Οι πηγές ήταν γνωστές από αρχαιοτάτων χρόνων. Από τη ρωμαϊκή και κυρίως από τη βυζαντινή εποχή και μετά τα λουτρά ήταν ξακουστά για τις θεραπευτικές ιδιότητες των νερών τους. Τα τελευταία σχεδόν 15 χρόνια, όμως, τα Λουτρά Θέρμης δεν λειτουργούν και οι εγκαταστάσεις έχουν εικόνα εγκατάλειψης. Σε απόσταση 20 χιλιομέτρων από την πόλη της Θεσσαλονίκης, σε μια πευκόφυτη έκταση 500 στρεμμάτων, τα Λουτρά Θέρμης λειτουργούσαν για εκατοντάδες χρόνια, με κτίρια και εγκαταστάσεις που έχουν ιστορικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον – έξι υπαίθριοι µαρµάρινοι ατοµικοί λουτήρες, οθωμανικοί τρούλοι των λουτρών. Αλλωστε, υπάρχουν ενδείξεις πως η περιοχή είχε κατοικηθεί από το πολύ μακρινό 5000 π.Χ.
Από το 1920 μέχρι και το 2008 η λειτουργία τους ήταν αδιάλειπτη – λειτουργούσαν εγκαταστάσεις υδροθεραπευτηρίου και ξενώνας δυναμικότητας 50 κλινών – και μάλιστα τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 βρίσκονταν στο απόγειό τους καθώς κατέφθαναν στα Λουτρά επισκέπτες από όλη την Ελλάδα, κυρίως δε από τις βόρειες περιοχές της χώρας για λουτροθεραπεία σε παθήσεις κυρίως του µυοσκελετικού συστήµατος, δερματικές και γυναικολογικές.
Οι καταγεγραμμένες πηγές θερµοµεταλλικών νερών στην Ελλάδα, βάσει των στοιχείων του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ), ανέρχονται συνολικά σε 822. Από αυτές οι 750 είναι αξιοποιήσιμες ενώ μόλις οι 74 είναι ανακηρυγμένες ιαµατικές πηγές.
Υστερα από 15 χρόνια εγκατάλειψης, με τις εγκαταστάσεις να έχουν υποστεί σοβαρότατες ζημιές από το πέρασμα του χρόνου, φαίνεται πως τα Λουτρά Θέρμης, τα οποία ιδιοκτησιακά ανήκουν στον Δήμο Θεσσαλονίκης αλλά γεωγραφικά βρίσκονται στον Δήμο Θέρμης, μπαίνουν σε τροχιά αξιοποίησης. Μετά το μνημόνιο συνεργασίας που υπέγραψαν πριν από έναν χρόνο οι δύο δήμοι, πλέον βρίσκονται σε εξέλιξη εργασίες για τον καθαρισμό τριών γεωτρήσεων που υπάρχουν στον χώρο, ώστε να αναγνωριστεί ο ιαματικός πόρος και να προχωρήσουν στη συνέχεια τα σχέδια αξιοποίησης των Λουτρών. Αξίζει να σημειωθεί πως οι τρεις αυτές γεωτρήσεις, οι οποίες είχαν σταματήσει από το 2009, ήταν παντελώς εγκαταλειμμένες και λεηλατημένες και υπήρχε ορατός κίνδυνος να καταστραφούν με τη διάβρωση των υλικών.
Σύμφωνα με τον Δήμο Θεσσαλονίκης, λαμβάνοντας υπόψη τον πρόσφατο νόμο 4875/2021 περί σύστασης της εταιρείας «Ιαματικές Πηγές Ελλάδας Ανώνυμη Εταιρεία», ο δήμος δεσμεύτηκε για την εκπόνηση μελέτης αξιοποίησης των Λουτρών εντός τεσσάρων ετών, με απαραίτητη προϋπόθεση την αναγνώριση του ιαματικού πόρου. Αλλωστε, τα Λουτρά της Θέρμης διαθέτουν βασικά πλεονεκτήματα (σημαντικό εμβαδόν οικοπέδου – ιδιοκτησιακό καθεστώς – φυσικό περιβάλλον – άμεση γειτνίαση με το μεγάλο αστικό κέντρο) για την ανάπτυξη ενός κέντρου ιαματικού τουρισμού και για την ένταξή τους στο δίκτυο λουτροπόλεων της Ελλάδας.
«Πρώτα από όλα πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι αυτά τα υδροφόρα στρώματα έχουν ακριβώς τις θεραπευτικές ιδιότητες, τη θερμοκρασία, τον όγκο, για να αξιοποιηθούν. Σύντομα θα έχουμε και τις πιστοποιήσεις, για να πάμε στο επόμενο στάδιο και να δρομολογήσουμε την αξιοποίηση των Λουτρών. Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη με ατελείωτες δυνατότητες και αυτές ακριβώς αξιοποιούμε», δήλωσε ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας.
Θερμοκρασίες του νερού
Οπως εξήγησε ο τεχνικός σύμβουλος του έργου Θανάσης Ναγκούλης, στόχος των εργασιών που εξελίσσονται είναι να ελεγχθούν οι τρεις γεωτρήσεις, σημειώνοντας πως ο σκοπός των εργασιών είναι διπλός καθώς από τη μία θα πρέπει να ελεγχθεί το δυναμικό του υπόγειου θερμού υδροφορέα, καθώς εδώ και 14 χρόνια δεν έχει γίνει καμία αντίστοιχη εργασία. Από την άλλη, θα πρέπει να ελεγχθούν οι θερμοκρασίες του νερού. «Και οι τρεις γεωτρήσεις έχουν ζεστό νερό. Η μία, που ήδη δουλεύει, είναι στους 37 βαθμούς και αναμένεται μετά από τρεις ημέρες λειτουργίας να φτάσει τους 38. Οι άλλες είναι λίγο μικρότερες, γύρω στους 37 βαθμούς, και οι παροχές είναι αρκετά σημαντικές. Παράλληλα θα κάνουμε και βυθομέτρηση με κάμερα», πρόσθεσε ο τεχνικός σύμβουλος, διευκρινίζοντας πως σε περίπου ένανμήνα θα υπάρχουν τα τελικά αποτελέσματα των χημικών και μικροβιολογικών αναλύσεων.