Μετά τις αποκαλύψεις για το Qatargate και τη σύλληψη της Εύας Καϊλή, οι επαφές της ευρωβουλευτή μπήκαν στο μικροσκόπιο. Οι συνεργασίες της έγιναν αντικείμενο προσοχής, αν όχι έρευνας από τις Αρχές, ενώ άνοιξε και η συζήτηση για το lobbying και τους κανόνες που πρέπει να διέπουν τις σχέσεις εταιρειών με ευρωβουλευτές με το θεσμικό πλαίσιο να τροποποιείται ελαφρώς.
Μεταξύ αυτών που κίνησαν το ενδιαφέρον ήταν και το δίκτυο νέων ευρωβουλευτών με την ονομασία EU40, στο οποίο ήταν πρόεδρος η Εύα Καϊλή. Μετά τη σύλληψή της το EU40 ενημέρωσε με μια λιτή ανακοίνωση ότι αποβάλει την ελληνίδα ευρωβουλευτή από τους κόλπους του, ενώ συνεργάτες και μέλη του δικτύου αποχώρησαν με το ξέσπασμα του σκανδάλου του Qatargate.
Κάποιοι από αυτούς που απομακρύνθηκαν δήλωσαν μάλιστα ότι δεν γνώριζαν ότι εμφανίζονταν ως μέλη του εν λόγω δικτύου.
Μετά από λίγους μήνες ησυχίας το EU40 έχει αρχίσει πάλι να διαφημίζει τη δράση του, καθώς ξεκίνησε ένα πρόγραμμα εκδηλώσεων τις οποίες προβάλλει μέσα από τις ιστοσελίδες του και τα social media.
Τι είναι η EU40
Το δίκτυο των νεαρών ευρωβουλευτών δεν φαίνεται να έχει εμπλακεί σε κάποια παράνομη δραστηριότητα. Τουλάχιστον, όπως αναφέρει το Politico που ασχολείται με τις δραστηριότητες του EU40, δεν υπάρχει καμία ένδειξη για κάτι τέτοιο.
Ωστόσο πρώην μέλη που έχουν μιλήσει στο έγκυρο μέσο, δίνουν την εικόνα μίας λέσχης όπου μεγάλες εταιρείες αποκτούν πρόσβαση και επιρροή σε ευρωβουλευτές προκειμένου να προωθήσουν τα συμφέροντά τους. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το δημοσίευμα το EU40 οι εταιρείες μπορούσαν να πληρώσουν για να ασκήσουν επιρροή σε ευρωβουλευτές νέους, τεχνολογικά καταρτισμένους, με επιρροή και ίσως αφελείς.
«Το επίσημο μήνυμά τους ήταν: «Με χρηματοδοτείς, οργανώνω μια εκδήλωση για σένα» … Το ανεπίσημο μήνυμά τους ήταν: «Με χρηματοδοτείς, σου δίνω πρόσβαση σε αυτόν ή εκείνον τον ευρωβουλευτή, προσκαλώ αυτό ή εκείνο το πρόσωπο», δήλωσε μια πηγή που συνεργάστηκε με την EU40
Η οργάνωση που θα οδηγούσε στην EU40 ιδρύθηκε το 2007 μεταξύ άλλων και από τον Adam Mouchtar, ένα ισόβιο των Βρυξελλών που έχει υπηρετήσει τουλάχιστον δώδεκα ευρωβουλευτές σε μια 10ετή καριέρα στο Κοινοβούλιο και σήμερα εργάζεται ως βοηθός για τέσσερις από αυτούς. Ο Mouchtar βρίσκεται ακόμα στο ΔΣ του δικτύου.
Η ίδρυση και η εξέλιξη
Τότε η ομάδα ήταν μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που ονομαζόταν Εκστρατεία για την Κοινοβουλευτική Μεταρρύθμιση με αποστολή να κάνει το Κοινοβούλιο “πιο διαφανές, αποτελεσματικό και υπεύθυνο”, σύμφωνα με το καταστατικό της. Η πρόσβαση περιοριζόταν σε νέους ευρωβουλευτές που πλήρωναν έως και 2.000 ευρώ ετησίως για να γίνουν μέλη.
Προέκυψε από μια ανεπίσημη συγκέντρωση νέων βουλευτών που διοργάνωναν πάρτι και “διασκεδαστικές” δραστηριότητες, δήλωσε ο Mouchtar στο POLITICO.
Το 2010, η ομάδα άλλαξε το όνομά της και το επιχειρηματικό της μοντέλο. Δημιουργήθηκε μια νέα βαθμίδα “συνδεδεμένων μελών” για εταιρείες, οι οποίες θα πλήρωναν ετήσια συνδρομή έως 30.000 ευρώ, σύμφωνα με το καταστατικό της EU40 (η τρέχουσα συνδρομή είναι 17.000 ευρώ, δήλωσε ο Mouchtar). Οι ευρωβουλευτές κάτω των 40 ετών θα γίνονταν μέλη δωρεάν, και ορισμένοι από αυτούς θα προτείνονταν από τον Mouchtar για να υπηρετήσουν στο διοικητικό συμβούλιο της EU40.
Από πελάτες, προϊόν
Το παιχνίδι είχε αλλάξει: οι νέοι ευρωβουλευτές, οι οποίοι ξεκίνησαν ως πελάτες, είχαν γίνει το προϊόν.
Από τότε, οι ευρωβουλευτές «επιδεικνύονταν στις εκδηλώσεις», το θέμα των οποίων αποφασίζονταν από τους εταιρικούς χορηγούς, δήλωσε πρώην υπάλληλος της EU40.
Οι μεγάλες επιχειρήσεις «μπορούσαν να διοργανώνουν δείπνα, να δίνουν ομιλίες» υπό τη σημαία της EU40 και να επιλέγουν ποιοι ευρωβουλευτές θα κάθονταν δίπλα στα στελέχη τους, προσθέτει ο υπάλληλος. Από την πλευρά του ο Mouchtar το αρνείται, λέγοντας ότι οι εταιρείες που είναι μέλη της EU40 μπορούν μόνο να προτείνουν εκδηλώσεις, αλλά οι τελικές αποφάσεις «είναι στα χέρια των ευρωβουλευτών που διοργανώνουν τις εκδηλώσεις».
Ορισμένοι ευρωβουλευτές αναφέρουν ότι δεν γνώριζαν ότι προβάλλονταν στον ιστότοπο της EU40 ως μέρος του «δικτύου» της. Ο Niklas Nienass, ένας Γερμανός από τους Πράσινους – ο οποίος απασχολούσε τον Mouchtar ως βοηθό – δήλωσε στο POLITICO ότι όταν βρήκε το όνομά του στον ιστότοπο της EU40 τον Δεκέμβριο, ζήτησε προσωπικά από τον Mouchtar να το αφαιρέσει.
«Η EU40 δεν είναι για μένα – όχι εξαιτίας της Καϊλή – αλλά εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο κάνουν όλες τις εκδηλώσεις τους με ιδιωτικούς φορείς», ανέφερε ο Nienass. Ανέφερε επίσης πως ζήτησε από τον Mouchtar «γραπτή απόδειξη» ότι είχε ζητήσει να ενταχθεί στην EU40 και πως δεν μπορούσε να την προσκομίσει.
Ο Mouchtar από τη μεριά του ανέφερε ότι η EU40 δεν είχε τότε «επίσημα έγγραφα συμμετοχής για τους ευρωβουλευτές. Οι ευρωβουλευτές ρωτήθηκαν προφορικά αν ενδιαφέρονταν να γίνουν μέρος της οργάνωσης και αν [συμφωνούσαν] να ενταχθούν, προστίθεντο στον ιστότοπο».
Ανάκαμψη
Η EU40 φαίνεται να έχει σταθεροποιηθεί τους τελευταίους μήνες. Κρατάει σιγή ιχθύος σχετικά με τον ρόλο της Καϊλή, χωρίς να έχει αναφέρει τίποτα άλλο πέρα από τη λακωνική δήλωση τον Δεκέμβριο ότι την είχε θέσει “προσωρινά” σε διαθεσιμότητα.
Στα τέλη Απριλίου ξεκίνησε ένα μεγάλο πρόγραμμα εκδηλώσεων υπό την προεδρία ευρωβουλευτών, μετά από μια παύση αρκετών μηνών, όπως δείχνει ο ιστότοπός της.
Και ορισμένοι ευρωβουλευτές φαίνεται να έχουν ξεχάσει τους ενδοιασμούς τους στο μεσοδιάστημα. Τον Ιανουάριο, εκπρόσωπος της Πορτογαλίδας ευρωβουλευτή Sara Cerdas της S&D δήλωσε στο POLITICO ότι αποχώρησε από το διοικητικό συμβούλιο της EU40 “επειδή οι προτεραιότητες του γραφείου μας αυτή τη στιγμή δεν ευθυγραμμίζονταν με [αυτό]”. Στις 27 Απριλίου, ήταν οικοδέσποινα σε εκδήλωση της EU40.