Στα «ΝΕΑ», από τον άψογα πληροφορημένο Γιώργο Παπαχρήστο, διάβασα τι συνέβη το μοιραίο βράδυ στον ΣΥΡΙΖΑ. Μόλις ανακοινώθηκαν – λέει – τα αποτελέσματα, ο Αλέξης Τσίπρας εξεμάνη με τους συνεργάτες του. «Εντάξει», ωρυόταν, «εγώ έπασχα από υπεραισιοδοξία. Ετρεφα αυταπάτες. Εσείς δεν οφείλατε να με ταρακουνήσετε, να με συνεφέρετε εγκαίρως;».
Δίκιο είχε. Ο επικεφαλής της κάθε παράταξης περιστοιχίζεται από πρωτοπαλίκαρα, συμβούλους, παρατρεχάμενους κάθε λογής. Πρακτικά αδύνατον να έχει ο ίδιος άμεση επαφή με την κοινωνία. Να πιάνει τον παλμό της. Ακόμα και όταν κατεβαίνει προεκλογικά στον δρόμο, οι κουβέντες του με τους πολίτες είναι κατ’ επίφασιν αυθόρμητες. Ποιος θα τολμήσει να τον αποδοκιμάσει, να του πει έστω δυσάρεστες αλήθειες, δίχως να θεωρηθεί διαταραγμένος και να απομακρυνθεί πυξ-λαξ; Οι επιτελείς έχουν καθήκον να είναι σε διαρκή επαφή με τα μεσαία στελέχη κι εκείνα με τους κομματάρχες σε κάθε τόπο, σε κάθε επαγγελματικό χώρο. Προκειμένου να σχηματίζουν καθαρή εικόνα, πέρα από δημοσκοπήσεις, για το τι συμβαίνει. Σε ένα νησί του Αιγαίου, όπου βρέθηκα προχθές, μου έλεγαν ότι η συγκέντρωση του ΣΥΡΙΖΑ υπήρξε αριθμητικά θλιβερή. Οι άμεσα ενδιαφερόμενοι δεν το συνειδητοποίησαν; Ή κατάπιαν τη γλώσσα τους για να μην τους κατσαδιάσουν οι κομματικά ανώτεροι κι εκείνοι πάλι για να μην κακοκαρδίσουν τον αρχηγό; Οσα και να τους έσουρε ο Τσίπρας, λίγα ήταν. Μοναδική δική του ευθύνη επ’ αυτού; Οτι έχει ξαναπάθει το ίδιο κάζο. Και στις εκλογές του 2019 είχε εμπιστευτεί όσους δουλοπρεπώς τον αποκαλούσαν «άχαστο» και είχε πέσει από τα σύννεφα.
Τους ανακοίνωσε ύστερα – σύμφωνα πάντα με τον Παπαχρήστο – πως θέλει να παραιτηθεί. Πού όρεξη, πού δύναμη να συνεχίσει, να μπει με τα φτερά κομμένα σε δεύτερη προεκλογική εκστρατεία; Τι πιο ανθρώπινο; Εκείνοι τότε έκαναν τα αδύνατα δυνατά για να τον μεταπείσουν. Ωστε να πιει το πικρό ποτήρι μέχρι τον πάτο. Ως απόδειξη αγωνιστικότητας και προσήλωσης στην παράταξη.
Η λογική τους, ειλικρινά, με ξεπερνά. Τα επιχειρήματά τους μού φαίνονται το ένα πιο έωλο από το άλλο. «Εχουμε», λένε, «ελάχιστο χρόνο έως τις επόμενες κάλπες, δεν προφταίνουμε να αλλάξουμε ηγεσία!». Θυμίζω ότι ο Αντώνης Σαμαράς παραιτήθηκε την επαύριον του δημοψηφίσματος και πριν να φύγει το καλοκαίρι έγιναν ξανά εκλογές, με τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη προσωρινό πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας. Οτι ο Γιώργος Παπανδρέου έλαβε από τον Κώστα Σημίτη το δαχτυλίδι της διαδοχής τα Φώτα του 2004 και στις αρχές Μαρτίου αντιμετώπισε τον Κώστα Καραμανλή. Μεσολάβησαν, θα παρατηρήσετε, δύο μήνες. Τι δύο, τι ένας; Οσο πιο φρέσκος, ίσα-ίσα, ο καινούργιος αρχηγός, τόσο καλύτερα.
«Δίχως Αλέξη, ΣΥΡΙΖΑ δεν νοείται. Σκορποχώρι θα καταντήσουμε…». Αλίμονο στους τόσο προσωποπαγείς οργανισμούς. Θυμίζουν κτίρια που άμα φύγει ένα δοκάρι, ακαριαία θα καταρρεύσουν. Εδώ το ΠΑΣΟΚ κατάφερε να ανασυνταχθεί εκλιπόντος του Ανδρέα Παπανδρέου. Εάν η ενότητά του προϋποθέτει τον Αλέξη Τσίπρα στο τιμόνι, ο ΣΥΡΙΖΑ υπήρξε εξαρχής θνησιγενής. Κομήτης που η τροχιά του στο πολιτικό στερέωμα κράτησε ασυνήθιστα πολύ.
Και τι να έκαναν οι δόλιοι; – χρησιμοποιώ τη λέξη με τρυφερότητα, η πανωλεθρία τους τούς καθιστά σχεδόν συμπαθείς. Να διάλεγαν αυθόρμητα, αυτοσχεδιαστικά, έναν διάδοχο του Αλέξη. Τον νεαρότερο ίσως βουλευτή τους. Και αν αποδεικνυόταν ακατάλληλος; Τι βρεμένοι, τι μούσκεμα! Και τον Ιησού Χριστό να είχαν στη διάθεσή τους για αρχηγό, κυβέρνηση δεν πρόκειται να ξαναδούν σε βάθος χρόνου.
Και ο Αλέξης Τσίπρας τι θα γίνει;
Στους περισσότερους ηγέτες αναλογεί μια περιπλάνηση στην έρημο. Ακόμα και στον Τσόρτσιλ. Ακόμα και στον Κωνσταντίνο Καραμανλή…
Υπάρχει εξάλλου και η στάση του Καβάφη.
«Σαν τον παραίτησαν οι Μακεδόνες
κι απέδειξαν πως προτιμούν τον Πύρρο,
ο βασιλεύς Δημήτριος (μεγάλην
είχε ψυχή) καθόλου – έτσι είπαν –
δεν φέρθηκε σαν βασιλεύς. Επήγε
κι έβγαλε τα χρυσά φορέματά του,
και τα ποδήματά του πέταξε
τα ολοπόρφυρα. Με ρούχ’ απλά
ντύθηκε γρήγορα και ξέφυγε.
Κάμνοντα όμοια σαν ηθοποιός
που όταν η παράστασις τελειώσει,
αλλάζει φορεσιά κι απέρχεται».