«Κάθε χρόνο, τουλάχιστον δύο εβδομάδες του Ιουλίου, έχουμε μεγάλες πυρκαγιές στην Αττική. Αν συνεχιστεί αυτή η καταστροφή, το Λεκανοπέδιο θα καταρρεύσει περιβαλλοντικά. Υπάρχει σοβαρός κίνδυνος ερημοποίησης».
Με τα λόγια αυτά ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικής Προστασίας και καθηγητής Γεωλογίας στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Ευθύμης Λέκκας έκρουσε χθες τον κώδωνα του κινδύνου για την εφιαλτική κατάσταση που διαμορφώνεται στην πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή της Ελλάδας.
Αιτία: η ανθρωπογενής κλιματική κρίση. «Αυτό σημαίνει ότι θα ζούμε πλέον τεχνητά», λέει στα «ΝΕΑ», «χωρίς τους απαραίτητους φυσικούς πόρους. Και δυστυχώς η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη – θα πρέπει να προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες».
Ο ίδιος επισημαίνει πως το πρόβλημα δεν αφορά μόνο την Αττική. Αλλωστε, σχετική έκθεση του ΟΗΕ πριν από λίγα χρόνια προειδοποιούσε πως το 30% των ελληνικών εδαφών κινδυνεύει από ερημοποίηση.
«Στις περιοχές που απειλούνται περισσότερο συγκαταλέγονται μεταξύ άλλων η Ρόδος, το νότιο τμήμα της οποίας είναι ήδη εν μέρει ερημοποιημένο, η Νότια Κρήτη που διασώζεται από το υψηλό της ανάγλυφο, σε μικρότερο βαθμό κάποιες περιοχές της Ανατολικής Πελοποννήσου αλλά και νησιά των Κυκλάδων, όπως η Μύκονος, η οποία έχει αποψιλωθεί από καθετί φυσικό» λέει ο Ευθύμης Λέκκας.
Ελάχιστα δάση στην Αττική
Ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ εξηγεί στα «ΝΕΑ» ότι «στην Αττική τα εναπομείναντα δάση είναι ελάχιστα και για τον λόγο αυτόν κάθε απώλεια είναι πολύ σημαντική. Φέτος έχει ήδη καεί μεγάλο ποσοστό δάσους, περισσότερα από 30.0000 στρέμματα.
Το σημαντικότερο, όμως, δεν είναι το ότι αποψιλώνεται συνολικά η έκταση των δασών, αλλά το γεγονός ότι οι αυτές οι εκτάσεις που χάνονται βρίσκονται σε κομβικές περιοχές. Για παράδειγμα, δεν υπάρχει άλλο δάσος στη Νοτιοανατολική Αττική. Οπως αντίστοιχα δεν έχει απομείνει πλέον τίποτε στα Γεράνεια Ορη, δεν απέμεινε τίποτε στο Λουτράκι».
Ταυτόχρονα, όπως επισημαίνει ο Ευθύμης Λέκκας, «οι αλλεπάλληλες δασικές πυρκαγιές αλλάζουν το μικροκλίμα της περιοχής, όχι μόνο τοπικά αλλά σε ολόκληρη την Αττική, ανεβάζουν τη θερμοκρασία, τα πλημμυρικά φαινόμενα, τις διαβρώσεις, την απογύμνωση του εδάφους απ’ όλα τα γόνιμα στοιχεία του.
Οταν μιλάμε για ερημοποίηση, ας μην έχουμε στο μυαλό μας εικόνες αφρικανικής ερήμου. Εννοούμε απογύμνωση του εδάφους από όλα τα χαρακτηριστικά του. Και αυτό δεν περιορίζεται στην επιφάνειά του αλλά και στο εσωτερικό του, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να γεννηθεί και να διατηρηθεί στην περιοχή ούτε χλωρίδα ούτε πανίδα».
Παράλληλα, «η ερημοποίηση εντείνεται από το γεγονός ότι δάση μικρής έκτασης, όπως αυτά που φιλοξενεί η Αττική, όταν καίγονται έχουν σχεδόν μηδενικές πιθανότητες να αναγεννηθούν. Δεν μπορούν να αναπαραχθούν από μόνα τους -κάτι που για παράδειγμα συνέβη στην Ηλεία – ενώ οι δενδροφυτέυσεις που γίνονται είναι μη βιώσιμες».
Δραματική κατάσταση
Η χθεσινή δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Ευθύμης Λέκκας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου. Ο ίδιος είχε απευθύνει προειδοποιήσεις το 2018, μετά τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι, αλλά και το 2021, όταν κάηκαν περισσότερα από 177.000 στρέμματα στη Βαρυμπόμπη και στα Βίλια, όμως πλέον η κατάσταση θεωρείται δραματική.
