Ο κύβος ερρίφθη: Εκλογές στις 21 Μαΐου ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στο υπουργικό συμβούλιο της Τρίτης (28/3), και τα επιτελεία των κομμάτων – δεδομένου ότι πάμε στις κάλπες με το σύστημα της απλής αναλογικής – έχουν βγάλει τα «μολύβια» και κάνουν υπολογισμούς για τα ποσοστά που θα τους δώσουν, αν όχι τη νίκη, τουλάχιστον την πρωτιά.
Η απλή αναλογική, άλλωστε, αλλά και η ενισχυμένη της κυβέρνησης Μητσοτάκη αποτελούν «σπαζοκεφαλιά» για τον σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης ακόμη και μετά τις δεύτερες κάλπεςΣτα.
Και όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης, οι πρώτες κάλπες βγάζουν πρωθυπουργό και οι δεύτερες κυβέρνηση – κάτι που αποτελεί απάντηση και στον «περίφημο» όρο του Νίκου Ανδρουλάκη για συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ σε κυβέρνηση συνεργασίας, με πρωθυπουργό τρίτο πολιτικό πρόσωπο και όχι τον αρχηγό της ΝΔ ή του ΣΥΡΙΖΑ.
Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η ΝΔ και ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιμένουν στην στρατηγική της αυτοδυναμίας, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης Τσίπρας μιλούν για τον σχηματισμό προοδευτικής κυβέρνησης συνεργασίας.
Και οι δύο, πάντως, δεν συζητούν την πρόταση Ανδρουλάκη να μείνουν εκτός πρωθυπουργίας, εάν κατακτήσουν την πρωτιά.
Η απίθανη αυτοδυναμία της πρώτης κάλπης
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε το Live News και η πολιτική συντάκτρια Χριστίνα Κοραή, μετά από συνομιλίες που είχε η δημοσιογράφος με υπουργούς της κυβέρνησης, «επιτελάρχες» των άλλων κομμάτων, αλλά και δημοσκόπους, τα «κουκιά», όπως είθισται να αποκαλούμε τα ποσοστά των κομμάτων, διαμορφώνονται ως εξής:
Εάν τα κόμματα που θα μείνουν εκτός Βουλής έχουν συνολικά ποσοστό 10%, τότε θα χρειαστεί 45,2% για να πάρει 151 έδρες το πρώτο κόμμα στις πρώτες εκλογές, με το σύστημα της απλής αναλογικής.
Εάν αυτό το ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων, όμως, δεν ξεπεράσει το 8% όπως συνέβη στις εκλογές του 2019, τότε το πρώτο κόμμα θα χρειστεί 46,2% για να κατακτήσει αυτή την οριακή πλειοψηφία.
Άρα, να έχουμε κατά νου πως για να συγκεντρώσει τον επισφαλή αριθμό των 151 εδρών το πρώτο κόμμα, με την απλή αναλογική, θα χρειαστεί χοντρικά 46% – ένα σενάριο εντελώς απίθανο.
Τα ακραία σενάρια που συζητούνται
Αν η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ συγκεντρώσουν υψηλά ποσοστά στις 21 Μαΐου, μπορεί να είναι σε θέση να σχηματίσουν κυβέρνηση – πρόκειται για ακραίο, εξαιρετικά δύσκολο σενάριο.
Το οποίο, ωστόσο, φέρνει σε δύσκολη θέση και τη ΝΔ αν πει πάω σε δεύτερες εκλογές, αλλά και το ΠΑΣΟΚ αν πει δεν θέλω τον Μητσοτάκη για πρωθυπουργό.
Ένα άλλο σενάριο, που είναι επίσης ακραίο, αλλά συζητείται είναι ο σχηματισμός κυβέρνησης συνεργασίας από τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ και το ΜέΡΑ25.
Θεωρείται ακραίο, όχι μόνο επειδή δύσκολα θα φτάσουν τα «κουκιά» των τριών για να σχηματίσουν κυβέρνηση, αλλά κυρίως επειδή είναι απίθανο να συμμετάσχει σε αυτό το σχήμα ειδικά ο Νίκος Ανδρουλάκης και, δευτερευόντως, ο Γιάνης Βαρουφάκης.
Το «ψυχολογικό όριο» για τα τρία πρώτα κόμματα
Το κριτήριο στις δεύτερες κάλπες θα είναι η διαφορά του πρώτου από το δεύτερο κόμμα στις πρώτες και το πόσο κοντά στην αυτοδυναμία θα είναι το πρώτο.
Υπάρχουν ωστόσο και τα λεγόμενα «ψυχολογικά όρια», τα οποία θεωρούνται «must» από τους δημοσκόπους και τα κομματικά επιτελεία για την πρώτη κάλπη της απλής αναλογικής.
Έτσι, η ΝΔ στην πρώτη κάλπη της 21ης Μαΐου θα πρέπει να πάρει γύρω στο 34%, για να μπορέσει να φτάσει περίπου στο 38% στη δεύτερη.
Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να συγκεντρώσει πάνω από 31,5% που πήρε το 2019, καθώς η δεύτερη εκλογική αναμέτρηση θα είναι πιο σκληρή για το δεύτερο κόμμα με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Να σημειωθεί, επίσης, πως αν στις εκλογές της 21ης Μαΐου το πρώτο κόμμα έχει 4-5 μονάδες διαφορά από το δεύτερο – με τα σημερινά δημοσκοπικά δεδομένα 3,5-4 μονάδες – αυτό σημαίνει ότι «κλειδώνει» την πρώτη θέση και στις δεύτερες εκλογές.
Τέλος, το «ψυχολογικό όριο» για το ΠΑΣΟΚ είναι να περάσει οπωσδήποτε το ποσοστό του 10%.
Η διαφορά μεταξύ των δύο πρώτων κομμάτων, πέρα από λόγους… γοήτρου, δεν παίζει κανένα ρόλο στις δεύτερες εκλογές λόγω του μπόνους: Δηλαδή, μπορεί να έχουν μόνο μία μονάδα διαφορά, αλλά να συγκεντρώνει τις 151 έδρες το πρώτο κόμμα.
Σύμφωνα με πληροφορίες από πηγές της ΝΔ, επειδή στην κυβέρνηση φοβούνται τη λεγόμενη «χαλαρή» ψήφο στις πρώτες κάλπες της 21ης Μαΐου, θυμίζουν την περίπτωση του Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος πήρε 18,85% το Μάιο του 2012 και 29,66% τον Ιούνιο του 2012, σχεδόν 11 μονάδες παραπάνω μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Πότε θα προκηρυχθούν οι εκλογές
Ανάμεσα στις 21 και 26 Απριλίου θα προκηρυχθούν οι εκλογές, δήλωσε ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης.
Μιλώντας στην ΕΡΤ, ανέφερε πως «τα σχολεία θα είναι κλειστά λόγω των εκλογών στις 19 και 22 Μαΐου».
Παράλληλα, επιβεβαίωσε την στρατηγική της ΝΔ για αυτοδυναμία, σημειώνοντας πως φαίνεται αδύνατο να υπάρξει οποιαδήποτε συνεννόηση μεταξύ των κομμάτων.
«Οι πρώτες κάλπες θα καθορίσουν ποιος θα είναι ο πρώτος», όπως είπε.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο υπουργός Επικρατείας, Άκης Σκέρτσος, που μίλησε στο MEGA για τα σενάρια συνεργασίας και επιχείρησε να ερμηνεύσει το «κυβέρνηση με ένα κόμμα, αλλά όχι με ένα χρώμα» του Κυριάκου Μητσοτάκη,
Ο κ. Σκέρτσος υποστήριξε πως οι κυβερνήσεις συνεργασίας είναι δυσκίνητες και υπογράμμισε ότι η Ελλάδα δεν έχει ανάγκη κάτι τέτοιο.
«Η αυτοδυναμη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας απέδειξε ότι η χώρα χρειάζεται στο τιμόνι ένα σταθερό χέρι, για να διαχειρίζεται τις κρίσεις», είπε χαρακτηριστικά και χαρακτήρισε τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ «μία από τα ίδια» και του ΠΑΣΟΚ «πρόταση ακυβερνησίας, με όρους εξωπραγματικούς και αντιδημοκρατικούς».
Μητσοτάκης: «Ισχυρή εντολή για να σαρώσουμε τις παθογένειες του κράτους»
Ο πρωθυπουργός, αφού ανακοίνωσε την ημερομηνία των εκλογών και ολοκληρώθηκε το υπουργικό συμβούλιο, ανέβασε ένα βίντεο στον λογαριασμό του στο TikTok, στο οποίο σημειώνει πως μέχρι τις 21 Μαΐου θα ειπωθούν πολλά και πως θα γίνει ένας ειλικρινής απολογισμός του κυβερνητικού έργου.
«Να μιλήσουμε με ειλικρίνεια για τις αδυναμίες μας και τα λάθη μας. Να θυμίσουμε στους πολίτες πού ήταν η Ελλάδα το 2019 και πού είναι η Ελλάδα το 2023. Να θυμίσουμε στους πολίτες ότι τηρήσαμε τις κεντρικές μας προεκλογικές δεσμεύσεις», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Και ζήτησε ισχυρή εντολή, για να «σαρώσουμε», όπως είπε, τις παθογένειες του κράτους.
Τσίπρας: «Προοδευτικές κυβερνήσεις συνεργασίας, όχι αυτοδυναμίες αλαζονικών κυβερνήσεων»
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, αφού τόνισε πως η 21η Μαΐου είναι η μέρα που μπορεί να σηματοδοτήσει μια «μεγάλη αλλαγή που έχει ανάγκη ο τόπος», δήλωσε πως «είμαστε εδώ για να ενώσουμε τους Έλληνες και όχι να τους διχάσουμε, γι’ αυτό και δεν θέτουμε εκβιαστικά διλήμματα, όπως ο κ. Μητσοτάκης».
Ο Αλέξης Τσίπρας επισήμανε ότι «δεν μιλάμε για την ανάγκη αυτοδύναμων αλαζονικών κυβερνήσεων, αλλά για την ανάγκη προοδευτικής κυβέρνησης συνεργασίας – θέλουμε προοδευτικές κυβερνήσεις συνεργασίας».
Πρόσθεσε ότι οι προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η χώρα είναι πολλές και μεγάλες, ότι «κανείς δεν μπορεί μόνος του με αλαζονεία και αυταρχισμό να λύσει τα προβλήματα», ενώ απευθύνθηκε και στο «πρόσωπο των ημερών, Νίκο Ανδρουλάκη, λέγοντας χαρακτηριστικά:
«Μπαίνει το κάρο μπροστά απ’ το άλογο και με ξενίζει που ο κ. Ανδρουλάκης θεωρεί ότι το μόνο πρόβλημα που έχει να συνεργαστεί το κόμμα του με τη Δεξιά, με τη ΝΔ, είναι ένα πρόσωπο, ο κ. Μητσοτάκης. Η πολιτική του κ. Μητσοτάκη δεν είναι πρόβλημα;».
Ανδρουλάκης: «Απόφαση αλλαγής στις 21 Μαΐου»
Ο Νίκος Ανδρουλάκης κάλεσε τους πολίτες την 21η Μαΐου «να πάρουμε μαζί απόφαση αλλαγής», εξαπολύοντας νέα επίθεση στον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ δήλωσε πως «μετά από μήνες αντιθεσμικής σεναριολογίας, που καλλιέργησε ο πρωθυπουργός ψάχνοντας εναγωνίως σωσίβιο προσωπικής επιβίωσης, σήμερα ανακοίνωσε το τέλος της αποτυχημένης διακυβέρνησής του».
Και ανέφερε πως η κυβέρνηση Μητσοτάκη χαρακτηρίζεται από την «κατάρρευση του δήθεν επιτελικού κράτους, τις πελατειακές σχέσεις, την αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων, την υπονόμευση του κράτους δικαίου και των ανεξάρτητων αρχών, αλλά και τα εκτεταμένα φαινόμενα διαφθοράς».
Κουτσούμπας: «Κανένας από τους δύο και τους πρόθυμους συγκυβερνήτες τους»
«Κανένας από τους δύο και τους πρόθυμους συγκυβερνήτες τους», διεμήνυσε ο Δημήτρης Κουτσούμπας.
Ο γραμματέας του ΚΚΕ σχολίασε πως η ανακοίνωση της ημερομηνίας των εκλογών από τον κ. Μητσοτάκη συνοδεύτηκε από το γνωστό «εκβιαστικό δίλημμα» περί «ακυβερνησίας ή σταθερότητας».
Και τόνισε πως είναι το ίδιο δίλημμα «που σερβίρεται σε διάφορες εκδοχές κι από τα υπόλοιπα κόμματα, γιατί όλοι τους θέλουν να αποσπάσουν τη στήριξη ή ανοχή του λαού σε μια πολιτική που τελικά είναι αυτή, που συσσωρεύει ακόμη περισσότερη αστάθεια κι ανασφάλεια», καλώντας τους πολίτες να απορρίψουν τα «κάλπικα» διλήμματα.