Τα έγγραφα με τα οποία οι επιβάτες του βαθυσκάφους Titan ανέλαβαν την ευθύνη για την επικίνδυνη κατάδυση στον Τιτανικό μπορεί να μην γλιτώσουν την ιδιοκτήτρια εταιρεία OceanGate από αγωγές που ενδεχομένως θα καταθέσουν οι οικογένειες των θυμάτων, εκτιμούν νομικοί που μίλησαν στο Reuters.
Το Titan εξαφανίστηκε το Σάββατο περίπου δύο ώρες μετά την έναρξη της κατάδυσης και βρέθηκε διαλυμένο στον βυθό του Αλταντικού έπειτα από «καταστροφική σύνθλιψη» λόγω της ακραίας πίεσης του νερού σε βάθος περίπου 3,5 χιλιομέτρων.
Οι επιβάτες, οι οποίοι πλήρωσαν έως και 250.000 δολάρια ο καθένας για το ταξίδι στο διασημότερο ναυάγιο του κόσμου, πιστεύεται ότι υπέγραψαν έγγραφα με τα οποία απαλλάσσουν την OceanGate από νομική ευθύνη σε περίπτωση ατυχήματος.
Ρεπόρτερ του δικτύου CBS που καταδύθηκε με το Titan στο ίδιο σημείο τον Ιούλιο του 2022 ανέφερε ότι το έγγραφο που κλήθηκε να υπογράψει αναφερόταν στο ενδεχόμενο θανάτου τρεις φορές μόνο στην πρώτη σελίδα.
Ωστόσο οι δηλώσεις αποποίησης ευθύνης δεν είναι πάντα ακλόνητες και τα δικαστήρια συχνά τις απορρίπτουν αν υπάρχουν ενδείξεις βαριάς αμέλειας ή κίνδυνοι που δεν γνωστοποιήθηκαν.
Σημείο-κλειδί είναι το τι γνώριζε η OceanGate για την ασφάλεια του σκάφους και τι είπε στους επιβάτες για την ασφάλεια του ταξιδιού.
«Αν υπάρχουν παράμετροι στον σχεδιασμό ή την κατασκευή του σκάφους που κρατήθηκαν μυστικές από τους επιβάτες, ή αν το σκάφος χρησιμοποιήθηκε εσκεμμένα παρά την ύπαρξη πληροφοριών ότι δεν ήταν κατάλληλο για αυτή την κατάδυση, αυτό σίγουρα στρέφεται κατά της εγκυρότητας της δήλωσης αποποίησης» δήλωσε ο Μάθιου Σάφερ, δικηγόρος με έδρα το Τέξας που ειδικεύεται στους τραυματισμούς και το δίκαιο της θάλασσας.
Η OceanGate θα μπορούσε να αντιτείνει ότι δεν υπήρξε αμέλεια και ότι τα έγγραφα ισχύουν επειδή περιγράφουν πλήρως τους κινδύνους ενός ταξιδιού στο βυθό του Ατλαντικού.
Βέβαια το κατά πόσο υπήρξε αμέλεια και το πώς αυτό μπορεί να επηρεάζει την ισχύ των εγγράφων θα εξαρτηθεί από τα αίτια του δυστυχήματος, τα οποία ακόμα ερευνώνται.
«Μέχρι να μάθουμε τις αιτίες δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε το εάν η αποποίηση ευθύνης ισχύει» επισήμανε ο Τζόζεφ Λόου, δικηγόρος της Καλιφόρνια με ειδίκευση στις σωματικές βλάβες.
Το Reuters δεν μπόρεσε να επικοινωνήσει με τις οικογένειες των θυμάτων, οι οποίες είναι πιθανό να μην προσφύγουν κατά της εταιρείας.
Η OceanGate είναι μια μικρή εταιρεία με έδρα το Έβερετ της Ουάσιγκτον και μπορεί να μην έχει την οικονομική δυνατότητα να καταβάλλει μεγάλες αποζημιώσεις. Οι οικογένειες των θυμάτων θα μπορούσαν ωστόσο να αποζημιωθούν από την ασφάλεια της εταιρείας, εφόσον βέβαια υπήρχε ασφάλεια.
Αποζημιώσεις θα μπορούσαν επίσης να ζητηθούν από τρίτους που προσέφεραν εξαρτήματα ή βοήθησαν στον σχεδιασμό και την κατασκευή του βαθυσκάφους, εφόσον διαπιστωθεί ότι υπήρξε αμέλεια που οδήγησε στο δυστύχημα.
Θάνατος στην Ανοιχτή Θάλασσα
Σε περίπτωση που της ασκηθούν αγωγές η OceanGate θα μπορούσε να επικαλεστεί πρόβλεψη του δικαίου της θάλασσας που επιτρέπει στους ιδιοκτήτες σκαφών να ζητούν από το δικαστήριο να περιοριστούν οι αποζημιώσεις στην τρέχουσα αξία του σκάφους. Δεδομένου ότι το Titan καταστράφηκε, η αξία αυτή θα ήταν μηδενική.
Για να συμβεί όμως αυτό η OceanGate θα έπρεπε να αποδείξει ότι δεν γνώριζε την ύπαρξη τυχόν ελαττωμάτων του υποβρυχίου, κάτι που σύμφωνα με τους νομικούς θα ήταν δύσκολο.
Μια άλλη πρόβλεψη του δικαίου της θάλασσας, ο νόμος για τον Θάνατο στην Ανοιχτή Θάλασσα, επιτρέπει σε ανθρώπους που εξαρτώνταν οικονομικά από θύμα ναυτικού δυστυχήματος να διεκδικούν το μερίδιο των μελλοντικών εσόδων του θύματος το οποίο θα λάμβαναν αν το δυστύχημα δεν είχε συμβεί. Αποζημίωση για ηθική βλάβη δεν προβλέπεται.
Οι ενάγοντες θα μπορούσαν δυνητικά να επικαλεστούν τις καταγγελίες περί κενών ασφάλειας τις οποίες διατύπωσε το 2018 πρώην εργαζόμενος της OceanGate που υπέβαλε αγωγή κατά της εταιρείας για παράνομη απόλυση. Ο υπάλληλος, Ντέιβιντ Λόκριτζ, υποστήριξε ότι η OceanGate τον αγνόησε όταν εξέφρασε «σοβαρές ανησυχίες» για την ασφάλεια του σκάφους.
Ομάδα ειδικών στα βαθυσκάφη είχε στείλει επιστολή στην OceanGate το 2018 με την οποία εξέφραζε ανησυχίες για την ασφάλεια του σκάφους και την άρνηση της εταιρείας να πιστοποιήσει το Titan μέσω των αρμόδιων φορέων.