Oι δημοσκοπήσεις στην Τουρκία προδικάζουν μια αμφίρροπη μάχη στις διπλές -βουλευτικές και προεδρικές- εκλογές της 14ης Μαΐου.

Η οικονομία και η ψήφος των νέων, των αναποφάσιστων, των εθνικιστών και των Κούρδων προβάλλονται ως καθοριστικοί παράγοντες στην διαμόρφωση του αποτελέσματος της κάλπης.

Με κάθε ψήφο να μετρά, τα κόμματα λειτουργούν πλέον στη λογική «η ισχύς εν τη ενώσει», σχηματίζοντας ή διευρύνοντας υφιστάμενους συνασπισμούς.

Έτσι, σε αυτές τις εκλογές υπάρχουν τρεις. Εξ αυτών, οι δύο στέκονται απέναντι στο «στρατόπεδο» του Τούρκου προέδρου Ερντογάν.

Η εξακομματική, ετερογενής, πλην κύρια αντιπολιτευόμενη «Συμμαχία του Έθνους», συνασπίζεται γύρω από την προεδρική υποψηφιότητα του αρχηγού της νυν αξιωματικής αντιπολίτευσης (CHP), Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ενόσω συγκεντρώνει στους κόλπους της κεμαλιστές, εθνικιστές, πρώην στελέχη της κυβέρνησης Ερντογάν και μετριοπαθείς ισλαμιστές.

Η αριστερή αντιπολιτευόμενη «Συμμαχία Εργασίας και Ελευθερίας» ανακοίνωσε ότι πέντε από τα έξι κόμματα που την απαρτίζουν -μεταξύ αυτών και το υπό απηνή πολιτική και νομική δίωξη φιλοκουρδικό/αριστερό κόμμα HDP- θα κατέβουν στις βουλευτικές εκλογές με κοινή λίστα υπό την «ομπρέλα» του Κόμματος Πράσινου και Αριστερού Μέλλοντος, χωρίς να παρουσιάσουν δικό τους προεδρικό υποψήφιο.

Μια έμμεση υποστήριξη στην υποψηφιότητα Κιλιτσντάρογλου.

Σε απάντηση, η κυβερνώσα «Λαϊκή Συμμαχία» απαντά με τη διεύρυνσή της, ανοίγοντας τις «αγκάλες» της ακόμη και σε εξαιρετικά αμφιλεγόμενους έως και… «σκοτεινούς» συμμάχους.

Πρόκειται για μια από τις κινήσεις, με τις οποίες ο Ερντογάν «ποντάρει» ότι θα προσελκύσει ψήφους εκτός της παραδοσιακής βάσης του και θα κερδίσει το εκλογικό «παιχνίδι».

«Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα»;

Το εθνικιστικό/ισλαμιστικό Νέο Κόμμα Ευημερίας (YRP) του Φατίχ Ερμπακάν -υιού του Νετσμετίν Ερμπακάν, πρώτου ισλαμιστή πρωθυπουργού της Τουρκίας (1996-97) και μέντορα του νυν προέδρου της γείτονος- προσχώρησε στη «Λαϊκή Συμμαχία» στις 24 Μαρτίου, ακυρώνοντας την προεδρική υποψηφιότητα του ηγέτη του, που θα «έκοβε» ποσοστά από τον Ερντογάν.

Πρακτικά συμπλήρωσε το επίσημο… «καρέ» του πολιτικού σουνιτικού Ισλάμ, με γερή δόση ακραίου εθνικισμού, που πρεσβεύει από το 2018 η συμμαχία του ισλαμοσυντηρητικού κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) με το ακροδεξιό Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (MHP) του Ντεβλέτ Μπαχτσελί και το υπερθενικιστικό ισλαμιστικό Κόμμα Μεγάλης Ενότητας (BBP) του Μουσταφά Ντεστιτζί.

Τα δύο τελευταία συνδέονται, δε, στενά μέσω των διαβόητων «Γκρίζων Λύκων»: της νεοφασιστικής παρακρατικής οργάνωσης που πρωτοεμφανίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1960, έσπειρε εντός και εκτός Τουρκίας τον τρόμο και τον θάνατο στο όνομα του παντουρκισμού και του αντικομμουνισμού, καταγγέλλεται ότι διατηρεί στενούς δεσμούς με την τουρκική μαφία και αποτελεί ατύπως τη νεολαία του MHP. Εν μέρει και του BBP…

Συνεργασία με τη «Λαϊκή Συμμαχία» -χωρίς επισήμως ένταξη σε αυτή- ανακοίνωσαν εν τω μεταξύ άλλα δύο μικρά εξωκοινοβουλευτικά, πλην… μη εξαιρετέα κόμματα, που δήλωσαν «πίστη» στην υποψηφιότητα Ερντογάν και εξασφάλισαν ως αντάλλαγμα τη συμμετοχή υποψηφίων στις βουλευτικές εκλογές με τη λίστα του AKP.

Το ένα είναι το Κόμμα Δημοκρατικής Αριστεράς (DSP) -δημιούργημα του «πρωθυπουργού της εισβολής» στην Κύπρο, Μπουλέντ Ετσεβίτ-  το οποίο έδωσε προ ημερών τα χέρια με τον Ερντογάν, προκαλώντας στο εσωτερικό του κραδασμούς και μαζικές αποχωρήσεις.

Το δεύτερο, και πλέον επίμαχο, είναι το κουρδικό μεν, πλην όμως ακραία ισλαμο-εθνικιστικό Κόμμα Ελεύθερου Αγώνα (HÜDA PAR) του Ζεκερίγια Γιαπιτζιόγλου.

Η στήριξή τους δεν γίνεται με το… αζημίωτο.

«Δείξε μου τον φίλο σου, να σου πω ποιος είσαι»

Το HÜDA PAR του Ζεκερίγια Γιαπιτζιόγλου καταγγέλλεται ότι είναι στενά συνδεδεμένο με την κουρδική Χεζμπολάχ: μια κουρδική σουνιτική ισλαμιστική οργάνωση, που δεν σχετίζεται με την ομώνυμη σιιτική φιλοϊρανική οργάνωση του Λιβάνου.

Είναι αντίπαλη του PKK και έχει διαπράξει πολυάριθμα βασανιστήρια και δολοφονίες με πολιτικά κίνητρα από τη δεκαετία του 1990.

Μετά τον θάνατο του ιδρυτή της, Χουσεΐν Βελίογλου, το 2000, η οργάνωση υποστηρίζει ότι έχει αποκηρύξει τη χρήση βίας και ότι επικεντρώνεται στη φιλανθρωπία, επεκτείνοντας την επιρροή της εντός και εκτός Τουρκίας.

Επισήμως, η τουρκική κυβέρνηση τη χαρακτηρίζει «τρομοκρατική».

Στον δε ένα μήνα που έχει μεσολαβήσει από την συμμαχία του κόμματος του Γιαπιτζιόγλου με το AKP και την στήριξή του στη «Λαϊκή Συμμαχία», το καθεστώς Ερντογάν έχει βάλει μπρος την επιχείρηση… «πλυντήριο».

Τουρκικό δικαστήριο απαγόρευσε την δημοσίευση συνεντεύξεων θυμάτων της κουρδικής Χεζμπολάχ και δημοσιογραφικών ερευνών για τις σχέσεις της με τους νέους συμμάχους του AKP.

Στη… μάχη ρίχτηκε και ο εταίρος του Ερντογάν, Μπαχτσελί, υποστηρίζοντας ότι «δεν έχει βρεθεί μέχρι στιγμής καμία σαφής σχέση, πειστική ή αυθεντική πληροφορία μεταξύ της τρομοκρατικής οργάνωσης Χεζμπολάχ και του HÜDA PAR».

Άλλωστε τα μέλη της ένοπλης οργάνωσης «εξουδετερώθηκαν σε εκτεταμένες επιχειρήσεις που διεξήχθησαν στις 17 Ιανουαρίου 2000», ισχυρίστηκε, καλώντας τον τότε υπουργό Εσωτερικών Σαντετίν Ταντάν -στην τέταρτη κυβέρνηση Ετσεβίτ- να το επιβεβαιώσει.

«Διανύουμε σήμερα μια περίοδο κατά την οποία ένα κοπάδι δολοφόνων έχει μετατραπεί σε πολιτικό κόμμα», ήταν η «πληρωμένη» απάντηση που έλαβε.

Ο Ταντάν -έκτοτε ιδρυτής του εθνικιστικού Κόμματος Πατρίδα- τόνισε ότι, αν και η πλειονότητα των μελών της κουρδικής Χεζμπολάχ συνελήφθησαν και δικάστηκαν κατά τη διάρκεια της θητείας του ως υπουργού Εσωτερικών, πολλοί από αυτούς αφέθηκαν ελεύθεροι, ενώ αρκετοί άλλοι εξέτισαν μόνο το ήμισυ της ποινής τους.

«Πώς μπορεί ο Μπαχτσελί να χωνέψει τις κομματικές πολιτικές διακρίσεων του HÜDA PAR, που είναι αντίθετες με τις αρχές της Δημοκρατίας;», συμπλήρωσε.

Ερντογάν υπό… πολιτική «ομηρία»;

Προς επιβεβαίωση ήρθε στις 12 του μήνα η δημοσιοποίηση του προεκλογικού προγράμματος του κόμματος, με την βαρύγδουπη ονομασία «Έγγραφο Οράματος για τις Εκλογές 2023»…

Νέτα-σκέτα το HÜDA-PAR επαίνεσε το προεδρικό σύστημα στην Τουρκία, υποστηρίζοντας ότι το κοινοβουλευτικό σύστημα δημιουργεί αστάθεια.

Ζητά επαναφορά του διαχωρισμού των φύλων στα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Ποινικοποίηση των εξωσυζυγικών σχέσεων.

«Ενίσχυση του θεσμού της οικογένειας από αποκλίνουσες αντιλήψεις» -μια συγκεκαλυμμένη επίθεση κατά της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας στην Τουρκία.

Απασχόληση των γυναικών σε τομείς και θέσεις εργασίας που «ταιριάζουν στη φύση τους». Και δη, «αναθεώρηση» του Νόμου 6284 για την πρόληψη της ενδοοικογενειακής βίας.

Ζητούμενο εν προκειμένω είναι η περαιτέρω χαλάρωσή του, σε μία χώρα που έχει ήδη αποχωρήσει, με εντολή Ερντογάν, από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης: το πρώτο νομικά δεσμευτικό διεθνές κείμενο κατά της έμφυλης βίας.

Αντίστοιχες είναι οι θέσεις των επίσημων εταίρων του Ερντογάν στη «Λαϊκή Συμμαχία»: του BBP του Φατίχ Ερμπακάν και του MHP του Μπαχτσελί.

Ο τελευταίος υπαγορεύει τη δική του υπερεθνικιστική ατζέντα στην εσωτερική και εξωτερική πολιτική της Τουρκίας, με «πάτημα» τους 48 βουλευτές του, που προσφέρει στο AKP ως «δεκανίκι» για την εξασφάλιση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας.

Σε περίπτωση νίκης της «Λαϊκής Συμμαχίας» και του Ερντογάν στις κρίσιμες εκλογές, που θα διεξαχθούν σε λιγότερο από ένα μήνα, το σκηνικό αυτό δεν αναμένεται να αλλάξει.

Ανάλογα μάλιστα με τις πολιτικές ισορροπίες, οι πολιτικές εξαρτήσεις του σημερινού «Σουλτάνου» από τους μικρότερους -και τώρα περισσότερους- εταίρους του μπορεί να γίνουν ακόμη πιο πιεστικές…