Το λιπώδες ήπαρ είναι μία συχνή ασθένεια στις δυτικές κοινωνίες, πλην όμως… αθόρυβη, καθώς κατά κανόνα δεν παρουσιάζει συμπτώματα. Υπάρχουν εντούτοις και καλά νέα. Η υιοθέτηση ενός διαφορετικού διατροφικού μοντέλου, πιο υγιεινού, που βασίζεται στους κανόνες της μεσογειακής διατροφής, αλλά και μιας καθημερινότητας στην οποία εντάσσεται η φυσική άσκηση, μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στη βελτίωση του προβλήματος.

«Οταν αναφερόμαστε στο λιπώδες ήπαρ (ή μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος) εννοούμε τη νόσο κατά την οποία παρατηρείται αυξημένη συσσώρευση λίπους στο συκώτι. Η νόσος παρουσιάζεται όταν πάνω από το 5% του συνολικού βάρους του ήπατος αποτελείται από λίπος», εξηγεί στο ένθετο «Υγεία» η Αστερία Σταματάκη, διαιτολόγος – διατροφολόγος και επ. συνεργάτις της Ε’ Χειρουργικής Κλινικής ΕΚΠΑ.

Οπως η ίδια εξηγεί, η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος χωρίζεται σε δύο τύπους: στη μη αλκοολική ηπατοστεάτωση ή λιπώδη διήθηση του ήπατος (καλοήθης) και στη μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα (συνύπαρξη φλεγμονής). Πρόκειται, δε, για μία ιδιαίτερα συχνή ασθένεια στις δυτικές κοινωνίες δεδομένου ότι η εμφάνισή της ανέρχεται σε ποσοστά της τάξεως του 30%.

Αλλωστε, οι παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν στο λιπώδες ήπαρ συνδέονται – τουλάχιστον ορισμένοι από αυτούς, όπως προκύπτει – με τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Μεταξύ των πιο σημαντικών παραγόντων συγκαταλέγονται:

  • Το αυξημένο σωματικό βάρος. Η εμφάνιση της νόσου είναι συχνή σε άτομα υπέρβαρα ή σε άτομα με παχυσαρκία
  • Ο σακχαρώδης διαβήτης – ινσουλινοαντίσταση
  • Το μεταβολικό σύνδρομο
  • Τα αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων στο αίμα
  • Η λήψη συγκεκριμένων φαρμακευτικών ουσιών

Είναι σημαντικό πάντως να σημειωθεί ότι κατά κύριο λόγο η λιπώδης εκφύλιση του ήπατος δεν παρουσιάζει συμπτώματα. «Για τη διάγνωση της νόσου γίνεται έλεγχος του ήπατος μέσω υπερηχογραφήματος καθώς επίσης και έλεγχος των επιπέδων των τρανσαμινασών στο αίμα. Οταν διαγνωστεί η νόσος θα πρέπει να υπάρχει παρακολούθηση και αντιμετώπιση της κατάστασης καθώς σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να προκληθεί χρόνια ηπατική βλάβη ή ακόμα και κίρρωση του ήπατος. Επίσης, τα αυξημένα επίπεδα λίπους στο ήπαρ σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, υπέρτασης και νεφρικής νόσου», διευκρινίζει η Αστερία Σταματάκη.

Στο κείμενο που ακολουθεί, η ειδικός παραθέτει διατροφικές συμβουλές για τη διαχείριση της νόσου, καθώς οι αλλαγές στον τρόπο ζωής συμβάλλουν σημαντικά στην αντιμετώπιση του προβλήματος.

Οσον αφορά το λιπώδες ήπαρ δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή. Η αντιμετώπιση έγκειται στη ρύθμιση των παραγόντων που συνέβαλαν στην εμφάνιση του προβλήματος όπως η παχυσαρκία ή η υπερτριγλυκεριδαιμία. Η αλλαγή στον τρόπο ζωής και διατροφής παίζει σημαντικό ρόλο στη βελτίωση του προβλήματος.

Απώλεια βάρους

Η απώλεια βάρους είναι πολύ σημαντική στη διαχείριση της νόσου. Απώλεια βάρους της τάξεως του 10% του σωματικού βάρους σας φαίνεται ότι μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του λίπους στο συκώτι. Η απώλεια βάρους θα πρέπει να μην είναι γρήγορη γιατί μπορεί να χειροτερέψει την κατάσταση – οπότε αποφύγετε δίαιτες πολύ χαμηλές σε θερμίδες. Ενας καλός ρυθμός απώλειας βάρους είναι 0,5 έως 1 κιλό την εβδομάδα.

Συμβουλευτείτε έναν πτυχιούχο διαιτολόγο για να σας βοηθήσει.

Γενικότερα, προσπαθήστε να διατηρείτε έναν Δείκτη Μάζας Σώματος που να μην ξεπερνά το 25.

Μείωση κατανάλωσης φρουκτόζης

Η υψηλή κατανάλωση φρουκτόζης φαίνεται ότι προκαλεί συσσώρευση λίπους στο συκώτι, ενεργοποιώντας την παραγωγή λίπους και ταυτόχρονα εμποδίζοντας την καύση του.

Το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης χρησιμοποιείται πολύ συχνά από τη βιομηχανία τροφίμων  ως γλυκαντικό. Ελέγξτε τις διατροφικές ετικέτες των τυποποιημένων τροφίμων και ροφημάτων και αποφύγετε εκείνα που είναι πλούσια σε σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης.

Μεσογειακή διατροφή

To μεσογειακό μοντέλο διατροφής φαίνεται πως βοηθάει καθώς συμβάλλει στη μείωση εμφάνισης κινδύνου των παραγόντων (π.χ. αρτηριακή πίεση, υπερλιπιδαιμίες) που συνδέονται με το λιπώδες ήπαρ. Ενα τέτοιο μοντέλο θα πρέπει να έχει τα παρακάτω χαρακτηριστικά:

  • Συχνή κατανάλωση λαχανικών και φρούτων.
  • Συχνότερη κατανάλωση άπαχης πρωτεΐνης όπως είναι τα όσπρια, τα ψάρια, τα πουλερικά και οι καρποί.
  • Μειωμένη κατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος.
  • Κατανάλωση προϊόντων ολικής άλεσης αντί για ραφιναρισμένα.
  • Κύρια πηγή λίπους να είναι το ελαιόλαδο.

Δεκάλογος συμβουλών

  1. Περιορίστε την κατανάλωση των κορεσμένων και των τρανς λιπαρών οξέων και προτιμήστε τα μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα. Τα μονοακόρεστα (π.χ. ελαιόλαδο, αβοκάντο) και τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (ιχθυέλαια, λιπαρά ψάρια, λιναρόσπορος, καρύδια κ.λπ.) έχουν ευεργετικά αποτελέσματα στο λιπιδαιμικό προφίλ και στο καρδιαγγειακό σύστημα. Η αυξημένη κατανάλωση ω-3 λιπαρών οξέων έχει θετική επίδραση στη δυσλιπιδαιμία και την ινσουλινοαντίσταση που είναι σημαντικές παράμετροι στους ασθενείς με λίπος στο συκώτι.
  2. Περιορίστε την κατανάλωση των απλών σακχάρων όπως είναι η ζάχαρη, το μέλι, η γλυκόζη, καθώς και των τροφίμων που τα περιέχουν.
  3. Οταν καταναλώνετε τρόφιμα που είναι πλούσια σε υδατάνθρακες συνοδεύστε τα με κάποιο άλλο τρόφιμο που περιέχει πρωτεΐνη (π.χ. φρούτο με τη συνοδεία ξηρών καρπών).
  4. Προτιμήστε να καταναλώνετε ολόκληρα τα φρούτα αντί σε μορφή χυμού.
  5. Να επιλέγετε να ενυδατώνεστε από το νερό και άλλα ροφήματα π.χ. το πράσινο τσάι χωρίς ζάχαρη αντί για ροφήματα που περιέχουν απλά ή πρόσθετα σάκχαρα όπως τα αναψυκτικά, οι φρουτοχυμοί, τα φρουτοποτά και τα ενεργειακά ποτά.
  6. Κάντε τακτικά γεύματα και μην αφήνετε μεγάλα χρονικά διαστήματα μεταξύ των γευμάτων.
  7. Αν και η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος δεν προκαλείται από το αλκοόλ, είναι ωφέλιμο να μειώσετε ή να απέχετε από την κατανάλωση αλκοόλ.
  8. Στην αγορά κυκλοφορούν πολλά συμπληρώματα διατροφής και διατροφοφάρμακα που υπόσχονται μείωση λίπους στο συκώτι. Τα σκευάσματα αυτά δεν θα πρέπει να λαμβάνονται χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του θεράποντος ιατρού.
  9. Η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας φαίνεται ότι βοηθάει στη βελτίωση της συγκεκριμένης κατάστασης. Στοχεύστε εβδομαδιαίως σε τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας έντασης σωματική άσκηση.Η διακοπή του καπνίσματος πάντα ωφελεί.

Τελευταία Νέα