Η τελευταία συζήτηση σε αυτήν την Ολομέλεια της Βουλής αφορούσε ένα θέμα Δημοκρατίας, ένα θέμα που δεν προσφέρεται για μικροκομματικές σκοπιμότητες. Κι όμως οι πολιτικές δυνάμεις κατάφεραν να την μετατρέψουν ακριβώς σ’ αυτό -σε ένα blame game ευθυνών για την περίπτωση που μια ακόμη εγκληματική οργάνωση, κάτω από τον μανδύα ενός πολιτικού κόμματος, ξεπεράσει τους θεσμικούς σκοπέλους και κατορθώσει να μπει στην Βουλή.
Η μια πλευρά έβλεπε στην άλλη επιχειρήματα που την εξισώνουν με τους εγκληματίες: η ΝΔ διατείνονταν πως οι ενστάσεις που διατύπωσε ο Αλέξης Τσίπρας από το βήμα για την βελτιωτική ρύθμιση ενισχύουν την επιχειρηματολογία του καταδικασμένου πρώην χρυσαυγίτη Ηλία Κασιδιάρη, ενώ από την άλλη ο πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης κατηγόρησε την κυβέρνηση πως λειτουργεί ως «χορηγός» του Κασιδιάρη.
Υπάρχει προφανώς νομικό σκέλος. Η κυβέρνηση κατέθεσε μια νέα ρυθμιστική νομοθετική ρύθμιση με βάση ένα συγκεκριμένο σκεπτικό για την λήψη της απόφασης από την ολομέλεια του αρμόδιου τμήματος του Αρείου Πάγου και την διευκόλυνση παροχής στοιχείων στους δικαστές, ώστε να γνωρίζουν πώς στοιχειοθετείται η «πραγματική ηγεσία».
Η αξιωματική αντιπολίτευση βάσισε την δική της θέση στην πρόταση Αλιβιζάτου-Κοντιάδη, κρίνοντας ως λάθος και το νομοθέτημα του Φεβρουαρίου και εκείνο που ψηφίστηκε πριν από λίγες ώρες από το σώμα των βουλευτών. Ο Ακης Σκέρτσος μίλησε για πρόταση που «υπερβαίνει τα όρια του Συντάγματος», ο ΣΥΡΙΖΑ απάντησε πως είναι επικίνδυνο να αφήνεται στην κρίση των δικαστών η πολιτική εκτίμηση για το αν ένας συνδυασμός έχει πολιτική σχέση με καταδικασθέντες.
Γιατί αυτή η συζήτηση έγινε τελευταία στιγμή, μόλις σαράντα μέρες πριν από τις κάλπες; Από το 2020, όταν οι πρωτόδικα καταδικασθέντες για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης μπήκαν στο κελί που τους φιλοξενεί, ο Κασιδιάρης διεξάγει προεκλογικό αγώνα από την φυλακή. Μαζεύοντας από τις γνωριμίες που έκανε στις πλατείες, όταν διαδήλωνε κατά των εμβολίων και των μέτρων υγειονομικής προστασίας, άρχισε να «μαζεύει» οργή μέσα από την αύξηση των μεταναστευτικών ρευμάτων, την ακρίβεια σε βασικά αγαθά και ενέργεια, το πένθος για όσους πέθαναν άδικα στα Τέμπη. Με άλλα λόγια χρησιμοποίησε το γνώριμο χρυσαυγίτικο μοτίβο, σχεδόν ανενόχλητος.
Οι έλεγχοι που έγιναν για τα ηχητικά μηνύματα μέσα από την φυλακή (που τα προηγούμενα χρόνια μεταδίδονταν με μικροφωνικές, σε συγκεντρωμένα πλήθη στην Αθήνα και την Θεσσαλονίκη, ακόμα και την περίοδο της ΔΕΘ) και τους ενεργούς λογαριασμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποδείχτηκαν άκαρποι -και μόλις τώρα, μετά την έρευνα των «ΝΕΩΝ», ξεκίνησε και η σχετική ΕΔΕ. Δεν εμφανίστηκε σήμερα ο Κασιδιάρης όμως. Και το πολιτικό σύστημα, ειδικά η κυβέρνηση που φέρει και την κύρια ευθύνη των νομοθετικών παρεμβάσεων, υποτίμησε τον κίνδυνο, δεν έδινε σημασία στα δημοσκοπικά σημάδια -παρά μόνο όταν φάνηκε πως η πιθανότητα εισόδου του στην Βουλή δεν είναι πια αχνή.
Ακόμα κι αν καθυστέρησε, γιατί η συζήτηση για το νομικό περιεχόμενο ενός θεσμικού, προστατευτικού πλαισίου έγινε δημόσια, ως προεκλογικό επεισόδιο λίγο πριν από το Πάσχα; Υπάρχουν μερικά ζητήματα στα οποία η συναίνεση δεν έρχεται με επίσημες συναντήσεις, χαμόγελα και σφίξιμο χεριών μπροστά στις κάμερες. Απαιτεί διαβουλεύσεις, εντατικές συζητήσεις -πού πήγαν όλα αυτά τις τελευταίες μέρες; Γιατί δεν υπήρξε, έστω την τελευταία στιγμή, μια προσπάθεια συνεννόησης ανάμεσα στις δυνάμεις του δημοκρατικού τόξου, έτσι ώστε να μην εμφανιστούν εκ νέου δύο «ναι», τρία «όχι» και μια απουσία στην σχετική ψηφοφορία; Γιατί στο βήμα της Βουλής το έργο «Σταματήστε την Ακροδεξιά» έπρεπε να παιχτεί με όρους «τα δικά μας» και «τα δικά σας»;
Ακόμα και σήμερα, έντεκα χρόνια μετά το σοκ του 2012, επιστρέφουμε στο ίδιο συμπέρασμα: το πολιτικό σύστημα παραμένει αδύναμο απέναντι σε μια σοβαρή κοινοβουλευτική απειλή. Δρα εκ των υστέρων, όταν η ζημιά έχει ήδη γίνει και δρα προεκλογικά απέναντι σε ένα θέμα που υπερβαίνει κατά πολύ την προεκλογική περίοδο. Δεν διευκολύνει το έργο της Δικαιοσύνης με μια ομόφωνη πολιτική απόφαση -μάλλον το αντίθετο.
Και το χειρότερο; Επαναπαυμένοι σε ένα θεσμικό πλαίσιο που δεν μπορούμε να πούμε με ακρίβεια αν και για πόσο θα λειτουργήσει (ενόψει και της δεδομένης προσφυγής των Κασιδιάρη-Κανελλόπουλου στα ευρωπαϊκά δικαστήρια) θα την ξεχάσουμε την βαβούρα μέχρι την 5η Μαΐου -την καταληκτική ημερομηνία για την απόφαση του Αρείου Πάγου. Περιμένουμε. Και μπορούμε μόνο να ελπίζουμε πως δεν θα ξυπνήσουμε σε ένα προεκλογικό σκηνικό που θα απογοητεύει πρώτα απ’ όλα τα θύματα των χρυσαυγιτών, που δεν έχουν βρει ακόμη αμετάκλητη δικαίωση, και όσους πάλεψαν αθόρυβα τα τελευταία δέκα χρόνια για να μην βρουν τρόπο οι θύτες να ξανατρυπώσουν στην Βουλή από το παράθυρο.