γράφουν: Άννα Ανδρέου, Δημήτρης Τριανταφύλλου*
Τόσο οι οπαδοί της Φενέρμπαχτσε, όσο και οι οπαδοί της Μπεσικτάς φώναξαν το σύνθημα «παραιτήσου, κυβέρνηση» από τις κερκίδες των ομάδων τους κατά τη διάρκεια αγώνων πρωταθλήματος τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο 2023 μετά τους φονικούς σεισμούς, επαναφέροντας τη συζήτηση για την «πολιτικοποίηση του ποδοσφαίρου» και προκαλώντας την οργή της κυβέρνησης και του Ντεβλέτ Μπαχτσελί που ζήτησε να διεξάγονται οι ποδοσφαιρικοί αγώνες χωρίς την παρουσία φιλάθλων. Οπαδοί έξι ομάδων απάντησαν ότι «είναι αδύνατον ο αθλητισμός να μείνει εκτός πολιτικής».
Οι ποδοσφαιρόφιλοι συμμετείχαν στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις και το 2013 με τα επεισόδια του Γκεζί. Μάλιστα η γνωστή ομάδα οπαδών της Μπεσικτάς «Τσαρσί» (Çarşı) που σημαίνει «αγορά», ήταν στο επίκεντρο των διαμαρτυριών. Τον Ιούνιο του 2013, όταν οι διαδηλώσεις είχαν φτάσει στο αποκορύφωμά τους, οι οπαδοί της περικύκλωσαν το γραφείο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο Ντολμάμπαχτσε – η αστυνομία παρενέβη και 20 μέλη της οδηγήθηκαν στη Δικαιοσύνη.
Στη συνέχεια η τουρκική κυβέρνηση έλαβε μια σειρά από μέτρα για να καταστείλει την πολιτική δράση στα γήπεδα. Το Υπουργείο Αθλητισμού προέβαλε διαφημίσεις στην τηλεόραση προειδοποιώντας τους γονείς για τους κινδύνους του πολιτικού ακτιβισμού.
Μια από τις διαφημίσεις μεταφέρει το μήνυμα ότι ο πολιτικός ακτιβισμός είναι η αρχή μιας διαδρομής που μπορεί να οδηγήσει σε τρομοκρατικές ενέργειες και στο τέλος εμφανίζεται στην οθόνη η εικόνα ενός βομβιστή αυτοκτονίας. Ωστόσο η πολιτική καταστολή αύξησε τις αντιδράσεις.
Οι οπαδοί των ομάδων σε πολλές περιοχές της χώρας άρχισαν να διαδηλώνουν από το 34ο λεπτό των ποδοσφαιρικών αγώνων, εμπνευσμένοι από τον αριθμό κυκλοφορίας που φέρουν τα αυτοκίνητα της Κωνσταντινούπολης.
Οι διαδηλώσεις για το Γκεζί έκαναν τους οπαδούς της Φενερμπαχτσέ, της Μπεσίκτας και της Γαλατασαράι να ενωθούν. Ωστόσο η δράση της «Τσαρσί» δεν ήταν ένα καινούργιο φαινόμενο. Η συγκεκριμένη ομάδα υποστηρικτών της Μπεσικτάς είχε ιδρυθεί από το 1982. Η «Τσαρσί» υιοθετούσε τον αντιπολιτευτικό λόγο και τοποθετούνταν στα τρέχοντα πολιτικά ζητήματα. Η αντιφασιστική ρητορική ήταν από τα χαρακτηριστικά της ομάδας.
*Η Αννα Ανδρέου, γεννήθηκε στη Λευκωσία. Είναι δημοσιογράφος, συμπαραγωγός και συμπαρουσιάστρια στο κανάλι youtube «Εδώ Τουρκία».
Ο Δημήτρης Τριανταφύλλου γεννήθηκε στην Αθήνα. Βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη από το 2010 και είναι καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Kadir Has και διευθυντής του Κέντρου Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του ίδιου πανεπιστημίου.
