«Κοιτάξτε, δεν πρόκειται να ξαναμπούμε στην ΕΕ. Πρέπει όμως να βελτιώσουμε αυτή τη συμφωνία» για το Brexit, είπε την Τετάρτη στο BBC ο Κιρ Στάρμερ, ηγέτης των Εργατικών -και επί της ουσίας εν αναμονή πρωθυπουργός- της Βρετανίας. «Φυσικά και θέλουμε», συμπλήρωσε, «μια στενότερη εμπορική σχέση».

Είχε μόλις προηγηθεί η προειδοποίηση της αυτοκινητοβιομηχανίας Stellantis -μια από τις μεγαλύτερες στον κόσμο- ότι ίσως χρειαστεί να κλείσει εργοστάσιά της, και δη στην εφοδιαστική αλυσίδα ηλεκτρικών οχημάτων, εάν το Λονδίνο δεν επαναδιαπραγματευτεί τη συμφωνία για το Brexit με την ΕΕ.

Οι τρέχουσες ρυθμίσεις, υπογράμμισε σε υπόμνημά της στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής των Κοινοτήτων, αποτελούν «απειλή για τις εξαγωγικές μας δραστηριότητες και τη βιωσιμότητα των παραγωγικών δραστηριοτήτων μας στο Ηνωμένο Βασίλειο».

Καθώς η κρίση κόστους ζωής φτωχοποιεί βίαια τον μέσο Βρετανό, οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι μια σταθερή πλειοψηφία πιστεύει πλέον ότι το Brexit ήταν μια κακή ιδέα.

Σχεδόν επτά χρόνια μετά το επίμαχο δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου του 2016 και την εναλλαγή πέντε πρωθυπουργών των Συντηρητικών στη Ντάουνινγκ Στριτ -εκ των οποίων μόνο οι δύο εκλεγμένοι με εθνικές κάλπες- το 58% των Βρετανών δηλώνει ότι θα ψήφιζε σήμερα υπέρ της παραμονής της χώρας τους στην ΕΕ.

Πρόκειται σαφώς για «σημαντική αύξηση, συγκριτικά με τον -σε γενικές γραμμές ισομερή- διαχωρισμό της κοινής γνώμης μέχρι το 2021», παρατηρεί η  δεξαμενή σκέψης UK in a Changing Europe (Το Ηνωμένο Βασίλειο σε μια Ευρώπη που αλλάζει).

Κατά τον Λουκ Τράιλ, διευθυντή της εταιρείας ερευνών More in Common, υπάρχει πράγματι ένα εντεινόμενο «Bregret»: μια βαθιά απογοήτευση από το Brexit, δηλαδή.

Θεωρεί ωστόσο ότι υπάρχει «μικρή όρεξη για Brejoin», πλήρη αντιστροφή τουτέστιν. Τουλάχιστον όχι ακόμη…

Ο «γρίφος» της κάλπης

Σε κάθε περίπτωση «γίνεται όλο και πιο δύσκολο για τους Βρετανούς υπουργούς να αρνηθούν ότι το Brexit έχει βλάψει την οικονομία», παρατηρεί η εφημερίδα The Independent.

Οι επικαιροποιημένες εκτιμήσεις του Γραφείου Προϋπολογισμού του Ηνωμένου Βασιλείου (OBR) αναφέρουν πλήγμα της τάξης του 4% στο ΑΕΠ και μείωση κατά 15% των εξαγωγών και εισαγωγών, συγκριτικά με τις μακροπρόθεσμες προοπτικές που θα υπήρχαν, εάν δεν είχε πάρει η χώρα «διαζύγιο» από την ΕΕ.

Ως πρώην «σκιώδης» υπουργός Brexit των Εργατικών και ένθερμος υποστηρικτής της ιδέας ενός νέου δημοψηφίσματος για το θέμα, «ο Κιρ Στάρμερ έκανε εκστρατεία κατά του Brexit και έχασε», παρατηρεί ο πολιτικός σχολιαστής Άντριου Γκράις.

Με τη Βρετανία πλέον να οδεύει στις κάλπες των επόμενων γενικών εκλογών -οι πρώτες με τον Στάρμερ στην ηγεσία της σημερινής αξιωματικής αντιπολίτευσης- «θα τον επιβραβεύσουν τώρα», αναρωτιέται, «οι ψηφοφόροι του «»Bregret»»;

Οι Εργατικοί δείχνουν όχι μόνο να το έχουν ως δεδομένο -στις δημοσκοπήσεις έρχονται άλλωστε σταθερά πρώτοι, με προβάδισμα ακόμη και 17% έναντι των Συντηρητικών- αλλά καταστρώνουν περαιτέρω σχέδια για την επόμενη ημέρα.

Εφόσον είναι η επόμενη κυβέρνηση, αποκαλύπτει η Telegraph, σχεδιάζουν να δώσουν μελλοντικά δικαίωμα ψήφου στις γενικές εκλογές σε εκατομμύρια ενήλικους πολίτες της ΕΕ που ζουν στη Βρετανία, πληρώνουν φόρους και πληρούν όλα τα κριτήρια για να αποκτήσουν καθεστώς μονίμου κατοίκου (settled status). Σήμερα αριθμούν συνολικά 3,4 εκατομμύρια, ανεξαρτήτως ηλικίας.

Οι Εργατικοί εξετάζουν επίσης να δοθεί δικαίωμα ψήφου σε 1,4 εκατομμύρια νέους, ηλικίας 16 και 17 ετών.

Εφόσον τα δύο αυτά μέτρα εφαρμοστούν στο μέλλον, υπολογίζεται ότι το εκλογικό σώμα του Ηνωμένου Βασιλείου θα αυξηθεί κατά 8% συνολικά, στη μεγαλύτερη διεύρυνσή του εδώ και σχεδόν έναν αιώνα.

Θα μπορούσε, δε, να επεκταθεί κι άλλο, εάν προστεθούν άλλα 2,6 εκατομμύρια μετανάστες από χώρες της ΕΕ, που σήμερα έχουν καθεστώς «προεγκατάστασης» στη Βρετανία.

H προεκλογική «σπέκουλα» του Brexit

Τα σχέδια των Εργατικών για τη διεύρυνση του βρετανικού εκλογικού σώματος βρίσκονται προς το παρόν υπό συζήτηση στα ανώτερα κλιμάκιά του.

Εφόσον οριστικοποιηθούν και ληφθούν οι τελικές αποφάσεις, θα συμπεριληφθούν στο εκλογικό μανιφέστο του κόμματος, εν αναμονή των επόμενων εκλογών.

Όποτε κι εάν γίνουν αυτές -το αργότερο μέχρι τις αρχές του 2025-  θεωρούνται κρίσιμες για το μέλλον της Βρετανίας.

Αν και μελλοντικές και σίγουρα θεωρητικές προσώρας, οι υπό εξέταση προτάσεις των Εργατικών για το δικαίωμα ψήφου έχουν ήδη ανεβάσει τους κυβερνώντες συντηρητικούς Τόρις στα «κάγκελα».

Αντιμέτωποι με κύμα διογκούμενης λαϊκής δυσαρέσκειας για την οικονομική πολιτική τους, αλλά και με εσωκομματικές έριδες που δεν έχουν κοπάσει, κατηγορούν τον Κιρ Στάρμερ για… «εκλογομαγειρέματα» διαρκείας.

Στη λογική ότι οι εν δυνάμει νέοι ψηφοφόροι θα υποστηρίξουν τους Εργατικούς και ότι οι περισσότεροι μετανάστες από την ΕΕ κατοικούν σε μεγάλες πόλεις και στη νότια Αγγλία, πρωτοκλασάτα στελέχη τους «ιδρώνουν» στην ιδέα ότι θα μπορούσε να εξοβελιστούν εκλογικά από σημαντικές περιοχές, όπως το Λονδίνο.

Ούτε λίγο, ούτε πολύ η συντηρητική εφημερίδα Daily Mail κατηγόρησε ανοιχτά τον Στάρμερ ότι θέλει να «νοθεύσει τις  εκλογές» στο μέλλον και ότι «συνομωτεί να αντιστρέψει το Brexit».

Ο ίδιος ο πρόεδρος του κόμματος των Τόρις, Γκρεγκ Χαντς, κατηγόρησε τους Εργατικούς ότι «θέτουν τις βάσεις για να σύρουν το Ηνωμένο Βασίλειο πίσω στην ΕΕ».

Εκπρόσωπος των Συντηρητικών σχολίασε στην Telegraph ότι οποιαδήποτε κίνηση με τα δικαιώματα ψήφου θα ισοδυναμούσε με συγκεκαλυμμένη απόπειρα για τη διενέργεια νέου δημοψηφίσματος και «παραδοχή του Σερ Κιρ Στάρμερ ότι δεν εμπιστεύεται τον βρετανικό λαό».

Ο ίδιος το διαψεύδει.

«Δεν υπάρχει σχέδιο για αναίρεση του Brexit», τόνισε μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό LBC. «Δεν ξέρω πόσες φορές έχω πει ότι δεν υπάρχει περίπτωση να επιστρέψουμε» στην ΕΕ.

Κατά τον ηγέτη των Εργατικών, το διακύβευμα πλέον είναι άλλο. Στόχος, τόνισε, είναι «να κάνουμε το Brexit λειτουργικό».

Ενδοκυβερνητικό «ξεμάλλιασμα»

Ενόσω τον δημόσιο διάλογο μονοπωλούν στην παρούσα φάση υποθετικά σενάρια, στο πολιτικό παρασκήνιο τρέχουν αθέατες συναφείς με το Brexit εξελίξεις.

Αν και ο πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ είχε αρχικά δεσμευτεί να καταργήσει όλους τους -ενσωματωμένους στη βρετανική νομοθεσία- κανονισμούς και οδηγίες της ΕΕ στις πρώτες 100 ημέρες της θητείας του, φαίνεται αντίθετα ότι τώρα μάλλον… «αβγατεύουν».

Στον απόηχο της πρόσφατης νέας ρύθμισης μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και ΕΕ για τις εμπορικές σχέσεις, γνωστής ως «Πλαίσιο του Ουίνδσορ», η βρετανική κυβέρνηση έκανε νέα στροφή στα σχέδιά της.

Κι έτσι, αντί να καταργηθούν μέχρι το τέλος του 2023 -όπως είχε δρομολογηθεί- όλοι οι εναπομείναντες σε ισχύ ευρωπαϊκοί κανονισμοί στη Βρετανία, αποφασίστηκε να καταργηθεί και η αυτή προθεσμία.

Πρακτικά λοιπόν θα γίνει ένα «ξεσκαρτάρισμα».

Η κίνηση αυτή σημαίνει ότι «θα καταργηθούν μόνο οι νόμοι της ΕΕ που έχουν επιλεγεί», εξηγεί ο Independent. «Περίπου 2.800 θα μπορούσαν να παραμείνουν σε ισχύ στο Ηνωμένο Βασίλειο», αναφέρουν οι FT. Τροποποιημένοι ή μη…

Πολλοί χαρακτήρισαν την απόφαση ρεαλιστική.

Όμως η εξέλιξη έχει εξοργίσει τους πιο σκληροπυρηνικούς υποστηρικτές του Brexit στις τάξεις των Τόρις. Και δεν είναι καν λίγοι.

Μετά δε και τη συντριβή του κυβερνώντος κόμματος στις τοπικές εκλογές στην Αγγλία, στις αρχές Μαΐου, τα «μαχαίρια» έχουν αρχίσει σιγά σιγά να ξαναβγαίνουν στους Συντηρητικούς, καθώς επίδοξοι «δελφίνοι» του Ρίσι Σούνακ έχουν αρχίσει να παίρνουν -ορισμένοι όχι και τόσο διακριτικά- θέση μάχης για την ηγεσία.

Τελευταία Νέα