Οι φόβοι, ότι πολλοί από τους μετανάστες, κυρίως γυναίκες και παιδιά, πνίγηκαν στο αμπάρι του πλοίου, εντείνονται. Δύο 24ωρα μετά το πολύνεκρο ναυάγιο που στοίχισε την ζωή σε 78 άτομα οι ελπίδες για τον εντοπισμό επιζώντων λιγοστεύουν.
Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις του Λιμενικού Σώματος και με βάση τις μαρτυρίες ο αριθμός των αγνοουμένων ανέρχεται σε 568 άτομα.
Το Λιμενικό, μετά από μια μακρά προανακριτική διαδικασία, προχώρησε στις συλλήψεις εννέα ατόμων, που φέρονται να είναι οι διακινητές, όλοι αιγυπτιακής καταγωγής και κατηγορούνται για εγκληματική οργάνωση.
Για τον κάθε επιβάτη οι διακινητές φέρεται ότι πήραν από 4.000 έως 6.000 ευρώ. Η ανατροπή στην υπόθεση είναι ότι το σκάφος δεν είχε ξεκινήσει από τη Λιβύη, αλλά από την Αίγυπτο, κάνοντας στάση στο λιμάνι Τομπρούκ πριν ξεκινήσει ξανά για την Ιταλία.
Την ίδια ώρα αναπάντητα εξακολουθούν να παραμένουν βασικά ερωτήματα σχετικά με το πώς προκλήθηκε το ναυάγιο ανοιχτά της Πύλου.
Η ακτιβίστρια, Ναουάλ Σούφι, ήταν ο πρώτος άνθρωπος που επικοινώνησε με το αλιευτικό που ναυάγησε στην Πύλο λίγη ώρα πριν το μοιραίο δυστύχημα. Μιλά για νεκρούς πάνω στο σκάφος, ανάμεσά τους και ένας 16χρονος, αλλά και τους λόγους που έγινε, σύμφωνα με όσα της είπαν οι επιβαίνοντες.
H Ναουάλ Σούφι, ακτιβίστρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα, έχει απασχολήσει τις τελευταίες ώρες τη δημοσιότητα, καθώς φαίνεται πως ήταν η πρώτη που ειδοποίησε της Αρχές για το σκάφος που βρισκόταν σε κίνδυνο στα ανοιχτά της Πύλου και τελικά στέρησε τη ζωή σε δεκάδες ανθρώπους.
Η ακτιβίστρια, μέσω μίας προσωπικής ιστοσελίδας που χρησιμοποιεί για τη δράση της στο Facebook, λίγες ώρες μετά το ναυάγιο στην Πύλο, προχώρησε σε ανάρτηση.
«Δεν είχαν πρόβλημα να κατέβουν στην Ελλάδα»
Συγκεκριμένα, έγραψε πως οι πρόσφυγες το μόνο που ζητούσαν ήταν να σωθούν οπουδήποτε. Επίσης, τονίζει πως δεν είχαν πρόβλημα να κατέβουν στην Ελλάδα αλλά και πως το δυστύχημα προκλήθηκε καθώς ένα πλοίο είχε πλησιάσει για να τους βοηθήσει και τους πέταγε μπουκάλια με νερό. Τότε προκλήθηκε πανικός που οδήγγησε στο πολύνεκρτο ναυάγιο.
Η ανάρτησή της
«Την ημέρα της 13ης Ιουνίου 2023 δέχτηκα κλήση από ένα σκάφος με 750 άτομα που είχαν φύγει από το Λιβύη, από το Τομπρούκ. Οι άνθρωποι που επέβαιναν ζητούσαν βοήθεια. Αρχικά με κάλεσε μία γυναίκα. Ήταν ένα κορίτσι 20 χρονών από τη Συρία, από την πόλη Νταράα. Ήταν 20 χρονών και παρέμεινε εγκλωβισμένη στο αμπάρι μαζί με άλλα γυναικόπαιδα. Όλες οι κλήσεις που δέχτηκα κατά τη διάρκεια της ημέρας έκαναν λόγο για επείγουσες καταστάσεις πάνω στο σκάφος. Έκαναν λόγο για έξι νεκρούς ανθρώπους στο σκάφος, έξι σορούς, ανάμεσά τους ενός 16χρονου αγοριού και άλλων ανθρώπων που αρρώστησαν», έγραψε.
«Ο άντρας (σ.σ που συνομιλούσα) μου είπε για ένα πλοίο που πλησίασε το σκάφος τους και το έδεσε με δύο σχοινιά. Το ένα σχοινί συνδεόταν με το πάνω μέρος του σκάφους και το άλλο με το μπροστινό. Τη στιγμή που τα σκάφη συνδέθηκαν άρχισαν να τους πετούν μπουκάλια με νερό. Πετούσαν μπουκάλια νερού κάθε πέντε λεπτά κι αυτό προκάλεσε μεγάλο πανικό στο σκάφος και αυτό έφερε το ρίσκο του ναυαγίου εκείνη τη στιγμή. Κινδύνευαν να αναποδογυρίσει το σκάφος, επειδή τους έριχναν μπουκάλια με νερό και επειδή τα σχοινιά ήταν συνδεδεμένα με αυτόν τον τρόπο. Αυτή ήταν η τελευταία φορά που μίλησα μαζί τους. Μου είπαν ότι απομακρύνθηκαν από το πλοίο, έλεγαν συνέχεια ότι ήταν εμπορικό, αλλά δεν μπόρεσα να το ταυτοποιήσω. Αυτό που μπορώ να πω είναι πως καθ’ όλη τη διάρκεια της μέρας ποτέ δεν εξέφρασαν την επιθυμία να συνεχίσουν μέχρι να φτάσουν την Ιταλία. Αυτό το σκάφος που με καλούσε, οι άνθρωποι που με καλούσαν, δεν είπαν ποτέ ότι δεν θέλουν να πάνε στην Ελλάδα, αντίθετα, παρακαλούσαν, έλεγαν ότι ίσως αυτή είναι η τελευταία τους νύχτα. Συνεχώς παρακαλούσαν και έλεγαν ότι οποιαδήποτε ακτοφυλακή τους έκανε», συνέχισε.
Στο σημείο αυτό να αναφερθεί ότι Έλληνες αξιωματούχοι δήλωσαν τις προηγούμενες ώρες ότι οι μετανάστες στα κατάμεστα καταστρώματα του πλοίου απέρριψαν επανειλημμένα την προσπάθεια παροχής βοήθειας από σκάφος της ελληνικής ακτοφυλακής που το παρακολουθούσε, λέγοντας ότι ήθελαν να φτάσουν στην Ιταλία.
«Δεν μπορείς να κάνεις μια βίαιη εκτροπή σε ένα τέτοιο σκάφος με τόσους πολλούς ανθρώπους στο πλοίο… χωρίς κανενός είδους συνεργασία», δήλωσε ο εκπρόσωπος του λιμενικού σώματος Νίκος Αλεξίου στην κρατική ραδιοτηλεόραση ΕΡΤ.
«Μέχρι να συμβεί το μοιραίο προσπαθούσαμε να τους εξηγήσουμε ότι πρέπει να τους βοηθήσουμε και πρέπει να δεχθούν τη βοήθειά μας», πρόσθεσε μεταξύ άλλων ο κ. Αλεξίου αναφέροντας ότι οι άνδρες του λιμενικού προσπαθούσαν στις συνεχείς επικοινωνίες μαζί τους να τους εξηγήσουν ότι ήθελαν να συνδράμουν.
Ο ίδιος υποστήριξε ότι δεν ήταν σε κίνδυνο το πλοίο, που τελικά ναυάγησε, γι’ αυτό δεν επενέβη το Λιμενικό. «Εφόσον δεν είχε ζητήσει βοήθεια δεν μπορούσαμε να επέμβουμε. Δεν μπορείς να επέμβεις στα διεθνή ύδατα σε ένα σκάφος που δεν κάνει λαθρεμπόριο ή κάποιο άλλο ειδικό έγκλημα. Το σκάφος μετέφερε -παρανόμως- ανθρώπους. Δεν είχαμε μπει στη φάση κινδύνου για να μπορέσουμε να κάνουμε την επέμβαση», σημείωσε.
Πώς προκλήθηκε το ναυάγιο
Επιζώντες του ναυαγίου προχώρησαν σε μια σοβαρή καταγγελία που χρήζει άμεσης διερεύνησης. Μάλιστα, την έκαναν γνωστή χθες Πέμπτη στον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα όταν τους επισκέφθηκε στην Καλαμάτα.
Σύμφωνα με τους ίδιους, το Λιμενικό επιχείρησε να «σπρώξει» το πλοίο προς τα ιταλικά νερά, ενώ ορισμένοι ανέφεραν ότι τους πετάχτηκε σχοινί για να τους ρυμουλκήσουν με αποτέλεσμα το σκάφος να αρχίσει να ταλαντεύεται δεξιά και αριστερά.
Ο καθηγητής ΕΜΠ, Τμήμα Ναυπηγών Μηχανικών, Γρηγόρης Γρηγορόπουλος, ωστόσο μιλώντας σήμερα Παρασκευή στην πρωινή εκπομπή «Κοινωνία Ώρα MEGA», απέκλεισε το ενδεχόμενο να προκλήθηκε το ναυάγιο από το σχοινί που πέταξε το Λιμενικό.
«Το σκάφος είχε πρόβλημα ευστάθειας αλλά αυτό διαπιστώνεται εάν το δει. Το σκάφος είχε και πρόβλημα μηχανής εκείνη τη στιγμή. Ο καπετάνιος δηλώνει βλάβη και δηλώνει πως το φτιάχνει μόνος του. Η γνώμη μου είναι πως εάν ήταν στα ύδατα της Ιταλίας θα δεχόντουσαν τη βοήθεια. Εδώ ο κίνδυνος δεν ήταν ορατός. Για εμένα το Λιμενικό δεν έπρεπε να παρέμβει από τη στιγμή που ο καπετάνιος είπε πως δεν χρειάζεται βοήθεια. Δυνατότητα μετατόπισης δεν υπήρχε έτσι όπως ήταν στοιβαγμένοι. Δεν νομίζω πως το ναυάγιο έγινε λόγω του σχοινιού που πέταξε το Λιμενικό. Διερχόμενο σκάφος, κατά τη γνώμη μου, προκάλεσε κυματισμό που οδήγησε στην ανατροπή. Το πλοίο βυθίστηκε σε δευτερόλεπτα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο δικηγόρος Κώστας Ντάλτας είπε επίσης στο Mega πως όλα τα πλωτά και τα αεροσκάφη έχουν κάμερες που μεταδίδουν την εικόνα ζωντανά και πως θα έπρεπε να έχει δοθεί το υλικό ή να εξηγήσει.
«Ένα πλοίο ακυβέρνητο πάνω στην θάλασσα, δεν χρειάζεται γνώσεις για να καταλάβει κάποιος πως είναι σε κίνδυνο. Εύχομαι η χώρα μου να μην έχει ευθύνη και στο τέλος της ημέρας η δικογραφία να λέει πως δεν είχαμε ευθύνη. Τα σκάφη της Frontex έχουν κάμερες. Επομένως, θα πρέπει σίγουρα να υπάρχει ή εάν δεν υπάρχει το βιντεοληπτικό υλικό θα έπρεπε να δοθεί μία εξήγηση γιατί δεν υπήρξε. Το γνωρίζω γιατί είχαμε μία υπόθεση παλιά όπου είχα 8 ώρες λήψη από κάμερα αεροσκάφους. Όλα τα πλωτά και τα αεροσκάφη έχουν κάμερες που μεταδίδουν την εικόνα ζωντανά».
Σκηνές τραγωδία στην Καλαμάτα
Οι μαρτυρίες γιατρών και εθελοντών που έρχονται σε επαφή με τους ανθρώπους που προσπαθούν ακόμα να συνειδητοποιήσουν το μέγεθος της τραγωδίας, φανερώνουν τη συναισθηματική κατάρρευση των διασωθέντων της τραγωδίας.
Έξω από το γραφείο του λιμενικού στην πόλη-λιμάνι της Καλαμάτας, όπου μεταφέρθηκαν οι επιζώντες, ένας Σύρος του οποίου η σύζυγος αγνοείται αναζητούσε απαντήσεις.
Ο Kassam Abozeed, ο οποίος ζει στη Γερμανία, δήλωσε ότι άκουσε τελευταία φορά από τη σύζυγό του Israa πριν από οκτώ ημέρες. Είχε πληρώσει 4.500 δολάρια (4.124 ευρώ) για να ταξιδέψει με το πλοίο, είπε ο 34χρονος, δείχνοντας μια φωτογραφία της στο τηλέφωνό του.
Όσοι κατάφεραν να βγουν ζωντανοί από τη θάλασσα, προσπαθούν να συνέλθουν από την ταλαιπωρία και το σοκ και όταν συνειδητοποιούν ότι η οικογένειά τους αγνοείται, η απόγνωση τους κυριεύει.
«Χθες είχαμε ένα τέτοιο περιστατικό αρκετά συγκλονιστικό. Ένας άνθρωπος αναζητούσε την οικογένειά του. Έπαθε κρίση πανικού. Δεν μπορούσε να αναπνεύσει. Έκλαιγε, φώναζε, ήταν μια κατάσταση πολύ ψυχοφθόρα» συγκλονίζει η εθελόντρια της ελληνικής ομάδας διάσωσης Μεσσηνίας, Μάρα Τριάντου.
«Με όσους έχουμε μιλήσει με τη βοήθεια διερμηνέων επιβεβαιώνουν ότι υπήρχαν μέσα πολλά παιδιά. Άλλοι λένε 20, άλλοι λένε 50, άλλοι λένε 100» είπε ο γιατρός Μανώλης Μάκαρης.
Μία από τις μεγαλύτερες θαλάσσιες τραγωδίες στη Μεσόγειο
Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης του ΟΗΕ δήλωσε ότι οι αρχικές αναφορές έκαναν λόγο για 400 άτομα. Η υπηρεσία του για τους πρόσφυγες, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, δήλωσε ότι εκατοντάδες άνθρωποι φοβούνται ότι αγνοούνται.
«Το ναυάγιο ανοιχτά της Πύλου σηματοδοτεί μία από τις μεγαλύτερες θαλάσσιες τραγωδίες στη Μεσόγειο στην πρόσφατη μνήμη», δήλωσε στο Reuters η Μαρία Κλάρα, εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα.
Ο Πάπας Φραγκίσκος, ο οποίος επισκέφθηκε την Ελλάδα πριν από δύο χρόνια για να επιστήσει την προσοχή στη δυσχερή θέση των προσφύγων, «έμαθε με βαθιά απογοήτευση για το ναυάγιο… με τις καταστροφικές απώλειες σε ανθρώπινες ζωές», ανέφερε το Βατικανό σε ανακοίνωσή του.