαιρία της εθνικής εορτής της Ελληνικής Δημοκρατίας, απευθύνω τις ευχές μου στην Εξοχότητα σας και τον ελληνικό λαό. Εκφράζω τις καλύτερες ευχές μου για την ευημερία και την ευτυχία της Εξοχότητας σας και του ελληνικού λαού και εύχομαι οι σχέσεις μεταξύ των χωρών μας να αναπτυχθούν σε κάθε τομέα μέσω του διαλόγου και της συνεργασίας».
Χείρα φιλίας
Σύμφωνα με τουρκικές πηγές οι δύο αυτές επιστολές που και οι δύο υπογραμμίζουν τις ευχαριστίες της Τουρκίας στην Ελλάδα για την αλληλεγγύη της στους σεισμούς δείχνουν τουλάχιστον μία «θαρραλέα κίνηση καλής θέλησης» από την πλευρά της Άγκυρας.
Δεν μπορεί να αγνοηθεί
Στο καλό κλίμα που έχει δημιουργηθεί αναφέρθηκε και ο Νίκος Δένδιας (Πρώτο Θέμα), υπογραμμίζοντας ότι:
«Εγώ δεν λέω ότι «ρίξαμε» την Τουρκία ή ότι της πήραμε κάτι παραπάνω απ’ ό,τι της δώσαμε. Είναι προφανές ότι η Τουρκία, μέσα στη συγκεκριμένη συγκυρία, επέλεξε αυτό τον συμβολισμό΄ τον επέλεξε, δεν είναι αφελής. Όμως, καταλαβαίνετε τι σηματοδοτεί αυτός ο συμβολισμός αν – έχω απόλυτη επίγνωση των δυσκολιών – η Τουρκία επιλέξει να συνεχίσει να λειτουργεί επί τη βάσει αυτού του πλαισίου που δείχνουν οι τωρινές της κινήσεις και τι θα σημάνει αυτό για τους λαούς και τις κοινωνίες των δύο χωρών. Άρα λοιπόν, καταλήγοντας, λέω ότι εδώ υπήρξε ένα παράθυρο ευκαιρίας. Η Ελλάδα είχε απόλυτη υποχρέωση να περάσει μέσα απ’ αυτή την πόρτα που η Τουρκία άνοιξε. Τώρα, το αν αυτό θα έχει μια ευτυχή κατάληξη ή είναι απλώς ένα παροδικό φαινόμενο, αυτό μόνο ο χρόνος μπορεί να το πει. Θα ήταν, όμως, ασυγχώρητο από την ελληνική πλευρά να μην επιχειρήσει να αξιοποιήσει αυτήν την αλλαγή».
Αξιοποίηση της ευκαιρίας ή ευκαιριακή αντιμετώπιση
Η Ελλάδα δεν μπορεί να γυρίσει την πλάτη στο διάλογο.
Ωστόσο μία ευκαιριακή αντιμετώπιση της πόρτας που ανοίγεται αυτή τη στιγμή, θα ήταν λάθος σημειώνουν διπλωμάτες και αναλυτές. Υπογραμμίζουν δε μιλώντας στο in την ανάγκη για ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαλόγου που θα έχει συγκεκριμένη στόχευση και όχι για μία επανάληψη της συνάντησης της Κωνσταντινούπολης, το 2022, μεταξύ Μητσοτάκη και Ερντογάν. Και θα είναι εξαιρετικά εύθραυστη κατάσταση.
Τουρκία, Δύση και σχέσεις με Αθήνα
Σε αυτή τη φάση η Τουρκία καλείται να αποφασίσει αν θα κάνει ένα βήμα προς το Δύση και οι σχέσεις της με την Ελλάδα εντάσσονται σε αυτό το πλαίσιο.
Ή θα επιδιώξουν βελτίωση και στα ελληνοτουρκικά, παράλληλα με την εξομάλυνση των σχέσεων με ΕΕ και ΗΠΑ, ή θα δώσουν βάρος στις σχέσεις Τουρκίας – Δύσης, πιέζοντας στα ελληνοτουρκικά, κάτι που θα δυσκολέψει την Ελλάδα.
Ως εκ τούτου ο προγραμματισμός και ο σχεδιασμός των επόμενων κινήσεων από την πλευρά της Αθήνας χαρακτηρίζεται απαραίτητος. Με δεδομένο ότι οι θέσεις και οι διεκδικήσεις της Άγκυρας δεν έχουν αλλάξει από τη μία μέρα στην άλλη.
Σε κάθε περίπτωση πάντως τα ελληνοτουρκικά έχουν αλλάξει σελίδα.
Προκειμένου όπως υπογραμμίζουν αρμόδιες πηγές να αξιοποιηθεί το πολιτικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί στη σκιά της αλληλεγγύης των σεισμών με τον καλύτερο τρόπο, ώστε να αποδώσει το λιγότερο ηρεμία διαρκείας. Και στην καλύτερη των περιπτώσεων λύσεις μέσω συμβιβασμών.
Αρμόδιες πηγές πάντως εξακολουθούν να τοποθετούν τις όποιες εξελίξεις μετά τις εκλογές σε Αθήνα και Άγκυρα.