Τον διάλογο πάνω στο αισχύλειο δράμα επιχειρεί να ανοίξει ξανά η δράση «Μυστήριο 35 Αισχύλου πρότζεκτ» που επιστρέφει στην Ελευσίνα από τις 15 έως 30 Ιουλίου στο πρόγραμμα της 2023 Ελευσίς Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης.

Μετά την περσινή πρώτη έκδοση της δράσης, φέτος οι αναφορές στο έργο του μεγάλου τραγικού στη γενέτειρά του πυκνώνουν με δύο μεγάλης κλίμακας θεατρικές παραγωγές έργων του Αισχύλου, μια συναυλία κι ένα θεωρητικό συμπόσιο. Την αυλαία του «Αισχύλου πρότζεκτ» ανοίγει η παράσταση «Ευμενίδες» σε σκηνοθεσία Αντζελας Μπρούσκου που έρχεται στο Παλαιό Ελαιουργείο στις 15 και 16 του τρέχοντος μήνα.

Το συγκεκριμένο έργο κυριαρχείται από την πρώτη εμφάνιση θεσμού για την έννοια του δικαίου στην ιστορία της Ευρώπης αφού εισάγει τον Αρειο Πάγο. «Ο Αισχύλος μας αφηγείται μέσω των Ευμενίδων την ίδρυση του θεσμού του Αρείου Πάγου. Θέτει ερωτήματα για τις ίδιες τις έννοιες που μας απασχολούν αιώνια: δίκαιο, δικαιοσύνη, δημοκρατία, πολίτης, ατομική και συλλογική ευθύνη», αναφέρει στο «ΝΣυν» η Παρθενόπη Μπουζούρη, πρωταγωνίστρια της παράστασης.

Η ίδια υποδύεται την Προφήτη και τον Απόλλωνα στη σκηνή, συμμετέχοντας σε μια σύγχρονη ανάγνωση του τρίτου έργου της Ορέστειας. «Η Προφήτης είναι ιέρεια του Απόλλωνα στους Δελφούς. Συνήθως ήταν γυναίκες ή κορίτσια που κάτω από την καθοδήγηση του ιερατείου μυούταν σε διαδικασίες «ταξιδιού». Στην παράστασή μας, η Πυθία καταλαμβάνεται από τον Απόλλωνα και έτσι εμφανίζεται ως Θεός επί σκηνής, δηλαδή μέσα από το σώμα της ιέρειάς του», δηλώνει η ηθοποιός.

Ο ρόλος του κοινού

Η Αντζελα Μπρούσκου, προκειμένου να συνδέσει την αρχαιότητα με το σήμερα, στήνει στην παράσταση ένα φανταστικό δικαστήριο με τη συμμετοχή κοινοτήτων, συλλογικοτήτων και κατοίκων της πόλης της Ελευσίνας.

«Θα συναντηθούμε σε μερικές μέρες μαζί τους. Ανυπομονώ γι’ αυτό. Το πραγματικό είναι πάντα η ενέργεια που δίνει στην παράσταση η άλλη πνοή», επισημαίνει η Παρθενόπη Μπουζούρη. Η συμμετοχή του κοινού στη δίκη, ωστόσο, δεν θα περιοριστεί στον ρόλο του αθηναϊκού δικαστηρίου αλλά μπορεί να διευρυνθεί, αναλαμβάνοντας τον ρόλο ενός επιπλέον ερμηνευτή ή ακόμα κι ενός παράγοντα που θα συμβάλλει στην εξέλιξη της δράσης.

Με αυτόν τον τρόπο η παράσταση θα γίνει η αφορμή για την ανάπτυξη ενός δημοσίου διαλόγου που τόσο λείπει από τις μέρες μας. «Με 50% αποχή από τις πρόσφατες εκλογές, νομίζω πως η μόνη σκέψη για τη στάση των πολιτών απέναντι στα κοινά είναι η λέξη θλίψη», λέει με νόημα η πρωταγωνίστρια.

Στον σύγχρονο κόσμο της απαξίωσης των θεσμών, οι «Ευμενίδες» καταφέρνουν τελικώς να σπάσουν την ανελέητη αλυσίδα της διαιωνιζόμενης εκδίκησης και αντεκδίκησης, παραχωρώντας τη θέση τους στη δικαιοσύνη της πόλης.

Ο κύκλος του αίματος διακόπτεται, ο Θεός τιμωρός μετασχηματίζεται σ’ ένα σχήμα δικαιοσύνης που για τις κοινωνίες του σήμερα πρέπει να είναι οδηγός, επενδύοντας στην αρχή της συμφιλίωσης. Αυτές οι κρίσιμες ιδέες, δεν μπορούν παρά να απασχολήσουν και τον θεατή της παράστασης, οδηγώντας σε συλλογισμούς για τα σύγχρονα βιώματα.

Οταν η κατανομή του παραγόμενου πλούτου είναι τόσο κραυγαλέα άνιση. Οταν το 10% του πλανήτη, και πολύ λέω, κατέχει το 90% του πλούτου του, για ποια δικαιοσύνη μπορούμε να μιλάμε; Θεωρώ πως ο καπιταλισμός είναι βαρβαρότητα, ανισότητα, παράγει βία σε όλα τα επίπεδα της ζωής μας», καταλήγει η Παρθενόπη Μπουζούρη.

Περισσότερος Αισχύλος

Το «Αισχύλου πρότζεκτ» θα συνεχιστεί με τρεις ακόμη εκδηλώσεις. Στις 23 Ιουλίου, θα πραγματοποιηθεί η συναυλία «Ιάννης Ξενάκης: Ορέστεια», στο Αμφιθέατρο Παλαιού Ελαιουργείου, από την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, με τη συμμετοχή της Χορωδίας της ΕΡΤ, της Χορωδίας Δήμου Αθηναίων και της Παιδικής Χορωδίας του Ωδείου.

Την επομένη, στις 24 Ιουλίου, θα υλοποιηθεί στο X-Bowling Art Center η «Ημερίδα: Για τον Αισχύλο» υπό την επιμέλεια της Δηώς Καγγελάρη. Τέλος, στις 29 και 30 Ιουλίου οι «Πέρσες.

Το ταξίδι στο πεδίο των ψυχών», μια παράσταση με στοιχεία περφόρμανς σε σκηνοθεσία Νικίτα Μιλιβόγιεβιτς, θα ξεκινήσει από το λιμάνι του Περάματος Μεγαρίδος με τη δύση του ήλιου, θα μας μεταφέρει εν πλω στη Σαλαμίνα και τέλος, όταν πέσει η νύχτα, σε μια έρημη περιοχή του νησιού που βλέπει στον τόπο όπου έλαβε χώρα η αρχαία σύγκρουση.