Οταν τον Ιανουάριο του 2021 υπογράφηκε η σύμβαση μεταξύ της Ελλάδας και της γαλλικής εταιρείας Dassault Aviation για την προμήθεια έξι νέων και 12 μεταχειρισμένων μαχητικών Rafale F3R, έγινε σαφές ότι η αναβάθμιση του στόλου της Πολεμικής Αεροπορίας θα επανεκκινούσε έπειτα από χρόνια απραγίας. Πράγματι, δύο χρόνια μετά, και ενώ έχουν προστεθεί ακόμα έξι νέα Rafale στη συμφωνία Ελλάδας – Dassault, στην Αεροπορική Βάση Τανάγρας (114 Πτέρυγα Μάχης) βρίσκονται 11 από τα συνολικά 24 μαχητικά που έχει παραγγείλει η χώρα, ενώ άμεσα αναμένεται η άφιξη του 12ου.

Ωστόσο, αν και τα Rafale πετούν ήδη στους ελληνικούς ουρανούς, υπάρχουν κενά στις υποδομές υποστήριξής τους, καθώς τα υπόστεγα συντήρησης που διαθέτει η Πολεμική Αεροπορία είναι απαρχαιωμένα και δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες των υπερσύγχρονων μαχητικών. Οπως εξηγούν στα «ΝΕΑ» πηγές που γνωρίζουν καλά τον χώρο της αμυντικής βιομηχανίας και των εξοπλισμών, «υπάρχουν τρία υπόστεγα συντήρησης στην Τανάγρα, τα οποία είναι κατασκευασμένα τις δεκαετίες του ’60 και του ’70. Αυτά τα υπόστεγα χρειάζονται γκρέμισμα και χτίσιμο εκ νέου».

Σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους, αυτό αποτελεί σημαντικό πρόβλημα, καθώς «τα καινούργια μαχητικά, όπως είναι τα Rafale (αλλά και τα F-16 Viper ή τα F-35), έχουν προηγμένα ηλεκτρονικά συστήματα και χρειάζονται ειδικούς χώρους που εξασφαλίζουν ελεγχόμενες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας όπου θα πραγματοποιούνται συγκεκριμένες συντηρήσεις. Ο μεγαλύτερος εχθρός των ηλεκτρονικών και ηλεκτροπτικών συστημάτων των σύγχρονων αεροσκαφών είναι η υγρασία».

Λύσεις – μπαλώματα

Πληροφορίες, πάντως, αναφέρουν ότι στην 114 ΠΜ έχουν ξεκινήσει κάποιες εργασίες ανακαίνισης στις κτιριακές υποδομές του συνεργείου κινητήρων, της αποθήκης υλικών και οπλισμού. Ομως, τα έργα είναι ακόμη στα… τσιμέντα και στα αλουμίνια, ενώ δεν πρόκειται για ευρείας κλίμακας αλλαγές, δηλαδή ξήλωμα όλων των υποδομών και υλοποίηση νέων (Hardened Aircraft Shelters κ.λπ.), όπως απαιτεί κανονικά η «φιλοξενία» μιας μοίρας σύγχρονων μαχητικών. Αντίθετα, όπως συνέβη και με την άφιξη των Mirage στην Τανάγρα προ 30 ετών, επιλέγονται λύσεις με… μπαλώματα.

Το πρόβλημα των υποστέγων συντήρησης, πάντως, δεν υπάρχει μόνο στην Τανάγρα, αλλά σε όλες τις μονάδες της Πολεμικής Αεροπορίας, με εξαίρεση την Αεροπορική Βάση του Αράξου (116 ΠΜ), όπου κατασκευάστηκαν νέα υπόστεγα συντήρησης με αμερικανικές προδιαγραφές, ως μέρος των αντισταθμιστικών οφελών της συμφωνίας του 2005 για την προμήθεια αναβαθμισμένων – τότε – F-16 από τη Lockheed Martin.

«Δεν έχει ανακοινωθεί κάποιο εκτεταμένο πρόγραμμα αναβάθμισης των υποδομών της Τανάγρας», σημειώνουν οι ίδιες πηγές. «Τέτοια όπλα μεγάλης αξίας, ικανά να αλλάξουν το ισοζύγιο ισχύος στον αέρα, δεν θα έπρεπε να στεγάζονται σε χώρους που οι οροφές έχουν σκουριά και άλλα προβλήματα, αλλά σε καινούργιες, αναβαθμισμένες υποδομές», προσθέτουν.

Αλλωστε, οι αρμόδιες Αρχές είχαν ένα ικανό διάστημα, 18 μηνών, για τη σχετική προετοιμασία, καθώς οι συζητήσεις της κυβέρνησης με τους Γάλλους για την προμήθεια των Rafale είχε ξεκινήσει από το «θερμό» καλοκαίρι του 2020 και τα πρώτα έξι αεροσκάφη προσγειώθηκαν στην Τανάγρα στις αρχές του 2022. Το ότι οι απαιτούμενες βελτιώσεις δεν υλοποιήθηκαν αμέσως σημαίνει ότι έχουν αφεθεί σε δεύτερη μοίρα και ότι το «σύστημα»… βολεύεται με τις υπάρχουσες υποδομές, συμπληρώνουν οι ίδιοι κύκλοι. Οπως σημειώνουν, δεν αποκλείεται το μεγάλο κόστος αγοράς των μαχητικών (45 εκατ. ευρώ για κάθε μεταχειρισμένο αεροσκάφος και 90-92 εκατ. ευρώ για κάθε νέο) να έχει οδηγήσει χαμηλότερα στην ιεράρχηση το θέμα των υποδομών στέγασης, συντήρησης και επισκευής τους.

Πάνε χαμένα…

Η έλλειψη κατάλληλων υποδομών για τη συντήρηση των νεοαποκτηθέντων μαχητικών, ωστόσο, ουσιαστικά εξαλείφει τα πλεονεκτήματα που αυτά μάς προσφέρουν. «Οταν ένα σύστημα δεν μπορεί να συντηρηθεί και δεν μπορεί να “φορτωθεί” στο αεροσκάφος, η συνέπεια είναι αυτό να μην πετάει. Με αυτόν τον τρόπο απαξιώνονται τα μαχητικά, που ο έλληνας φορολογούμενος έχει πληρώσει “χρυσά”», εκτιμούν οι ίδιες πηγές.

Στο πλαίσιο της συνεργασίας της με την Ελλάδα, εξάλλου, η Dassault Aviation είχε καταθέσει προτάσεις για την υποστήριξη των Rafale της Πολεμικής Αεροπορίας, τόσο σε επίπεδο επιμελητείας (logistics), όσο και συντήρησης. Μάλιστα, η γαλλική εταιρεία φέρεται ότι είχε προτείνει τη σύσταση Περιφερειακού Κέντρου Συντήρησης στην Τανάγρα, ικανού να παρέχει ενδιαμέσου επιπέδου συντήρηση για τα Rafale της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, αλλά και την ανακαίνιση συγκεκριμένων υποδομών ώστε να υποστηρίζονται οι πτήσεις και οι εργασίες συντήρησης. Εντούτοις, η ιδέα φαίνεται να εγκαταλείφθηκε.

Σύμφωνα, πάντως, με την απάντηση του υπουργού Εθνικής Αμυνας Νίκου Παναγιωτόπουλου σε σχετική ερώτηση στη Βουλή τον Αύγουστο του 2022, «υφίσταται πρόθεση δέσμευσης του προμηθευτή για την κατασκευή αναγκαίων έργων υποδομής», ενώ «έχει δρομολογηθεί η υλοποίηση σημαντικών έργων υποδομής στην 114 ΠΜ για την επαύξηση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων της, στο πλαίσιο του συνολικού προγράμματος έργων της Πολεμικής Αεροπορίας, τα οποία στην παρούσα φάση βρίσκονται σε στάδιο διαγωνιστικής διαδικασίας και εκτέλεσης».

Τέλος, απαντώντας σε ερώτηση των «ΝΕΩΝ», από το ΓΕΕΘΑ υπογραμμίζουν ότι «έχουν γίνει οι απαραίτητες ενέργειες για την εύρυθμη λειτουργία της Μονάδας (114 ΠΜ) με την ύπαρξη των 11 Rafale, αλλά και με την άφιξη των υπολοίπων 13 αεροσκαφών».

Τελευταία Νέα