Ο νέος χάρτης στις θαλάσσιες ροές του πετρελαίου

Τα πάνω κάτω στις θαλάσσιες ροές του πετρελαίου έφεραν οι κυρώσεις της Δύσης στο ρωσικό αργό πετρέλαιο, σύμφωνα με σχετική έρευνα της Signal Ocean, μέλους της Signal Group του Γιάννη Μαρτίνου.

Το εμπάργκο της Ευρωπαϊκής Ενωσης στα ρωσικά πετρελαϊκά προϊόντα τέθηκε σε ισχύ στις 5 Φεβρουαρίου. Το πρώτο τρίμηνο του 2023, η Κίνα, η Ινδία και η Τουρκία αύξησαν τις αγορές τους αντισταθμίζοντας εν μέρει τη μείωση των εξαγωγών ρωσικού αργού πετρελαίου στην Ευρώπη, αναφέρει η Signal Ocean. Η εταιρεία υπενθυμίζει ωστόσο ότι το ρωσικό πετρέλαιο συνεχίζει να εισέρχεται στην Ευρώπη μέσω του βασικού αγωγού Druzhba και μέσω δεξαμενόπλοιων από τη Μαύρη Θάλασσα που έχουν ρότα προς τη Βουλγαρία, η οποία εξαιρείται από το εμπάργκο της ΕΕ.

Τα στοιχεία της Signal δείχνουν ότι τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο η Ρωσία έγινε ο μεγαλύτερος εξαγωγέας αργού πετρελαίου στην Κίνα, ξεπερνώντας τη Σαουδική Αραβία.

Η έρευνα της Signal δείχνει ότι συνολικά οι θαλάσσιες ροές πετρελαίου προς ευρωπαϊκούς προορισμούς (Ολλανδία, Ιταλία, Ισπανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ελλάδα και Γερμανία) παρουσίασαν σταθερό ρυθμό ανάπτυξης το τέταρτο τρίμηνο του περασμένου έτους, ενώ η σταδιακή επιβράδυνση προς την Ευρώπη εντάθηκε τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο. Μετά την επιβολή της απαγόρευσης των εξαγωγών πετρελαίου από τη Ρωσία οι ΗΠΑ ή άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής, όπως η Σαουδική Αραβία, πρωτοστατούν στις εισαγωγές προς την ΕΕ. Τα δεξαμενόπλοια Suezmax και Aframax έχουν σημαντικό μερίδιο των πετρελαϊκών επιχειρήσεων στην Ευρώπη, 38% και 25% αντίστοιχα, ενώ το αργό πετρέλαιο αντιπροσωπεύει το 64% του εμπορίου πετρελαίου και το ντίζελ το 14%.

Οι ασιατικές χώρες

Σε αντίθεση με τις κύριες ευρωπαϊκές χώρες εισαγωγής πετρελαίου, όπου σημειώθηκε σταθερή πτώση το πρώτο τρίμηνο του έτους, οι ροές πετρελαίου, μαζί και ρωσικού, προς τις κύριες ασιατικές χώρες, Ινδία, Κίνα, Κορέα, Ιαπωνία και άλλες, παρουσίασαν σαφή ανοδική τάση τον Μάρτιο. Οι τρεις κορυφαίοι ασιατικοί προορισμοί ήταν η Κίνα, η Ινδία και η Ιαπωνία, με ποσοστό 46%, 23% και 14% αντίστοιχα, ενώ η Σαουδική Αραβία ήταν η πρώτη χώρα προέλευσης. Ωστόσο, η Ρωσία αναμένεται να ξεπεράσει τις εξαγωγές αργού πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας προς την Κίνα και την Ινδία τους επόμενους μήνες, με τα δεξαμενόπλοια VLCC να καλύπτουν το 60% του εμπορίου.

Επίσης, τονίζει η Signal Ocean, το τρέχον έτος, οι κινεζικές εισαγωγές πετρελαίου από τη Ρωσία αυξήθηκαν κατά περίπου 60% σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του περασμένου έτους, ενώ οι εισαγωγές αργού πετρελαίου της Ινδίας από τη Ρωσία είναι τώρα 600% υψηλότερες από ό,τι ήταν το πρώτο τρίμηνο του 2022, με τα ινδικά διυλιστήρια να σκοπεύουν να συνεχίσουν τις αγορές όσο επωφελούνται από το φθηνότερο ρωσικό πετρέλαιο.

Επίσης η έρευνα αναφέρει ότι καταγράφονται ακόμη σημαντικές εισαγωγές ρωσικού αργού από χώρες της Βόρειας Αφρικής και της Μεσογείου. Τον Μάρτιο το Μαρόκο και η Αίγυπτος αγόρασαν σχεδόν επταπλάσιες ποσότητες πετρελαίου από τη Ρωσία από ό,τι το πρώτο τρίμηνο του περασμένου έτους και η Τουρκία διπλάσιες. Τα δεξαμενόπλοια τύπου MR1 φαινόταν να καλύπτουν το ήμισυ των μεταφερόμενων ποσοτήτων.

Οι ευρωπαϊκές ανάγκες

Τώρα, όσον αφορά τις ευρωπαϊκές ενεργειακές ανάγκες, η Signal Ocean επισημαίνει ότι αλλάζουν οι χώρες εισαγωγής. Στην περίπτωση της Ολλανδίας, οι εισαγωγές από τη Σαουδική Αραβία αυξήθηκαν κατά περίπου 50% το πρώτο τρίμηνο του έτους και ο Μάρτιος έκλεισε με τον υψηλότερο όγκο εισαγωγών από τις αρχές του 2022, με τα δεξαμενόπλοια VLCC να αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 80% του εμπορίου. Επίσης το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, οι εξαγωγές αργού πετρελαίου των ΗΠΑ προς την Ολλανδία αυξήθηκαν κατά περίπου 60% και προς τη Γερμανία περισσότερο από 100% (εικόνα 7) σε σύγκριση με παρόμοια περίοδο το 2022.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ένα σημείο της έρευνας της Signal Ocean που αναφέρεται στην αύξηση της ταχύτητας των VLCC σε κατάσταση έρματος. Το πρώτο τρίμηνο του έτους έκλεισε με την υψηλότερη θαλάσσια ταχύτητα που έχει καταγραφεί ποτέ για δεξαμενόπλοια VLCC από τις αρχές του 2021. Τις τελευταίες ημέρες του Μαρτίου, η ταχύτητα δεξαμενόπλοιων VLCC σε κατάσταση έρματος υπερέβη το ανώτατο όριο των 12 κόμβων.