Το παγκόσμιο ρεκόρ θερμοκρασίας κρατά από τον Ιούλιο του 1913, με 56,6 βαθμούς Κελσίου στην αμερικανική Κοιλάδα του Θανάτου. Τα τελευταία χρόνια και ειδικά φέτος το καλοκαίρι η περιοχή είναι πολύ κοντά στο να το καταρρίψει.
Είναι όμως ακριβώς αυτή η αίσθηση του κινδύνου στην απόκοσμη καυτή έρημο στη νοτιοανατολική Καλιφόρνια που κάνει πολλούς να τη συμπεριλάβουν στο πρόγραμμα των καλοκαιρινών τους διακοπών.
Οι αφόρητα υψηλές θερμοκρασίες έλκουν τουρίστες, πεζοπόρους, ακόμη και μαραθωνοδρόμους στο διάσημο Εθνικό Πάρκο των ΗΠΑ με την εντυπωσιακή αντίθεση τοπίων, στα σύνορα μεταξύ Καλιφόρνιας και Νεβάδας, μόλις 209 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της πόλης του Λας Βέγκας.
Κατά έναν παράδοξο δε τρόπο, πολλοί ταξιδεύουν στο πιο καυτό σημείο της περιοχής, στο Φέρνας Κρικ, με αεροπλάνα, οι εκπομπές ρύπων των οποίων συμβάλλουν σημαντικά στην κλιματική αλλαγή.
Στην περιοχή υπάρχει ένα τοπικό αεροδρόμιο, μέχρι και πολυτελή ξενοδοχεία, φυσικά με κλιματισμό.
Συνολικά, περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι επισκέπτονται το Εθνικό Πάρκο της Κοιλάδας του Θανάτου κάθε χρόνο.
Εξ αυτών, περίπου 200.000 να επιλέγουν να έρθουν τον Ιούνιο, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Ήτοι τους πιο καυτούς μήνες.
Οι περισσότεροι επισκέπτες αρκούνται σε γρήγορες selfies μπροστά από το υπαίθριο ηλεκτρονικό θερμόμετρο στο εθνικό πάρκο της κοιλάδας, που καταγράφει τέτοια εποχή κάθε χρονιά τρελές θερμοκρασίες.
«Είναι σαν το Έβερεστ, ξέρετε, μόνο και μόνο για να πεις ότι το έχεις κάνει», λέει ένας από αυτούς στην Washington Post.
Όμως υπάρχουν και εκείνοι που ζουν την πρόκληση στο απόλυτο, συμμετέχοντας στον υπερμαραθώνιο Badwater Basin.
Μια διαδρομή 217 χιλιομέτρων, με αφετηρία ένα σημείο της Κοιλάδας του Θανάτου που βρίσκεται 85 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και τερματισμό στο όρος Γουίτνεϊ, σε υψόμετρο 2.548 μέτρων.
Όλα αυτά μέσα στον Ιούλιο και στο ντάλα καλοκαίρι, υπό θερμοκρασίες που συνήθως ξεπερνούν τους 50 βαθμούς Κελσίου.
Διαρκές… τεστ επιβίωσης
Πρόκειται ασφαλώς για ακραίες περιπτώσεις -κλιματικές και επιλογών, συχνά με ανθρώπινο κόστος.
Μέσα στον Ιούλιο έχουν καταγραφεί δύο θάνατοι στην περιοχή από θερμοπληξία: ενός 71χρονου πεζοπόρου και ενός 65χρονου που εντοπίστηκε νεκρός στο ΙΧ του.
Όχι τυχαία, οι πινακίδες στα μονοπάτια του Εθνικού Πάρκου προειδοποιούν ότι δεν συνιστάται η είσοδος στην κοιλάδα μετά τις 10 το πρωί.
Όμως αυτές οι εικόνες, προειδοποιούν ειδικοί, ίσως να αποτελούν μια προεπισκόπηση από ένα όχι και τόσο μακρινό δυστοπικό μέλλον.
Ο φετινός Ιούνιος ήταν ο θερμότερος που έχει καταγραφεί ποτέ. Όχι μόνο στην ξηρά, αλλά ακόμη και στην επιφάνεια των ωκεανών.
Στο ίδιο «μονοπάτι» είναι και ο Ιούλιος.
Υπήρξαν καύσωνες σε όλο το βόρειο ημισφαίριο αυτό το καλοκαίρι και μένει να φανεί πώς θα είναι μετέπειτα στο νότιο, όπου οι εποχές ακολουθούν αντίστροφη πορεία.
Σε κάθε περίπτωση, τα εξαιρετικά ζεστά καλοκαίρια θα συνεχιστούν, τονίζουν οι ειδικοί.
Αποδίδονται σε τρεις παράγοντες: στους θερμικούς θόλους, το φαινόμενο Ελ Νίνιο και την επιδεινούμενη κλιματική αλλαγή.
Σύμφωνα με την αμερικανική Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος, η συχνότητα των κυμάτων καύσωνα έχει αυξηθεί με την πάροδο των ετών από δύο κατά μέσο όρο ετησίως τη δεκαετία του 1960 σε έξι κατά μέσο όρο τη δεκαετία του 2020.
«Μέχρι να σταματήσουμε να καίμε ορυκτά καύσιμα, θα γίνεται χειρότερο», επισημαίνει στο πρακτορείο AP η κλιματολόγος Φριντερίκε Ότο.
«Τα ρεκόρ θερμοκρασιών θα συνεχίσουν να καταρρίπτονται», υπογραμμίζει, και ήδη «σε πολλές περιπτώσεις άνθρωποι και οικοσυστήματα έχουν ξεπεράσει τα επίπεδα που μπορούν να διαχειριστούν».
Επαναπροσδιορίζοντας τις καλοκαιρινές διακοπές
Το φετινό καλοκαίρι αναμένεται να είναι το πιο ζεστό που έχει καταγραφεί ποτέ, σε μια σειρά πρόσφατων θερμών καλοκαιριών.
Σε δημοφιλείς προορισμούς οι επιπτώσεις έχουν ήδη και οικονομικό αποτύπωμα, καθώς αλλάζουν τα σχέδια όλο και περισσότερων για τις καλοκαιρινές διακοπές.
Πλέον δεν είναι μόνο ο εφιάλτης της ακρίβειας, του υπερτουρισμού και των καθυστερήσων και ακυρώσεων πτήσεων, που επίσης επηρεάζονται από τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
«Προορισμοί που ήταν ιδανικοί για καλοκαιρινά ταξίδια βρίσκονται τώρα σε πτώση, λόγω της ακραίας ζέστης και άλλων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής», γράφει το Axios.
Πολλώ μάλλον όταν οι θάλασσες σταδιακά «κοχλάζουν», όπως καταγράφεται φέτος από τη Μεσόγειο έως τη μακρινή Φλόριντα, στις ακτές του Ατλαντικού.
Στον προγραμματισμό των τουριστών πλέον μπαίνουν ως πρόσθετοι παράγοντες οι καύσωνες, οι καταστροφικές πυρκαγιές και τα καλοκαιρινά μπουρίνια.
Ένα δυστοπικό τοπίο, που κλιματολόγοι σκιαγραφούν ως τη νέα κανονικότητα σε πολλές περιοχές.
Υπό τον φόβο του θερμικού στρες και των ξαφνικών πλημμυρών, ακόμη και οι υπαίθριες παιδικές κατασκηνώσεις στις ΗΠΑ έχουν αρχίσει να αλλάζουν τον σχεδιασμό τους.
Ενδεικτικά στο Όρεγκον, γράφει το περιοδικό The Atlantic, το Trackers -ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα κατασκηνώσεων στην περιοχή- αποφάσισε να μετατρέψει για αυτή τη χρήση ένα πρώην πολυκατάστημα στο Πόρτλαντ.
«Φαίνεται ότι φτάνουμε στο σημείο επαναπροσδιορισμού της θεώρησής μας για το καλοκαίρι και τον τρόπο με τον οποίο το προσεγγίζουμε», εκτιμά η κλιματολόγος και μέλος της αμερικανικής Ένωσης Ανησυχούντων Επιστημόνων, Κριστίνα Νταλ.
Όχι τυχαία, οι New York Times κατέγραφαν από πέρυσι τη νέα τουριστική τάση για καλοκαιρινές διακοπές σε δημοφιλείς προορισμούς στο βόρειο ημισφαίριο είτε αργότερα, τον Σεπτέμβριο ή τον Οκτώβριο, είτε σε πιο δροσερά μέρη, όπως σε χώρες της Βόρειας Ευρώπης.
Στον νέο «χάρτη» δεν μπαίνουν μόνο χώρες όπως η Δανία και η Ολλανδία, αλλά μέχρι και η Γροιλανδία, που κατασκευάζει νέα αεροδρόμια, εν αναμονή αύξησης των επισκεπτών.