Η Γαία, πιστή στο… ραντεβού της, επέστρεψε στα τέλη Ιουνίου για 37η χρονιά στην παραλία Σεκάνια της Ζακύνθου, προκειμένου να κάνει τη φωλιά της, καταρρίπτοντας ταυτόχρονα το παγκόσμιο ρεκόρ καταγεγραμμένης ωοτοκίας για χελώνες Καρέττα.
Με κωδικό Β2494, η «πρωταθλήτρια» χελώνα μαρκαρίστηκε το 1986 στη Ζάκυνθο από τους εκπαιδευμένους εθελοντές του Συλλόγου για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας ΑΡΧΕΛΩΝ. Εκτοτε, γινόταν συστηματική καταγραφή της παρουσίας της κάθε φορά που έβγαινε στη στεριά για να γεννήσει.
Οταν το καλοκαίρι του 2022 η συγκεκριμένη χελώνα βρέθηκε και πάλι να κάνει φωλιά στη Ζάκυνθο, συμπληρώθηκαν συνολικά 36 χρόνια καταγεγραμμένης αναπαραγωγής της, ισοφαρίζοντας το παγκόσμιο ρεκόρ για το είδος, το οποίο έχει καταγραφεί για μία χελώνα Καρέττα στη Φλόριντα των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής.
Η μέθοδος αναγνώρισης
«Η Γαία φέρει σημάδια από τραυματισμούς, καθώς της λείπει μεγάλο κομμάτι από το καβούκι της, πάνω από το δεξί πτερύγιο. Ωστόσο, παρόλο που η όψη της είναι χαρακτηριστική, έπρεπε να επιβεβαιώσουμε την παρουσία της και βάσει του μοναδικού κωδικού που έφερε.
Οταν έγινε η επιβεβαίωση ότι η χελώνα επέστρεψε στην παραλία, η χαρά μας ήταν μεγάλη» εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο υπεύθυνος για το πρόγραμμα του ΑΡΧΕΛΩΝ στη Ζάκυνθο, Θάνος Μιχαηλίδης. Οπως επισημαίνουν οι άνθρωποι του Συλλόγου, είναι γνωστό ότι οι θαλάσσιες χελώνες είναι μακρόβια ζώα, αυτό που δεν είναι γνωστό είναι πόσα ακριβώς χρόνια ζουν και πόσα χρόνια είναι αναπαραγωγικά ενεργές.
«Το μαρκάρισμα είναι μια μέθοδος με την οποία αναγνωρίζονται οι χελώνες που έρχονται για ωοτοκία κάθε χρόνο στις παραλίες μας και έτσι υπάρχει ένας αξιόπιστος δείκτης μέτρησης» επισημαίνουν.
1.800 φωλιές στη Ζάκυνθο
Συνολικά 15.000 έλληνες και ξένοι εθελοντές του ΑΡΧΕΛΩΝ καταγράφουν επί 40 χρόνια πολύτιμα στοιχεία για τις θαλάσσιες χελώνες που θα έμεναν αλλιώς στο σκοτάδι. Φέτος, μάλιστα, καταγράφεται υψηλός αριθμός φωλιών σε όλες τις περιοχές ωοτοκίας στην Ελλάδα.
Πιο συγκεκριμένα, έχουν καταγραφεί πάνω από 1.800 φωλιές στη Ζάκυνθο – λιγότερες από τον μέγιστο αριθμό φωλιών του 1995 -, πάνω από 4.300 φωλιές στον νότιο Κυπαρισσιακό Κόλπο – ο μεγαλύτερος αριθμός φωλιών που έχει καταγραφεί ποτέ στην περιοχή -, περίπου 355 φωλιές στον Λακωνικό Κόλπο, πάνω από 220 φωλιές στο Ρέθυμνο, περίπου 300 στα Χανιά και περισσότερες από 230 στη Μεσσαρά Κρήτης.
«Σίγουρα διανύουμε μια χρονιά με υψηλούς αριθμούς φωλιών σε όλες τις παραλίες ωοτοκίας ανά την Ελλάδα. Μάλιστα, σε κάποιες από αυτές, όπως ο νότιος Κυπαρισσιακός Κόλπος, τα Χανιά και ο Κόλπος Μεσσαράς στην Κρήτη, τα προκαταρκτικά στοιχεία δείχνουν ρεκόρ όλων των εποχών» σημειώνει η υπεύθυνη ερευνητικών θεμάτων του ΑΡΧΕΛΩΝ, Αλίκη Παναγοπούλου.
Αξίζει να σημειωθεί πως τα στοιχεία που συλλέγονται στα προγράμματα του Συλλόγου διαβιβάζονται κάθε χρόνο στον ΟΦΥΠΕΚΑ, τον αρμόδιο οργανισμό για το Φυσικό Περιβάλλον και την Κλιματική Αλλαγή, συνεισφέροντας στην εφαρμογή των εθνικών δράσεων για την προστασία των θαλάσσιων χελωνών.
Η περίοδος που τα μικρά χελωνάκια έχουν βγει από τις φωλιές τους και πρέπει να φτάσουν με ασφάλεια στη θάλασσα έχει αρχίσει, γι’ αυτό και είναι σημαντικό, σύμφωνα με τον κ. Μιχαηλίδη, να ξέρουν οι λουόμενοι και οι επιχειρήσεις πώς πρέπει να συμπεριφέρονται στις παραλίες ωοτοκίας και να τηρούν τα μέτρα προστασίας, προκειμένου να μην εμποδίζουν τη φύση να επιτελεί το έργο της.
Συστάσεις από τον ΑΡΧΕΛΩΝ
Την ίδια στιγμή, βέβαια, τα μέλη του Συλλόγου προειδοποιούν πως παρόλο που για πολλούς θα φάνταζε ωραίο να είχαν την ευκαιρία να κολυμπήσουν παρέα με μια θαλάσσια χελώνα, στην πραγματικότητα η αλληλεπίδραση μπορεί να μην είναι πάντα ευχάριστη.
Οι θαλάσσιες χελώνες δεν είναι σαν τα κατοικίδια ζώα, ζουν ελεύθερες στη θάλασσα, συνήθως ταξιδεύουν για μεγάλες αποστάσεις και σπάνια συναντούν τους ανθρώπους.
Μπορεί να καταδιώξει τους λουόμενους στη θάλασσα για να τους απομακρύνει από τον ζωτικό της χώρο ενώ, εάν έχει ταϊστεί από ανθρώπους, μπορεί να τους πλησιάσει και να τους δαγκώσει. Αυτό συμβαίνει και στο Λιμένι της Μάνης, όπου το τοπικό Κέντρο Υγείας κάθε καλοκαίρι καταγράφει δεκάδες περιστατικά επιθέσεων θαλάσσιας χελώνας σε λουόμενους.