Έντονες αντιδράσεις έχει προκαλέσει η επίθεση Τουρκοκυπρίων κατά ανδρών της ΟΥΝΦΙΚΥΠ (της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ στην Κύπρο), στη νεκρή ζώνη στην Πύλα, όταν πήγαν να παρεμποδίσουν τις παράνομες κατασκευαστικές εργασίες που διεξάγονται από το κατοχικό καθεστώς στην περιοχή, σε μια απόπειρα να δημιουργήσουν τετελεσμένα επί του πεδίου.
Κύπρος: Καρέ-καρέ η στιγμή της επίθεσης Τουρκοκύπριων κατά της ΟΥΝΦΙΚΥΠ στη νεκρή ζώνη
Η επίθεση, σημειώθηκε « από προσωπικό της τ/κ πλευράς σήμερα το πρωί», όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, και στη διάρκειά της προκλήθηκαν επιπλέον, ζημιές σε οχήματα των Ηνωμένων Εθνών.
«Την καταδικάζουμε απερίφραστα»
Ανακοίνωση εξέδωσε το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών στην οποία αναφέρεται:
«Καταδικάζουμε απερίφραστα τις απαράδεκτες σημερινές επιθέσεις Τουρκοκύπριων εναντίων των μελών της ειρηνευτικής δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο (UNFICYP), τα οποία επιχείρησαν να παρεμποδίσουν μη εξουσιοδοτημένες εργασίες κατασκευής δρόμου εντός της νεκρής ζώνης πλησίον της Πύλας.
Η απόπειρα δημιουργίας τετελεσμένων εντός της νεκρής ζώνης αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του status quo, ενώ η επίθεση σε μέλη ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ συνιστά πράξη περιφρόνησης της διεθνούς νομιμότητας.
Οι παράνομες εργασίες πρέπει να σταματήσουν άμεσα και είναι ανάγκη να αποφευχθεί κάθε είδους δραστηριότητα που θα προκαλέσει περαιτέρω κλιμάκωση.
Ανάλογες ενέργειες δεν συμβάλλουν καθόλου στις προσπάθειες του ΟΗΕ για αναβίωση των συνομιλιών για την επίλυση του Κυπριακού.
Η Ελλάδα βρίσκεται σε πλήρη συντονισμό με την Κυπριακή Δημοκρατία και θα προβεί σε όλες τις δέουσες ενέργειες προς διεθνείς οργανισμούς και κυβερνήσεις».
Καταδικάζουν Βρετανία, Γαλλία, ΗΠΑ
Στο ίδιο μήκος κύματος, η Βρετανική Ύπατη Αρμοστεία, η Γαλλική Πρεσβεία και η Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Κύπρο εκφράζουν σοβαρή ανησυχία για την έναρξη της μη εξουσιοδοτημένης κατασκευής δρόμου που οδηγεί από το βορρά στη νεκρή ζώνη του ΟΗΕ προς το δικοινοτικό χωριό Πύλα/Παϊλ και για τις αναφορές επιθέσεων των τουρκοκυπριακών δυνάμεων κατά των Ειρηνοφυλάκων των Ηνωμένων Εθνών.
«Καταδικάζουμε τις επιθέσεις εναντίον των ειρηνευτικών δυνάμεων του ΟΗΕ και τις ζημιές σε οχήματα του ΟΗΕ από προσωπικό της τουρκοκυπριακής πλευράς σήμερα το πρωί. Οι απειλές για την ασφάλεια των ειρηνευτικών δυνάμεων του ΟΗΕ και οι ζημιές σε περιουσία του ΟΗΕ συνιστούν σοβαρό έγκλημα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Οι ενέργειες αυτές είναι εντελώς απαράδεκτες και υπονομεύουν την ικανότητα του ΟΗΕ να εκπληρώσει την ειρηνευτική του εντολή. Είναι ιδιαίτερα λυπηρό το γεγονός ότι οι ενέργειες αυτές συνεχίζονται παρά το γεγονός ότι ο ΟΗΕ έχει παρουσιάσει πρόταση που αντιμετωπίζει τις ανησυχίες των Τουρκοκυπρίων στην περιοχή.
Καλούμε τις τουρκοκυπριακές αρχές να σταματήσουν αμέσως την κατασκευή. Όπως αναφέρεται στο ψήφισμα 2674 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (30 Ιανουαρίου 2023), οι πλευρές θα πρέπει να σέβονται την εντολή της ΟΥΝΦΙΚΥΠ για την οριοθέτηση της νεκρής ζώνης, να απέχουν από μονομερείς ενέργειες κατά παράβαση αυτής και να απομακρύνουν όλες τις μη εγκεκριμένες κατασκευές.
Καλούμε τις τουρκοκυπριακές αρχές να απόσχουν από περαιτέρω κλιμακούμενες ενέργειες που κινδυνεύουν να υπονομεύσουν τις προοπτικές επιστροφής στις συνομιλίες επίλυσης και να σταματήσουν αμέσως κάθε μορφή βίας κατά των Ειρηνοφυλάκων του ΟΗΕ που έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή.
«Οι μονομερείς ή κλιμακούμενες ενέργειες, συμπεριλαμβανομένων των ενεργειών που θα μπορούσαν να μεταβάλουν το status quo κατά μήκος των γραμμών κατάπαυσης του πυρός ή την εισβολή στη νεκρή ζώνη, πρέπει να σταματήσουν, ώστε να καταστεί δυνατή η λήψη μέτρων για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και την προσπάθεια για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Επαναλαμβάνουμε την πλήρη υποστήριξή μας προς την ΟΥΝΦΙΚΥΠ και τον Ειδικό Αντιπρόσωπο του Γενικού Γραμματέα Colin Stewart στη δέσμευσή τους με τα μέρη για την αποφυγή εντάσεων που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν μια ειρηνική διευθέτηση. Τονίζουμε την επείγουσα ανάγκη να διορίσει ο Γενικός Γραμματέας απεσταλμένο του ΟΗΕ και καλούμε και τις δύο πλευρές να παραμείνουν ευέλικτες και ανοικτές προς τη λήψη μέτρων για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων».
Ανακοινώσεις καταδίκης και από ΕΕ
Την επίθεση καταδίκασε και ο Υπατος εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ. Σε ανάρτησή του αναφέρει:
«Η ΕΕ καταδικάζει την επίθεση κατά της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, από το προσωπικό της τουρκοκυπριακής πλευράς. Καλούμε την τουρκοκυπριακή πλευρά να σεβαστεί την εξουσιοδοτημένη εξουσία της αποστολής στη νεκρή ζώνη του ΟΗΕ και να επαναλάβει τις εργασίες για μια συμφωνημένη μελλοντική πορεία στην περιοχή Πύλας».
The EU condemns the assault on UNFICYP @UN_CYPRUS by personnel from the Turkish Cypriot side. We call on Turkish Cypriot side to respect the mission’s mandated authority in the UN buffer zone &resumption of work on agreeable way forward in the Pyla/Pile area. I called FM @ckombos
— Josep Borrell Fontelles (@JosepBorrellF) August 18, 2023
Νωρίτερα, την επίθεση των Τουρκοκυπρίων καταδίκασε και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.
Ο κ. Μισέλ με ανάρτηση στο Twitter υποδεικνύει πως «η διασφάλιση της ασφάλειας των ειρηνευτικών δυνάμεων και η αποκλιμάκωση της κατάστασης πρέπει να παραμείνουν προτεραιότητα».
Επιπλέον αναφέρει ότι είναι σε επαφή με τον Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, «παρακολουθώντας στενά την κατάσταση και καλώντας για ειρήνη στην περιοχή».
Strongly condemn the assault on @UN_CYPRUS #peacekeepers by Turkish Cypriot personnel in #Pyla today. Ensuring peacekeepers’ safety & deescalating the situation must remain a priority.
In contact w/ @Christodulides, following closely the situation & calling for peace in the area https://t.co/3WpYltTOMi
— Charles Michel (@CharlesMichel) August 18, 2023
«Προβαίνουμε σε όλες τις διπλωματικές ενέργειες»
Τα επεισόδια καταδίκασε από την πρώτη στιγμή, η κυπριακή κυβέρνηση. Σε δήλωσή του, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, αναφέρει:
«Η Κυβέρνηση καταδικάζει τα οργανωμένα επεισόδια που προκάλεσαν σήμερα το πρωί οι τουρκικές κατοχικές δυνάμεις στη νεκρή ζώνη στην περιοχή Πύλας και την απαράδεκτη επίθεση εναντίον Βρετανών και Σλοβάκων μελών της Ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ.
Οι απειλές κατά της ασφάλειας ειρηνευτών του ΟΗΕ είναι καταδικαστέες και συνιστούν σοβαρό έγκλημα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο όπως ορθά αναφέρεται και στην ανακοίνωση της Ειρηνευτικής Δύναμης.
Η Κυβέρνηση προβαίνει σε όλες τις διπλωματικές ενέργειες και βρίσκεται σε διαρκή επαφή με τα Ηνωμένα Έθνη, Μόνιμα Μέλη του ΣΑ, την ΕΕ, την Ελληνική Κυβέρνηση και με την ηγεσία της Ειρηνευτικής Δύναμης στην Κύπρο για αποτροπή των τουρκικών σχεδιασμών».
«Σοβαρό έγκλημα»
Το επεισόδιο, όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, σημειώθηκε εντός της νεκρής ζώνης κοντά στην Πύλα, όταν ειρηνευτές των ΗΕ παρεμπόδισαν μη εξουσιοδοτημένες κατασκευαστικές εργασίες στην περιοχή.
The United Nations Peacekeeping Force in #Cyprus (#UNFICYP) condemns the assaults against UN #peacekeepers and damage to @UN vehicles by personnel from the Turkish Cypriot side this morning.
Read full statement here: https://t.co/awfxpgY1Et pic.twitter.com/YtK7QW2bbN
— UN Cyprus (@UN_CYPRUS) August 18, 2023
«Οι απειλές για την ασφάλεια των ειρηνευτών των ΗΕ και η πρόκληση ζημιών στην περιουσία των ΗΕ είναι απαράδεκτες και αποτελούν σοβαρό έγκλημα με βάση το διεθνές δίκαιο που θα διωχθούν στον μέγιστο βαθμό που προβλέπει ο νόμος», προστίθεται.
Η ΟΥΝΦΙΚΥΠ καλεί την τουρκοκυπριακή πλευρά να σεβαστεί την εξουσιοδοτημένη αρχή της αποστολής εντός της νεκρής ζώνης του ΟΗΕ, να απόσχει από οποιεσδήποτε ενέργειες που θα μπορούσαν να κλιμακώσουν περαιτέρω την ένταση και να αποσύρει αμέσως όλο το προσωπικό και τα μηχανήματα από την νεκρή ζώνη του ΟΗΕ.
Ακόμη αναφέρεται πως «η αποστολή παρακολουθεί την κατάσταση στενά και παραμένει δεσμευμένη στο να διασφαλίσει τη διατήρηση της ηρεμίας και της σταθερότητας στην περιοχή».