Οι διασημότητες έχουν κάνει δημοφιλή όλα τα είδη των παράξενων τάσεων διατροφής κατά τη διάρκεια των ετών. Μια από τις τελευταίες τάσεις μεταξύ των διασημοτήτων είναι η δίαιτα «ένα γεύμα την ημέρα» (ή OMAD).
Στους οπαδούς της OMAD περιλαμβάνονται ο Μπρους Σπρίνγκστιν και ο frontman των Coldplay Κρις Μάρτιν. Πολλοί υποστηρικτές της OMAD ισχυρίζονται ότι τους βοηθάει να διαχειρίζονται καλύτερα το βάρος τους και να διατηρούνται σε φόρμα. Κάτι που ισχύει αν κρίνουμε από τους δύο αυτούς σελέμπριτι.
Η OMAD είναι ουσιαστικά μια πιο ακραία εκδοχή άλλων τύπων δίαιτας νηστείας, όπως η διαλειμματική νηστεία (IF / intermittent fasting) και η χρονικά περιορισμένη διατροφή (TRE / time restricted eating).
Η κύρια διαφορά είναι ότι αντί να νηστεύουν μόνο ορισμένες ημέρες ή να τρώνε τα γεύματά τους μόνο κατά τη διάρκεια ενός συγκεκριμένου χρονικού παραθύρου, οι άνθρωποι που ακολουθούν την OMAD τρώνε όλες τις θερμίδες της ημέρας τους σε ένα μόνο, μεγάλο γεύμα.
Όμως, ενώ οι υποστηρικτές της OMAD λένε ότι η τήρηση της δίαιτας βελτιώνει πολλές πτυχές της υγείας, στην πραγματικότητα γνωρίζουμε πολύ λίγα για το τι επίδραση έχει στον οργανισμό η κατανάλωση ενός μόνο γεύματος την ημέρα – πόσο μάλλον αν είναι ασφαλής.
Πείνα, νηστεία ή υγεία;
Τα στοιχεία που υποστηρίζουν τη χρήση της OMAD είναι περιορισμένα. Πολύ λίγες μελέτες έχουν πραγματικά εξετάσει την ίδια την OMAD – και οι περισσότερες από αυτές που έχουν διεξαχθεί έγιναν σε ζώα.
Ως εκ τούτου, οι περισσότεροι ισχυρισμοί ότι η OMAD λειτουργεί είναι ανεπίσημοι. Ή βασίζονται στην υπόθεση ότι αν άλλες μορφές νηστείας μπορούν να ωφελήσουν την υγεία, τότε και η OMAD θα ωφελήσει.
Η έρευνα σχετικά με τις δίαιτες νηστείας είναι ακόμη υπό εξέλιξη. Ορισμένα στοιχεία δείχνουν ότι μια μορφή διαλειμματικής νηστείας, γνωστή ως «δίαιτα 5:2» (όπου ένα άτομο τρώει κανονικά πέντε ημέρες την εβδομάδα και στη συνέχεια 800 θερμίδες ή λιγότερες τις υπόλοιπες δύο ημέρες την εβδομάδα) μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να διαχειριστούν καλύτερα το βάρος τους. Ωστόσο, δεν είναι καλύτερη από άλλες προσεγγίσεις δίαιτας.
Όλες οι θερμίδες σε ένα χρονικό παράθυρο
Έρευνες έχουν επίσης διαπιστώσει ότι η διατροφή με χρονικό περιορισμό (όπου τρώτε όλες τις θερμίδες της ημέρας σας μέσα σε ένα συγκεκριμένο χρονικό παράθυρο) μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να διαχειριστούν καλύτερα το βάρος τους. Και έχει και άλλα οφέλη για την υγεία, όπως η μείωση της αρτηριακής πίεσης.
Μια μελέτη ανασκόπησης διαπίστωσε επίσης ότι πολλοί διαφορετικοί τύποι νηστείας (συμπεριλαμβανομένης της διαλειμματικής νηστείας και της νηστείας κάθε δεύτερη μέρα) μπορούν να βελτιώσουν διάφορες πτυχές του μεταβολισμού.
Αυτές περιλαμβάνουν τη βελτίωση των επιπέδων σακχάρου και χοληστερόλης στο αίμα, τη μείωση των επιπέδων φλεγμονής και τη βοήθεια των ανθρώπων να ρυθμίζουν καλύτερα την όρεξή τους. Αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου ενός ατόμου για παχυσαρκία, διαβήτη τύπου 2 και καρδιαγγειακές παθήσεις.
Μα, μόνο ένα γεύμα;
Μία μόνο μελέτη, μέχρι στιγμής, έχει εξετάσει την επίδραση της OMAD σε ανθρώπους. Σε αυτή τη μελέτη, δόθηκε στους συμμετέχοντες ο ίδιος αριθμός θερμίδων που έπρεπε να τρώνε κάθε μέρα για όλη τη διάρκεια της μελέτης. Για το ήμισυ της μελέτης, οι συμμετέχοντες έτρωγαν αυτές τις θερμίδες σε ένα μόνο γεύμα, προτού αλλάξουν και καταναλώσουν τις ημερήσιες θερμίδες τους χωρισμένες σε τρία γεύματα την ημέρα.
Κάθε μοτίβο γεύματος ακολουθήθηκε μόνο για μια περίοδο 11 ημερών – καθόλου πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Το ένα γεύμα λαμβανόταν μεταξύ 5 μ.μ. και 7 μ.μ.. Μόνο 11 συμμετέχοντες ολοκλήρωσαν τη μελέτη.
Όταν οι συμμετέχοντες έτρωγαν μόνο ένα γεύμα την ημέρα, είδαν μεγαλύτερη μείωση του σωματικού τους βάρους και της λιπώδους μάζας τους. Ωστόσο, οι συμμετέχοντες είχαν επίσης μεγαλύτερη μείωση της άλιπης μάζας και της οστικής πυκνότητας όταν έτρωγαν μόνο ένα γεύμα την ημέρα. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μειωμένη μυϊκή λειτουργία και μεγαλύτερο κίνδυνο καταγμάτων των οστών, εάν η δίαιτα έπρεπε να ακολουθηθεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Δείτε το βίντεο
Αντικρουόμενα αποτελέσματα
Μελέτες σε ζώα που εξετάζουν τις επιπτώσεις της OMAD έχουν δείξει αντικρουόμενα αποτελέσματα, με έρευνες που έδειξαν ότι τα ποντίκια που έτρωγαν ένα μεγάλο γεύμα την ημέρα στην πραγματικότητα πήραν περισσότερο βάρος σε σύγκριση με εκείνα που έτρωγαν πολλαπλά γεύματα.
Ενώ αυτά τα αποτελέσματα μπορεί να δείχνουν ότι η OMAD θα μπορούσε να έχει οφέλη για ορισμένες πτυχές της υγείας, υπάρχουν ακόμα πολλά που δεν γνωρίζουμε γι’ αυτήν.
Θα είναι σημαντικό για μελλοντικές μελέτες να διερευνήσουν την επίδραση της OMAD σε μεγαλύτερο αριθμό συμμετεχόντων και σε άλλες ομάδες ανθρώπων (καθώς η παρούσα μελέτη περιελάμβανε μόνο άπαχους, νεαρούς ενήλικες). Θα είναι επίσης σημαντικό οι μελέτες να εξετάσουν την επίδραση της OMAD για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και να διεξάγουν αυτές τις δοκιμές σε πραγματικό περιβάλλον.
Θα είναι επίσης ενδιαφέρον να μάθουμε αν ο χρόνος του γεύματος μπορεί να βελτιώσει περαιτέρω τα αποτελέσματα και αν το διατροφικό προφίλ του γεύματος κάνει τη διαφορά.
Ακόμα μερικά μειονεκτήματα
Εάν κάποιος τρώει μόνο ένα γεύμα την ημέρα, τότε θα είναι αρκετά δύσκολο για αυτόν να καλύψει όλες τις διατροφικές του απαιτήσεις, ιδίως όσον αφορά την ενέργεια, τις πρωτεΐνες, τις φυτικές ίνες και τις βασικές βιταμίνες και μέταλλα. Η μη λήψη αρκετών από αυτά τα σημαντικά θρεπτικά συστατικά μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια μυϊκής μάζας, κίνδυνο δυσκοιλιότητας και κακή υγεία του εντέρου.
Κάποιος που ακολουθεί την OΜΑD θα πρέπει να διασφαλίσει ότι λαμβάνει μια καλή μερίδα πρωτεΐνης και πολλά λαχανικά, ξηρούς καρπούς, σπόρους και κάποια φρούτα και δημητριακά ολικής αλέσεως κατά τη διάρκεια του μοναδικού ημερήσιου γεύματός του για να καλύψει αυτές τις διατροφικές απαιτήσεις.
Θα χρειαστεί επίσης μια καλή μερίδα γαλακτοκομικών προϊόντων για να διασφαλίσει ότι καλύπτει τις απαιτήσεις του σε ασβέστιο και ιώδιο – ή ένα συμπλήρωμα ή μια εναλλακτική λύση αν είναι φυτικής προέλευσης.
Δεν είναι μια δίαιτα που θα συνιστούσαμε για παιδιά, για όποια είναι έγκυος, ελπίζει να μείνει έγκυος ή θηλάζει και σίγουρα όχι για ένα άτομο που μπορεί να κινδυνεύει από διατροφική διαταραχή.
Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι ενώ αυτή η δίαιτα μπορεί να λειτουργεί για διασημότητες, είναι γιατί αυτοί έχουν επίσης πρόσβαση σε διατροφολόγους, διατροφή υψηλής ποιότητας και συμπληρώματα διατροφής όπου χρειάζεται. Για τους περισσότερους από εμάς, αυτού του είδους η δίαιτα θα μπορούσε να είναι μη βιώσιμη – και δυνητικά επιβλαβής μακροπρόθεσμα.
*Με στοιχεία από sciencealert.com