Από τις αρχές του 2022 συνολικά 15 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από πυρά αστυνομικών στη Γαλλία επειδή «αρνήθηκαν να συμμορφωθούν» προς τις διαταγές τους – όπως ο 17χρονος Ναέλ Μερζούκ, που σκοτώθηκε στη Ναντέρ στις 27 Ιουνίου, πυροδοτώντας μια εβδομάδα εκτεταμένων ταραχών.
Από όλες αυτές τις περιπτώσεις, μόνο σε οκτώ έχουν απαγγελθεί κατηγορίες σε βάρος του αστυνομικού που άνοιξε πυρ και μόνο σε δύο έχει αυτός κατηγορηθεί για ανθρωποκτονία από πρόθεση. Καμία υπόθεση δεν έχει φτάσει ακόμα στα δικαστήρια και όπως σημείωνε χθες η «Le Monde», η Δικαιοσύνη κινείται σε όλες τους με πολύ βραδείς ρυθμούς.
Αντιθέτως, σε ό,τι αφορά τους συλληφθέντες για τις ταραχές που ακολούθησαν τον θάνατο του 17χρονου Ναέλ, κινείται ταχύτατα, με δίκες-εξπρές που πυροδοτούν καταγγελίες για «μηδενικό επίπεδο δικαιωμάτων για την υπεράσπιση» καθώς και αδικαιολόγητα σκληρές ποινές, ακόμα και για νεαρούς χωρίς ποινικό μητρώο.
«Αυστηρότητα και αποφασιστικότητα»
Συνολικά 3.693 συλλήψεις έκαναν οι Αρχές στη διάρκεια των ταραχών, οι 1.149 είναι ανήλικοι, ακόμα και 11 χρόνων, με τον μέσο όρο ηλικίας των συλληφθέντων στα 17 έτη. Από τους 2.544 ενηλίκους που συνελήφθησαν, 585 έχουν ήδη καθίσει στο εδώλιο και 448 από αυτούς έχουν ήδη καταδικαστεί σε ποινές φυλάκισης: άτομα που κατηγορούνται για ήσσονος σημασίας αδικήματα στη Γαλλία μπορούν να περάσουν από μια ταχεία διαδικασία γνωστή ως «άμεση προσαγωγή», όπου ανακρίνονται από την αστυνομία και εφόσον κριθούν επαρκή τα ενοχοποιητικά στοιχεία προσάγονται σε δίκη εντός ημερών.
Σε περιοχές όπως το Μπομπινί, έξω από το Παρίσι, και η Γκρενόμπλ ο φόρτος εργασίας για τα δικαστήρια ήταν τόσο μεγάλος που αναγκάστηκαν να δουλέψουν και το Σαββατοκύριακο. Ο γάλλος υπουργός Δικαιοσύνης, άλλωστε, ο Ερίκ Ντιπόν-Μορετί, πρώην διάσημος συνήγορος, ακόμα και κατηγορουμένων για τρομοκρατία, έχει ζητήσει από τα δικαστήρια «αυστηρότητα και αποφασιστικότητα».
Γεμάτο νέους
Το δικαστήριο του Μπομπινί που επισκέφθηκε προχθές ο ανταποκριτής των «Financial Times» ήταν γεμάτο νέους ανθρώπους, συγγενείς και δημοσιογράφους που παρακολουθούσαν τις δίκες. Ενας από τους κατηγορουμένους, ο 30χρονος Κριστόφ Μαγιέρ, καταδικάστηκε σε έξι μήνες φυλάκιση επειδή έβαλε φωτιά σε κάδο απορριμμάτων έξω από το αστυνομικό τμήμα του Βιλπέντ. «Πού είναι η δικαιοσύνη;
Ολα αυτά για έναν κάδο» φώναζε η μητέρα του ενώ ο σύζυγός της την οδηγούσε εκτός της αίθουσας. Ο Μαγιέρ, που εργάζεται για μια εταιρεία συσκευασίας και δεν είχε ποινικό μητρώο, όπως και το 60% των συλληφθέντων, είπε πως η πράξη του ήταν ένας τρόπος να «εκδικηθεί» για τον θάνατο του Ναέλ.
Ο εισαγγελέας είχε ζητήσει να του επιβληθεί ποινή φυλάκισης ενός έτους, υποστηρίζοντας πως συμμετείχε «στον βανδαλισμό του αστυνομικού τμήματος». «Πρέπει να τιμωρήσουμε αυτού του είδους τις συμπεριφορές ώστε να μην ξανασυμβούν» δήλωσε. Ο Μαγιέρ θα σταλεί τώρα σε μια από τις φυλακές της Γαλλίας, που αντιμετωπίζουν ήδη πρόβλημα υπερπληθυσμού: σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε το υπουργείο Εσωτερικών, ο αριθμός των κρατουμένων έφτασε την 1η Ιουνίου τους 73.699, ένα ρεκόρ και ένας αριθμός που ξεπερνούν κατά 16.000 τη χωρητικότητά τους.
Μηδενικό επίπεδο δικαιωμάτων
«Το θέμα είναι η αποτροπή» λέει η Καμίγ Μπαλ, μια συνήγορος από τη Μασσαλία. «Θέλουν να στείλουν ένα ισχυρό μήνυμα προς αυτούς που μπαίνουν σε πειρασμό, όποια και αν είναι η εμπλοκή τους. Προσέξτε γιατί θα καταλήξετε φυλακή».
Ενας 28χρονος πελάτης της καταδικάστηκε σε 10 μήνες φυλάκιση επειδή έκλεψε ένα τενεκεδάκι Red Bull από ένα ήδη λεηλατημένο σουπερμάρκετ. «Η άμεση προσαγωγή είναι μια ταχεία μορφή απονομής δικαιοσύνης, με μηδενικό επίπεδο δικαιωμάτων για την υπεράσπιση» σχολίασε ένας συνάδελφός της, ο Φαμπιάν Αρακελιάν.
«Δικάζεσαι γρήγορα, χωρίς τις απαραίτητες εγγυήσεις. Μια Δικαιοσύνη που κινείται γρήγορα είναι μια Δικαιοσύνη που δεν κάνει καλά τη δουλειά της». Και δύσκολα μπορεί να περιορίσει τις προστριβές ανάμεσα στα υποβαθμισμένα μπανλιέ και την αστυνομία.