«Οι σχέσεις Ελλάδας – ΗΠΑ βρίσκονται στο υψηλότερο σημείο τους». Μια φράση που επαναλαμβάνεται τόσο από την ελληνική κυβέρνηση όσο και από αμερικανούς αξιωματούχους, διπλωμάτες, στρατιωτικούς και παράγοντες, και τείνει να ακούγεται ως σύνθημα τα τελευταία χρόνια.
Ωστόσο ο ρόλος της Ελλάδας δείχνει όντως να αναβαθμίζεται επί της ουσίας στους σχεδιασμούς των ΗΠΑ για την περιοχή των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου αλλά και ευρύτερα, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ένας ρόλος που αντανακλάται και στις συμφωνίες των εξοπλιστικών.
Και η έγκριση από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ του αιτήματος για την απόκτηση από την Ελλάδα δύο αεροσκαφών C-130 μέσω του προγράμματος Πλεοναζόντων Ειδών Αμυνας (Excess Defense Articles), η οποία σύμφωνα με πληροφορίες των «ΝΕΩΝ» δόθηκε τις προηγούμενες ημέρες και αναμένεται να γνωστοποιηθεί στο Κογκρέσο άμεσα, είναι σίγουρα ένα μήνυμα από την Ουάσιγκτον στην Αθήνα. Με την ενημέρωση του Κογκρέσου προκειμένου να ξεκινήσουν οι διαδικασίες υλοποίησης να μην αποκλείεται να γίνει και προ των εκλογών στην Ελλάδα.
Πρόκειται για δύο C-130, τα οποία σίγουρα θα έχουν «γράψει» ώρες πτήσης αφού δίνονται στο πλαίσιο διάθεσης μεταχειρισμένου εξοπλισμού των αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ που έχει κριθεί πλεονασματικός ή έχει αποσυρθεί και συνήθως γίνεται με μειωμένο ή συμβολικό κόστος. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές των «ΝΕΩΝ» ωστόσο τα C-130 που θα έρθουν στην Ελλάδα θα είναι λειτουργικά και έχουν στόχο να λύσουν τα σοβαρά ζητήματα που έχουν παρουσιαστεί στον μεταγωγικό στόλο της χώρας. Να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο πρόγραμμα προβλέπει πως ο εξοπλισμός προσφέρεται αποκλειστικά και μόνο στην κατάσταση που είναι, με την ανακατασκευή του ή την αναβάθμισή του να καλύπτεται από τη χώρα που τον παραλαμβάνει.
Τα F-35
Την ίδια στιγμή το υπουργείο Εθνικής Αμυνας περιμένει και την επίσημη απάντηση από τις ΗΠΑ για την απόκτηση των F-35, με πηγές της Lockheed Martin να έχουν δηλώσει ότι αυτή αναμένεται πριν από τις εκλογές, ωστόσο – όπως λένε διπλωματικοί και στρατιωτικοί παράγοντες στην Αθήνα, μιλώντας στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» – η έγκριση από το Κογκρέσο θα πρέπει να αναμένεται μετά τις 14 Μαΐου και τις τουρκικές εκλογές.
Οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι η Ελλάδα στο πλαίσιο πάντα και της υποστήριξης ως «αναγνώριση» της βοήθειας που παρέχει στην Ουκρανία από την πρώτη στιγμή της ρωσικής εισβολής, σε διπλωματικό και στρατιωτικό επίπεδο «έχει λαμβάνειν» στο επίπεδο των αμυντικών εξοπλισμών, σημειώνοντας τον ρόλο του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ, Κωνσταντίνου Φλώρου, στην προώθηση των αιτημάτων που αφορούν την καταγραφή των αναγκών των Ενόπλων Δυνάμεων.
Εργαλείο χρηματοδότησης
Αξίζει να σημειωθεί ότι στη διάθεση της Αθήνας δείχνει να επιστρέφει – όπως έχει ήδη αναφερθεί σε δημοσιεύματα – και ένα εργαλείο χρηματοδότησης για την αγορά αμερικανικών αμυντικών συστημάτων, το Foreign Military Funding (FMF), το οποίο αφορά χρηματοδότηση με μεικτό σύστημα χαμηλότοκων και μακροχρόνιων δανείων και επιχορηγήσεων από το οποίο είχε βγει ως «αναπτυγμένη χώρα». Το πρόγραμμα FMF θα μπορούσε να αξιοποιηθεί, όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, για την αγορά ενδεχομένως και δύο νέων C-130, έως ακόμα και για την αγορά των F-35, και όχι μόνο, εφόσον Αθήνα και Ουάσιγκτον προχωρήσουν σε σχετικές συμφωνίες.
Για τις ΗΠΑ άλλωστε είναι ιδιαίτερα σημαντικό να κρατήσουν τις ισορροπίες εν όψει και των εκλογών σε Ελλάδα και Τουρκία, δείχνοντας παράλληλα ότι παίρνουν τις αποστάσεις τους και δεν έχουν διάθεση να γίνουν εργαλείο «προπαγάνδας», έστω και αν ο Ερντογάν παίζει το «χαρτί» του αντιαμερικανισμού στην προεκλογική του εκστρατεία. Με πηγές στην Ουάσιγκτον να δηλώνουν εμπιστοσύνη στη δημοκρατία και στην Τουρκία. Οποιο και αν είναι το αποτέλεσμα της κάλπης. Οι εξελίξεις που θα φέρουν οι εκλογές σε Ελλάδα και Τουρκία απασχολούν έντονα τις ΗΠΑ στο πλαίσιο της διατήρησης της σταθερότητας στην περιοχή και της διατήρησης της ενότητας του ΝΑΤΟ.
Για την Ουάσιγκτον ιδιαίτερη σημασία όσον αφορά τον ρόλο της Ελλάδας έχει το τρίγωνο Αλεξανδρούπολη – Σούδα – Λάρισα, με τις «διευκολύνσεις» που έχουν παραχωρηθεί μέσω και της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA) στις ΗΠΑ σε σειρά ελληνικών στρατιωτικών βάσεων να έχουν διευρύνει σημαντικά το αμερικανικό αποτύπωμα επί ελληνικού εδάφους. Με την Αθήνα να αναβαθμίζεται κυρίως διά των ενεργειακών σχεδιασμών, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, με «κλειδί» και τον ρόλο της στα Βαλκάνια. Και τη Συμφωνία των Πρεσπών να είναι για τις ΗΠΑ αυτή που άνοιξε τον δρόμο. Με αμερικανικές πηγές να προαναγγέλλουν εξελίξεις και να προσθέτουν στα λιμάνια που θα παίξουν ρόλο το επόμενο διάστημα, πέραν της Αλεξανδρούπολης και της Σούδας, τον Βόλο και την Καβάλα. Στο πλαίσιο της επιβεβαίωσης των ισχυρών σχέσεων Αθήνας – Ουάσιγκτον, που δεν διαταράσσονται λόγω προεκλογικής περιόδου, ο αμερικανός πρεσβευτής στην Αθήνα, Τζορτζ Τσούνης, δεν έχει σταματήσει τις επισκέψεις στο Μέγαρο Μαξίμου και τις επαφές με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και την κυβέρνηση.
