«Επικίνδυνη και ανεύθυνη» χαρακτήρισε το ΝΑΤΟ τη στάση της Ρωσίας μία ημέρα μετά την ανακοίνωση του Βλαντίμιρ Πούτιν για την ανάπτυξη τακτικών πυρηνικών όπλων στη Λευκορωσία. Η Ουκρανία ζήτησε την επείγουσα σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και κάλεσε τους Δυτικούς και την Κίνα να θέσουν τέλος στην «πυρηνική ομηρεία» που ασκεί η Μόσχα. «Το ΝΑΤΟ βρίσκεται σε επιφυλακή και παρακολουθούμε στενά την κατάσταση. Δεν έχουμε δει μεταβολές στη διάταξη του πυρηνικού οπλοστασίου της Ρωσίας οι οποίες θα μας οδηγούσαν να μεταβάλουμε τη δική μας» δήλωσε εκπρόσωπος της Ατλαντικής Συμμαχίας.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι η Ρωσία σχεδιάζει να αναπτύξει τακτικά πυρηνικά όπλα στη Λευκορωσία, σηματοδοτώντας την τελευταία προσπάθεια του Κρεμλίνου να χρησιμοποιήσει την απειλή ενός πυρηνικού πολέμου για να αυξήσει την ένταση με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ σχετικά με την εισβολή στην Ουκρανία. Ο πρόεδρος της Ρωσίας ανέφερε ότι οι εργασίες για την κατασκευή μονάδων αποθήκευσης τακτικών πυρηνικών όπλων στη Λευκορωσία θα ολοκληρωθούν την 1η Ιουλίου, μια κίνηση την οποία παρομοίασε με την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων των ΗΠΑ στην Ευρώπη.
«Μακροχρόνιο αίτημα»
Αν και ο Πούτιν τόνισε ότι η Ρωσία δεν θα μεταβιβάσει τον έλεγχο των τακτικών πυρηνικών όπλων στη Λευκορωσία ούτε θα παραβιάσει τις υποχρεώσεις της για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων, η απόφαση αυτή αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά βήματα του Κρεμλίνου με το οπλοστάσιό του από τότε που εισέβαλε στην Ουκρανία, περισσότερο από έναν χρόνο πριν. Ο ρώσος πρόεδρος πρόσθεσε ότι η ανάπτυξη ήταν απάντηση σε ένα μακροχρόνιο αίτημα του ηγέτη της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο. Ο Λουκασένκο επέτρεψε στη Ρωσία να χρησιμοποιήσει τη χώρα ως ορμητήριο για επιθέσεις στην Ουκρανία, μετακινώντας έτσι τη χώρα του βαθύτερα στην αγκαλιά του Κρεμλίνου.
«Δεν υπάρχει τίποτα ασυνήθιστο εδώ: πρώτα απ’ όλα, οι ΗΠΑ το κάνουν αυτό εδώ και δεκαετίες» δήλωσε ο Πούτιν. «Τοποθέτησαν τα τακτικά πυρηνικά τους όπλα σε έξι διαφορετικές συμμαχικές χώρες του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη. Εχουμε συμφωνήσει να κάνουμε το ίδιο πράγμα, χωρίς, τονίζω, να παραβιάζουμε τις διεθνείς υποχρεώσεις μας για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων. Εχουν τακτικά πυρηνικά όπλα σε ορισμένες χώρες, προετοιμάζουν τα συστήματα εκτόξευσης και εκπαιδεύουν τα πληρώματα. Σχεδιάζουμε να κάνουμε το ίδιο πράγμα».
Δέκα αεροσκάφη
Δεν είναι σαφές πότε ξεκίνησαν οι εργασίες για τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης πυρηνικών όπλων στη Λευκορωσία ή πότε η Ρωσία θα τοποθετήσει τα όπλα εκεί. Ο Πούτιν ανέφερε ότι η Ρωσία έχει ήδη εξοπλίσει 10 αεροσκάφη της Λευκορωσίας με τη δυνατότητα μεταφοράς τακτικών πυρηνικών όπλων. Η Ρωσία θα αρχίσει τον Απρίλιο να εκπαιδεύει τις λευκορωσικές δυνάμεις στους πυραύλους Iskander, οι οποίοι μπορούν να μεταφέρουν τακτικά πυρηνικά όπλα, πρόσθεσε ο Πούτιν.
Η Ουκρανία έσπευσε να καταδικάσει τα σχέδια. «Το Κρεμλίνο πήρε τη Λευκορωσία ως πυρηνικό όμηρο» έγραψε στο Twitter ο Ολέκσι Ντανίλοφ, πρόεδρος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας της Ουκρανίας. Οι Ουκρανοί, σύμφωνα με τους Ρώσους, συνεχίζουν να χτυπούν ρωσικές πόλεις με drones. Οι Ρώσοι κατήγγειλαν ότι αυτό έγινε και χθες στη ρωσική πόλη Κιρεγέφσκ, που βρίσκεται 220 χιλιόμετρα νότια της Μόσχας. Το Κίεβο δεν σχολίασε, αλλά μέχρι τώρα αρνείται τους ρωσικούς ισχυρισμούς.
Η κοινή δήλωση
Τα σχόλια του ρώσου προέδρου για τα πυρηνικά ήρθαν μόλις λίγες ημέρες αφότου υπέγραψε κοινή δήλωση με τον κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ, στην οποία η Μόσχα και το Πεκίνο δήλωσαν: «Ολες οι πυρηνικές δυνάμεις δεν πρέπει να αναπτύσσουν πυρηνικά όπλα πέρα από τα εθνικά τους εδάφη και πρέπει να απομακρύνουν όλα τα πυρηνικά όπλα που έχουν αναπτύξει πέρα από τα σύνορά τους». Η υποστήριξη της Κίνας στη στάση της Ρωσίας έδωσε στον Πούτιν σημαντική στήριξη απέναντι στην πίεση των δυτικών κυρώσεων, αν και ο Σι και ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν αντιτάχθηκαν «στη χρήση ή την απειλή χρήσης» πυρηνικών όπλων στην Ουκρανία τον περασμένο Νοέμβριο.
Οι «Financial Times» αποκαλύπτουν πως το φθινόπωρο, όταν οι πυρηνικές εντάσεις με τη Δύση βρίσκονταν στο αποκορύφωμά τους, ο Πούτιν είχε εξετάσει το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει τακτικό πυρηνικό όπλο στην Ουκρανία, αλλά τελικά αποφάσισε ότι αυτό δεν θα έδινε στη Ρωσία κανένα πραγματικό πλεονέκτημα στο πεδίο της μάχης, σύμφωνα με ανθρώπους που γνωρίζουν το θέμα.
