Τις μεγάλες ελλείψεις σε προσωπικό για τη νέα τουριστική σεζόν σε όλη την επικράτεια καταγράφει νέα μελέτη του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ), την ώρα που πάνω από 60.000 θέσεις εργασίας στα ξενοδοχεία έμειναν ακάλυπτες την περσινή χρονιά.
Η μελέτη αποτυπώνει τις προσφερόμενες θέσεις εργασίας και τις ελλείψεις προσωπικού στα ελληνικά ξενοδοχεία στην αιχμή της τουριστικής σεζόν 2022. Τα στοιχεία της αφορούν αναλυτικά τις ελλείψεις σε ειδικότητες-θέσεις εργασίας και η ανάλυση γίνεται ανά κατηγορία ξενοδοχείου, μορφή λειτουργίας, μεγέθους και γεωγραφικής περιοχής. Ειδικότερα, σύμφωνα με το ΙΝΣΕΤΕ, σε εθνικό επίπεδο, εκτιμάται ότι στην αιχμή της θερινής σεζόν του 2022 καταγράφηκαν 60.225 ελλείψεις θέσεων, από τις 262.981 θέσεις εργασίας που προβλέπονται βάσει των οργανογραμμάτων των ξενοδοχείων. Δηλαδή, το ποσοστό έλλειψης ανήλθε σε 23%, που σημαίνει ότι πάνω από 1 στις 5 θέσεις δεν καλύφθηκαν. Το ποσοστό έλλειψης ήταν παρόμοιο σε όλα σχεδόν τα τμήματα των ξενοδοχείων και κυμαινόταν από 21% έως 24%.
Εισαγωγές εργαζόμενων
Φέτος οι κενές θέσεις εργασίας που θα πρέπει να καλυφθούν στον τουρισμό και την εστίαση εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τις 75.000. Ηδη οι εργοδότες έχουν ζητήσει από την κυβέρνηση ρυθμίσεις για τη χορήγηση βίζας που θα επιτρέψει την απασχόληση εργαζομένων από ασιατικές και βαλκανικές χώρες εκτός ΕΕ. Η κυβέρνηση, κάνοντας το πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση αυτή, δημοσίευσε σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β’ 1314), βάσει της οποίας και ο κλάδος του τουρισμού προστίθεται στον κατάλογο των τομέων απασχόλησης (γεωργία, δασοκομία, κτηνοτροφία), στους οποίους θα εφαρμόζονται οι ρυθμίσεις για την εισδοχή στη χώρα πολιτών τρίτων χωρών (εκτός ΕΕ) με σκοπό την εποχική εργασία. Ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι αναμένεται και νέα απόφαση, με την οποία θα καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για την έναρξη της διαδικασίας. Σε αυτή τη δεύτερη ΚΥΑ θα προσδιορίζονται με σαφήνεια τόσο ο συνολικά επιτρεπόμενος αριθμός των μετακλητών εργαζομένων από χώρες όπως το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, η Συρία αλλά και η Αίγυπτος όσο και οι ειδικότητες.
Οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις ζητούν αλλοδαπούς εργαζομένους ακόμα και από την Ασία, κάτι που, όπως τονίζουν άνθρωποι του τουρισμού, θα αλλοιώσει το ελληνικό «καλωσόρισμα» και το χαμόγελο, το οποίο πολλοί τουρίστες αναζητούν φτάνοντας στην Ελλάδα.
Πολλές επιχειρήσεις, όπως και πέρυσι, θα επιστρατεύσουν συγγενείς «για να μπορέσει να βγει η δουλειά». Από την πλευρά τους, οι έλληνες εργαζόμενοι δεν θέλουν να επιστρέψουν στην «τουριστική σεζόν» καθώς, όπως τονίζουν, δεν μπορούν να δουλεύουν για 5-6 μήνες ασταμάτητα και στη συνέχεια, τον υπόλοιπο χρόνο, να μη γνωρίζουν πώς θα τα βγάλουν πέρα.
Σκληρές συνθήκες
Ενας από τους κύριους λόγους που οι εργαζόμενοι δεν θέλουν να επιστρέψουν πίσω στην «τουριστική σεζόν» είναι οι εργασιακές συνθήκες. Οπως αναφέρουν οι εκπρόσωποι των εργαζομένων, για 4-5 μήνες δεν θα υπάρχει κανένα ρεπό. Ακόμα κι αν συμφωνήσει ένας εργαζόμενος για τη διασφάλιση των ημερών ανάπαυσής του, εάν φύγει κάποιος π.χ. από την κουζίνα και δεν θα βγαίνει η δουλειά, το πιο πιθανό είναι ότι η συμφωνία για τις μέρες ανάπαυσης δεν θα ισχύσει ποτέ.
Επίσης, οι ώρες απασχόλησης είναι πάρα πολλές. Σίγουρα, λένε, εξαρτάται από τη συμφωνία που θα κάνεις με τον εργοδότη, όμως υπάρχουν νέα παιδιά που κατά κανόνα δουλεύουν πάνω από 10 ώρες την ημέρα, χωρίς διάλειμμα ούτε για φαγητό.
Ενα άλλο σοβαρό θέμα είναι οι πολλές και πιεστικές απαιτήσεις των επιχειρηματιών και οι συνθήκες στα δωμάτια που μένουν οι εργαζόμενοι. Πολλοί νέοι αναγκάζονται να στοιβάζονται 4-5 μαζί σε δωμάτια-«τρύπες», τα οποία είναι συνήθως βρώμικα και με κατσαρίδες. Το φαινόμενο της οικονομικής κρίσης και μετέπειτα της υγειονομικής είχε ως συνέπεια πολλοί επαγγελματίες μάγειροι να απομακρυνθούν από το επάγγελμα, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας Αρχιμαγείρων Ελλάδος Τάσο Ζησόπουλο. «Αρκετοί», προσθέτει «έφυγαν στο εξωτερικό και άλλοι σταμάτησαν να δουλεύουν. Πέρυσι είχαμε περίπου 50.000 ελλείψεις, φέτος λένε πως θα φτάσουμε στις 70.000. Πέρυσι, ο τουρισμός πλησίασε τα νούμερα του 2019, ενώ φέτος ίσως τα ξεπεράσουμε. Ομως, αυτό για να συμβεί, θα πρέπει να υπάρχουν περισσότερα “χέρια” επαγγελματιών, ανθρώπων με χαμόγελο που γνωρίζουν καλά την ελληνική φιλοξενία. Αλλωστε, οι σερβιτόροι και οι μάγειροι είναι οι πρεσβευτές της χώρας μας και εκείνοι που “ταΐζουν” τον τουρισμό…».
Οπως ο ίδιος εξηγεί, πολλοί επαγγελματίες έχουν στραφεί σε άλλες επαγγελματικές λύσεις, καθώς μετά την «τουριστική σεζόν», που συνήθως διαρκεί μέχρι τον Οκτώβριο, έχουν ταμείο ανεργίας μέχρι τον Δεκέμβριο. Στη συνέχεια, μέχρι να ξαναπάνε στα ξενοδοχεία, μένουν στον «αέρα», καθώς λίγοι είναι οι επιχειρηματίες που θα προσλάβουν έναν εργαζόμενο γνωρίζοντας ότι σε λίγους μήνες θα φύγει ξανά.
«Δώστε μεγαλύτερα κίνητρα»
Οι εκπρόσωποι των εργαζομένων τονίζουν ότι θα πρέπει να δοθούν κίνητρα, ιδιαίτερα στους νέους, για να μείνουν στον τουρισμό. «Οι εργαζόμενοι από άλλες χώρες θα μπορέσουν να βοηθήσουν σε βοηθητικές δουλειές» λένε χαρακτηριστικά και προσθέτουν: «Δεν είναι εφικτό ένας άνθρωπος που δεν γνωρίζει καλά ελληνικά να εξηγήσει το μενού στον τουρίστα ή ένας ξένος μάγειρος να μπορέσει να μαγειρέψει παραδοσιακά πιάτα…».
