Ως μέτρα «διαρθρωτικού χαρακτήρα» με στόχο ένα «νέο Δημόσιο» αντιμετωπίζουν στο πρωθυπουργικό επιτελείο τις παρεμβάσεις που δρομολογεί η κυβέρνηση σε τρία επίπεδα. Το πρώτο αφορά το νέο μισθολόγιο από το 2024 με προτεραιότητα όχι μόνο τους χαμηλόμισθους, αλλά και τους έχοντες θέσεις ευθύνης.
«Δεν μιλάμε μόνο για την ανάγκη ο υπάλληλος να έχει στην τσέπη έναν καλύτερο μισθό» λέει χαρακτηριστικά κυβερνητικός παράγοντας, «αλλά και για την προοπτική προσέλκυσης περισσότερων ικανών στελεχών στη δημόσια διοίκηση». Το δεύτερο έχει να κάνει με λειτουργικές αλλαγές στον ΑΣΕΠ για την επιτάχυνση των προσλήψεων και το τρίτο αφορά το σύνολο των σχέσεων πολίτη – δημόσιας διοίκησης μέσα από την επέκταση του επιτελικού κράτους.
Στην παραδοχή ότι παραμένουν δυσλειτουργίες στο Δημόσιο «κυρίως ως προς την ταχύτητα υλοποίησης αποφάσεων που έχουν να κάνουν με τις προσλήψεις στο κράτος» προχώρησε πάντως ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη σύσκεψη εργασίας με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών – Νίκη Κεραμέως, Θοδωρή Λιβάνιο, Στάθη Κωνσταντινίδη και Βιβή Χαραλαμπογιάννη. «Δουλεύουμε ήδη πολύ συστηματικά σε αυτή την κατεύθυνση» είπε και συνολικά μίλησε για «εξαιρετικά φιλόδοξους στόχους» στην εξυπηρέτηση του πολίτη.
«Εχουμε ξεκινήσει να δουλεύουμε σε όλους τους άξονες, που εντέλει οδηγούν σε καλύτερες παρεχόμενες υπηρεσίες» είπε η Κεραμέως, μιλώντας συγκεκριμένα για «πιο γρήγορες και στοχευόμενες προσλήψεις, στοχοθεσία, αξιολόγηση, μπόνους παραγωγικότητας, απλοποίηση διαδικασιών για τους πολίτες, ξεκαθάρισμα αρμοδιοτήτων μεταξύ των διαφόρων επιπέδων διακυβέρνησης, νέο πλαίσιο για τους ΟΤΑ, εφαρμογή πλαισίου για τα ζώα συντροφιάς, για τις οργανώσεις κοινωνίας πολιτών, υλοποίηση εκατοντάδων έργων στη Μακεδονία και Θράκη».
Στο τραπέζι μπήκε προφανώς και η άρση κάθε περιορισμού για το δικαίωμα ψήφου των εκτός επικράτειας Ελλήνων από τον τόπο διαμονής τους – το πρώτο νομοθετικό κείμενο που καταθέτει σε διαβούλευση η κυβέρνηση -, με την αρμόδια υπουργό να μιλά για «πράξη εθνικής ευθύνης».
Σε ό,τι αφορά τις προσλήψεις, αυτές, όπως σημείωσε ο Μητσοτάκης, περνούν μέσα από τον κεντρικό προγραμματισμό με καθορισμό του ετήσιου αριθμού προσλήψεων κάθε Σεπτέμβριο. «Εκ των πραγμάτων» όπως σχολίασε ο Πρωθυπουργός «μας υποχρεώνει μερικές φορές να γινόμαστε και λίγο δυσάρεστοι, διότι πρέπει να κάνουμε κεντρικές πολιτικές προτεραιότητες».
Σε δύο φάσεις το «επιτελικό κράτος II»
Σε δύο κεντρικούς άξονες μοιράζονται οι διατάξεις του λεγόμενου «επιτελικό κράτος ΙΙ», οι οποίες έμμεσα ή ευθέως ακουμπούν την καθημερινότητα του πολίτη. Αν και επρόκειτο για νομοσχέδιο που θεωρητικώς είχε πάρει χαρτί (θερινής) προτεραιότητας, η επεξεργασία συνεχίζεται και δεν αποκλείεται να προωθηθεί τελικά… σπαστό σε δύο χρονικές φάσεις. Ο πρώτος άξονας που είναι και νομοπαρασκευαστικά ώριμος, δεδομένης της διυπουργικής προεργασίας του 2022, είναι ο «Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας» – κοινώς ο τρόπος συνδιαλλαγής του πολίτη με τη δημόσια διοίκηση. Ο δεύτερος άξονας αφορά (πιο) σαρωτικές αλλαγές στον τρόπο επιλογής προϊσταμένων με νέα κριτήρια διαρκούς αξιολόγησης.
Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις πολίτη – κράτους, κυρίαρχος στόχος, όπως τον θέτει κυβερνητικός παράγοντας, είναι ένα Δημόσιο με «one step υπηρεσίες». Δηλαδή, περισσότερες ψηφιοποιημένες διαδικασίες και, όπου αυτές δεν είναι δυνατές, αναζήτηση αυτεπάγγελτα από τους εμπλεκόμενους υπαλλήλους κάθε δικαιολογητικού που απαιτεί η διεκπεραίωση μιας υπόθεσης ώστε να μην απαιτείται φυσική παρουσία του πολίτη από υπηρεσία σε υπηρεσία. Δεύτερος στόχος είναι ο καθορισμός συγκεκριμένων προθεσμιών για την ανταπόκριση στα αιτήματα. Ο σχεδιασμός προβλέπει ακόμα και ειδική «επιτροπή ελέγχου» σε κάθε αποκεντρωμένη διοίκηση, ώστε να εξετάζεται η προοπτική αποζημίωσης του πολίτη εφόσον οι προθεσμίες παραβιάζονται αδικαιολόγητα.
Αξιολόγηση
«Θα δουλέψουμε πολύ για τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με το προσωπικό του Δημοσίου (…) να γνωρίζουν ότι αξιολογούνται πρωτίστως για να επιβραβεύσουμε τη δουλειά την οποία κάνουν» είπε χθες ο Μητσοτάκης. Η τοποθέτηση παραπέμπει εμμέσως στον άξονα που αφορά το σύστημα επιλογής διοικήσεων. Ενημερωμένες πηγές δείχνουν προς αξιολόγηση όλων των προϊσταμένων με τεχνοκρατικά κριτήρια, όπως είναι το δίπτυχο στόχοι – χρονοδιαγράμματα. Αξιολόγηση θα γίνεται ακόμα και στο μέσο της θητείας ενός επικεφαλής, στα δύο χρόνια, με ορατό τον κίνδυνο άμεσης… παύσης.
Στο μεταξύ ανεξάρτητα από το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, τρίτο ξεχωριστό κεφάλαιο, ή ακριβέστερα ένα από τα κυβερνητικά στοιχήματα, αποτελεί η αντιμετώπιση του μείζονος προβλήματος αλληλοεπικάλυψης αρμοδιοτήτων στο Δημόσιο με βάση το ψηφισμένο νομοσχέδιο για την «πολυεπίπεδη διακυβέρνηση». Ως «κεντρική προτεραιότητα» χαρακτήρισε εκ νέου χθες ο Κυριάκος Μητσοτάκης αυτό το ξεκαθάρισμα αρμοδιοτήτων «μεταξύ του κράτους στην κεντρική και στην αποκεντρωμένη του μορφή, των Περιφερειών και των Δήμων».