Από την αρχή της πανδημίας του κοροναϊού οι επιστήμονες μιλούσαν για την εποχή που θα μαθαίναμε να ζούμε μαζί του.
Σήμερα ο Covid-19, που στοίχισε τη ζωή σε περίπου 6.9 εκατομμύρια άτομα σε όλο τον κόσμο, έκλεισε 6 στους 10 πολίτες σε επαναλαμβανόμενες καραντίνες διαρκείας και οδήγησε στη χορήγηση 13 δισεκατομμυρίων δόσεων εμβολίων, εξακολουθεί να βρίσκεται ανάμεσα μας, χωρίς όμως να φέρνει τα πάνω κάτω στην καθημερινότητα μας.
Τελευταία σημαντική σχετική εξέλιξη είναι ότι στις 7 Ιουλίου θα πραγματοποιηθεί στη Γερμανία η εκδίκηση των πρώτων αγωγών που υπέβαλλαν άτομα που επικαλούνται προβλήματα υγείας μετά τον εμβολιασμό τους κατά της λοίμωξης που προκαλεί ο κοροναϊός. Αυτό έγραψε σήμερα σε άρθρο της η Deutsche Welle, υπογραμμίζοντας ότι ενώ μέχρι πρότινος τέτοιου είδους αναφορές απορρίπτονταν κατηγορηματικά, τώρα λαμβάνονται σοβαρά υπόψη.
Η πρώτη δίκη
Η πρώτη δίκη που είχε προγραμματιστεί για τα τέλη Απριλίου, αλλά αναβλήθηκε για τις 7 Ιουλίου 2023 αφορά τις αγωγές 3ψήφιου αριθμού ατόμων που στρέφονται κατά της εταιρείας Biontech αξιώνοντας αποζημιώσεις για ηθική και σωματική βλάβη. Για τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού ισχύουν στη Γερμανία οι ίδιοι κανόνες ευθύνης όπως για άλλα φάρμακα.
Η ουσία του θέματος έγκειται στην αιτιώδη συνάφεια: μπορεί μία βλάβη να αποδοθεί αιτιωδώς στον εμβολιασμό; Η απάντηση της Biontech, σύμφωνα με την DW, είναι ότι «μέχρι στιγμής δεν μπορεί να αποδειχθεί αιτιώδης συνάφεια μεταξύ των παρουσιαζόμενων βλαβών στην υγεία και του εμβολιασμού σε καμία από τις περιπτώσεις που εξετάστηκαν».
Το Ινστιτούτο Paul Ehrlich (PEI), το οποίο είναι υπεύθυνο για την ασφάλεια των εμβολίων, θεωρεί ως «επιπλοκή του εμβολίου» μια ανεπιθύμητη αντίδραση που εμφανίζεται μετά τον εμβολιασμό, η οποία, πρώτον, μπορεί να σχετίζεται αιτιωδώς με τον εμβολιασμό και δεύτερον, υπερβαίνει τα συμπτώματα αντίδρασης.
Ως «βλάβη από το εμβόλιο» με τη στενότερη έννοια χαρακτηρίζονται «οι υγειονομικές και οικονομικές συνέπειες» αυτής της επιπλοκής.
Οι παρενέργειες
Οι «σοβαρές παρενέργειες» ορίζονται νομικά ως επιπτώσεις του εμβολίου «που είναι θανατηφόρες ή απειλητικές για τη ζωή, απαιτούν νοσηλεία ή παράταση της νοσηλείας, οδηγούν σε μόνιμη ή σοβαρή αναπηρία, ανικανότητα και συγγενείς ή γενετικές ανωμαλίες».
Μεταξύ αυτών είναι 1) η καρδιακή νόσος μυοπερικαρδίτιδα, οι ενδεχόμενες θρομβώσεις στον εγκέφαλο ή και αλλού, η παράλυση του προσώπου, το σύνδρομο Guillain-Barré και η εξασθένιση της ακοής. Σύμφωνα με τα στοιχεία του PEI, όλες είναι «σπάνιες» (ένα κρούσμα ανά 1.000 έως 10.000 εμβολιασμούς) ή «πολύ σπάνιες» (λιγότερο από ένα κρούσμα ανά 10.000 εμβολιασμούς).
Υπάρχουν επίσης 120 περιπτώσεις στις οποίες αναγνωρίστηκε «πιθανή ή ενδεχόμενη αιτιώδης σχέση» μεταξύ ενός θανάτου και του εμβολιασμού κατά του κορωνοϊού, αναφέρει η τελευταία, λεπτομερής έκθεση του ινστιτούτου.
Ωστόσο από τότε που άρχισε ο εμβολιασμός για τη λοίμωξη που προκαλεί ο κοροναϊό, έχουν γίνει συνολικά 183 εκατομμύρια εμβολιασμοί στη Γερμανία, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Robert Koch. Το ποσοστό όλων των αναφορών ήταν 1,8 ανά 1.000 δόσεις εμβολίου. Ειδικά για τις σοβαρές παρενέργειες, όμως, ήταν 0,3 αναφορές ανά 1.000 δόσεις εμβολίων.
Οι αιτήσεις σε Γερμανία και Βρετανία
Σύμφωνα με έρευνα της εφημερίδας Frankfurter Allgemeine Zeitung, μέχρι τα μέσα Μαρτίου 2023, κατατέθηκαν 6.600 αιτήσεις για συνταξιοδοτικές παροχές λόγω βλάβης από εμβόλιο κατά του κορωνοϊού, σε 13 από τα 16 ομοσπονδιακά κρατίδια. Από αυτές, οι 284 έγιναν αποδεκτές.
Ο υπουργός Υγείας Καρλ Λάουτερμπαχ υποσχέθηκε πως η πολιτεία θα μεριμνήσει για όσους παρουσίασαν μακροχρόνιες βλάβες από τη μόλυνση ή τον εμβολιασμό κατά του κορωνοϊού. Ο Λάουτερμπαχ ανακοίνωσε τον Μάρτιο στην εκπομπή “heute journal” του ZDF ότι θα δημιουργήθει ένα πρόγραμμα για τη διερεύνηση των επιπτώσεων του Long-Covid και του Post-Vac, που αφορά τις επιπτώσεις μετά από τον εμβολιασμό, και τη βελτίωση της περίθαλψης των πασχόντων.
Ανάλογη δράση με αυτή στη Γερμανία έχει ήδη αναληφθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο, από τις οικογένειες 19 ανθρώπων που πέθαναν μετά τον εμβολιασμό τους το εμβόλιο της AstraZeneca και 54 ασθενών που είχαν σημαντικές παρενέργειες αφού το έκαναν, αλλά επιβίωσαν.
Πρόκειται για ανθρώπους στους οποίους παρατηρήθηκε θρομβωτική θρομβοπενία μετά από εμβολιασμό που ζητούν εξίσου προσωπική αποζημίωση όσο και συνολική στο πλαίσιο του προγράμματος Vaccine Damage Payment (VDPS), όπως γράφει η ιστοσελίδα oxfordmail.co.uk.
Τα νομικά επιχειρήματα
Οι δικηγόροι που εκπροσωπούν τους παραπάνω, επιχειρηματολογούν ότι το εμβόλιο AstraZeneca «δεν ήταν τόσο ασφαλές όσο το κοινό είχε το δικαίωμα να περιμένει» και ότι η υπόθεση δεν αφορά την εύρεση λάθους «αλλά τη λογική προσδοκία για ασφάλεια».
Ισχυρίζονται συγκεκριμένα ότι οι πολίτες που εμβολιάστηκαν με το συγκεκριμένο σκεύασμα ήταν αποδέκτες μια ψευδούς εικόνας για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του, ώστε ως εκ τούτου αναμένουν αύξηση του τελικού αριθμού όσων ενταχθούν σε αυτή τη μήνυση.
Να σημειωθεί ότι το πρόγραμμα Vaccine Damage Payment έχει λάβει 4.017 αιτήσεις για αποζημίωση από τις οποίες οι 1.013 έχουν τακτοποιηθεί εξωδικαστικά, σύμφωνα με την ιστοσελίδα inews.co.uk. Από αυτές οι 622 αφορούν το εμβόλιο της AstraZeneca, οι 348 το εμβόλιο της Pfizer και οι 43 αυτό της Moderna. Όλες τους αφορούν αποζημιώσεις για αναπηρία.
Το πρόγραμμα προβλέπει την αφορολόγητη πληρωμή 136.000 ευρώ για όσους κριθούν κατάλληλοι υποψήφιοι του.
Η Σάρα Μουρ, δικηγόρος στο δικηγορικό γραφείο Hausfeld, που εκπροσωπεί 95 θύματα, είπε στην «Daily Mail: «Το πρόγραμμα εμβολιασμού ήταν εξαιρετικά επιτυχημένο και ξέρουμε ότι για τη συντριπτική πλειονότητα είναι επίσης ασφαλές. Αλλά υπάρχει μια μικρή ομάδα ανθρώπων για τους οποίους δεν ήταν ασφαλές. Και όχι μόνο δεν τους έσωσε από την πανδημία, αλλά τους έχει παραδώσει σε ενός είδους εφιάλτη».
Νορβηγία και Αυστραλία
Η Νορβηγία ήταν η πρώτη χώρα που κατέβαλε αποζημιώσεις σε τρεις ασθενείς ή συγγενείς τους, αλλά και η μόνη χώρα που απαγόρευσε τη χορήγηση του εμβολίου της AstraZeneca τον Μάρτιο του 2021. Συνολικά στη Νορβηγία έχουν κατατεθεί 77 αιτήματα για αποζημίωση που σχετίζονται με παρενέργειες εμβολίων κατά του Covid-19.
Πάνω από 50 έχουν να κάνουν με το εμβόλιο της AstraZeneca, ενώ υπάρχουν επίσης αναφορές και για τα Pfizer και Moderna. Οκτώ από τα 77 αιτήματα σχετίζονται με θανατηφόρες παρενέργειες.
Τέλος, στην Αυστραλία έχουν κατατεθεί 11.000 αιτήσεις για αποζημίωση, με τις διεκδικήσεις να αρχίζουν από τα 5.000 δολάρια για μη θανατηφόρα περιστατικά. Εκεί έχουν καταγραφεί πάνω από 79.000 περιστατικά με παρενέργειες, τα 11.000 σοβαρά.
Από τα τελευταία τα 288 αναφέρονται σε μυοκαρδίτιδες και περικαρδίτιδες από το εμβόλιο της Pfizer και τα 160 σε θρομβωτικά σύνδρομα έπειτα από χορήγηση του εμβολίου της AstraZeneca. Στην Αυστραλία έχουν καταγραφεί εννέα θάνατοι, ως συνέπεια εμβολιασμού.