Στην Τουρκία δρομολογούνται μεγάλες αλλαγές. Ίσως πάλι και όχι. Σε αυτή την αμφισημία τον τελικό λόγο θα έχει η εργατική τάξη της χώρας και η ψήφος της στις εκλογές της 14ης Μαΐου.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου έχει μια πραγματική ευκαιρία να κερδίσει τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και να γίνει πρόεδρος της Τουρκίας σε περίπου ένα μήνα από σήμερα. «Φρόντισε» γι’ αυτό ο καταστροφικός σεισμός της 6ης Φεβρουαρίου με τους 45.000 νεκρούς και το 1.5 εκατομμύριο άστεγους.
Οι κατασκευαστικές αλχημείες του κυβερνώντος κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) με τις ευλογίες του Τούρκου προέδρου και η καθυστερημένη και ανεπαρκής αντίδραση αμφοτέρων στην τραγωδία βγάζει μπροστά τον υποψήφιο της 6κομματικής αντιπολίτευσης και αρχηγό του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού κόμματος (CHP).
Οι δημοσκοπήσεις και ο μέσος όρος
Αυτό συμπεραίνει το Foreign Policy βασιζόμενο στην τελευταία δημοσκόπηση από την εταιρεία δημοσκοπήσεων ORC της 12ης Απριλίου που φέρνει νικητή της κούρσας τον Κιλιτσντάρογλου με 49% στην πρόθεση ψήφου έναντι του του Ερντογάν που πιστώνεται ποσοστό της τάξεως του 41.5%.
Και επειδή οι γνώμες διίστανται, αφού άλλες δημοσκοπήσεις φέρνουν τους δύο άνδρες σε απόσταση αναπνοής ή τον Τούρκο πρόεδρο οριακά μπροστά από τον βασικό αντίπαλο του, το αμερικανικό περιοδικό γράφει ότι σύμφωνα με τον μέσο όρο των τελευταίων εννέα δημοσκοπήσεων ο Κιλιτσντάρογλου προηγείται με 48.3% των ψήφων, ο Ερντογάν ακολουθεί με 43.8% και ο Μουχαρέμ Ιντζέ τερματίζει τρίτος με 5.5%.
Σε κάθε περίπτωση είναι προφανές ότι τον νέο πρόεδρο της γειτονικής χώρας θα αποφασίσει ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών που θα διεξαχθεί στις 28 Μαΐου, αφού ο νικητής πρέπει να έχει κερδίσει πάνω από το 50% των ψήφων για να εκλεγεί πρόεδρος της χώρας.
Πρόκληση ή ανατροπή;
Και εκεί βρίσκεται η μεγάλη πρόκληση και η πιθανή ανατροπή που αν τελικά σημειωθεί θα δικαιώσει το επίθετο του… εφτάψυχου που αποδίδεται στον σημερινό πρόεδρο της Τουρκίας.
Με απλά λόγια για να κερδίσει ο Κιλιτσντάρογλου και να δοθεί ένα τέλος σε αυτή την εκλογική ιστορία με τις μεγάλες μεταπτώσεις είναι να πάρει με το μέρος του ψήφους από κάθε γωνιά της τουρκικής κοινωνίας και κυρίως αυτές των φτωχών και της εργατικής τάξης.
Όμως μέχρι σήμερα φαίνεται ότι θέλει να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα της δεξιάς όσον αφορά τα οικονομικά ζητήματα, ενώ ταυτόχρονα προκαλεί τον τουρκικό εθνικισμό, ένας συνδυασμός που δεν είναι ο σίγουρος δρόμος για τη νίκη.
Ο Κιλιτσντάρογλου μέχρι σήμερα έχει καταφέρει να έχει δίπλα του τους κοσμικούς, τους συντηρητικούς Ισλαμιστές κα τους Τούρκους εθνικιστές. Έχει επίσης εξασφαλίσει την βαρύνουσας σημασία στήριξη του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού κόμματος των Λαών (HDP). Επί της ουσίας αυτό είναι μοναδικό κατόρθωμα, που αποδεικνύει το εύρος της λαϊκής δυσαρέσκειας με τον Ερντογάν, αφού πρόκειται για πληθυσμιακές ομάδες που στην πραγματικότητα δεν έχουν τίποτα κοινό μεταξύ τους.
Ο Κιλιτσντάρογλου όμως αντιμετωπίζει αυξανόμενες δυσκολίες στην προσπάθεια του να συμφιλιώσει τα αντικρουόμενα συμφέροντα και τις απαιτήσεις των ανόμοιων δυνάμεων που έχουν συσπειρωθεί στο πλευρό του του.
Για του λόγου το ασφαλές, ενώ το ακροδεξιό Κόμμα του Καλού (Iyi), αρνείται πεισματικά ακόμη και να εξετάσει το ενδεχόμενο να συζητήσει με το HDP, η φιλοκουρδική παράταξη αναμένει ότι στην περίπτωση που τελικά ο Κιλιτσντάρογλου κερδίσει τις εκλογές θα ξεκινήσει συνομιλίες μαζί τους για την οικοδόμηση μιας νέας δημοκρατίας.
Τα τρία κριτήρια
Το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών στην Τουρκία θα κριθεί από τρεις βασικές εκλογικές περιφέρειες: τους Τούρκους εθνικιστές, τους Κούρδους και την εργατική τάξη, που αντιπροσωπεύει το 70% των εργαζομένων στη γειτονική χώρα.
Ιστορικά, η εργατική τάξη στην Τουρκία υποστηρίζει τα συντηρητικά κόμματα και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), δηλαδή το κόμμα του Ερντογάν δεν αποτελεί την εξαίρεση στον κανόνα. Αυτό συμβαίνει γιατί η εργατική τάξη έχει γαλουχηθεί με τις συντηρητικές αξίες της αγροτικής καταγωγής της και η δεξιά έχει κερδίσει από παλιά αυτούς τους ψηφοφόρους προασπίζοντας τη θρησκευτική τους κουλτούρα.
Αν οι εκλογές πάνε σε δεύτερο γύρο, όπως θεωρείται σχεδόν σίγουρο, τότε τίποτα δεν αποκλείει να επικρατήσει και πάλι ο Ερντογάν που έχει την εργατική τάξη στο τσεπάκι του. Εκτός αν ο Κιλιτσντάρογλου κάνει την έκπληξη, υπενθυμίσει στην εργατική τάξη πως ο αντίπαλος του έθρεψε την επιχειρηματική τάξη εις βάρος των δικών τους μισθολογικών απολαβών, δηλαδή γεφυρώσει όλα τα αντίθετα σε μια εκλογική δύναμη που θα ανεβάσει εκείνον στον προεδρικό θώκο και θα εκδιώξει δια παντός τον Ερντογάν από την πρώτη γραμμή της τουρκικής εξουσίας.
