Ένας καλός ύπνος είναι από τα πιο σημαντικά ζητήματα καλής ζωής. Είναι ιδιαίτερα σπουδαία παράμετρος της ζωής μας, αλλά ειδικά όταν μιλάμε για παιδιά ο σωστός ύπνος είναι άμεσα συνδεδεμένος με την ανάπτυξη τους και τις σχολικές επιδόσεις τους.
Σαν σωστός γονιός έχεις φροντίσει και το παιδί σου έχει προμηθευτεί με όσα χρειάζεται για την νέα σχολική χρονιά. Ως γονιός, πέρα από τα σχολικά είδη που θα αγοράσεις μαζί με το παιδί σου, όπως για παράδειγμα η σχολική τσάντα, η κασετίνα, διάφορα τετράδια και η απαραίτητη γραφική ύλη, οφείλεις να το βοηθήσεις να αποκτήσει το κατάλληλο πρόγραμμα ύπνου για την ηλικία του. Μην ξεχνάς ότι ο σωστός ύπνος είναι όσο σημαντικό και το διάβασμα για την νοητική εξέλιξη κάθε παιδιού.
Θα ξέρεις ότι οι ενήλικες όσο μεγαλώνουμε χρειαζόμαστε λιγότερο ύπνο. Τα παιδιά από την άλλη, χρειάζονται παραπάνω ώρες ύπνου, ειδικά κατά τη σχολική περίοδο. Πιο συγκεκριμένα, παιδιά μεταξύ 6 και 12 ετών χρειάζονται τουλάχιστον 9 με 12 ώρες ύπνο ενώ οι έφηβοι 13 με 18 ετών από 8 έως 10 ώρες ύπνου. Το κλασσικό οκτάωρο δεν αρκεί για τα παιδιά και πρέπει να φροντίζουμε να έχουν το σωστό πρόγραμμα ύπνου.
Η έλλειψη ύπνου ή ο κακός ύπνος θα επιφέρει διάφορες αρνητικές καταστάσεις που θα επηρεάσουν τις σχολικές επιδόσεις του παιδιού σας.
Σε ένα άυπνο παιδί θα παρατηρήσουμε αρκετά ζητήματα που θα επιβαρύνουν την νοητική του ικανότητα για μάθηση. Συγκεκριμένα ο κακός ή ελλιπής ύπνος επιφέρει:
- Μειωμένη Προσοχή. Η συγκέντρωση είναι βασική προϋπόθεση για πετυχημένη μάθηση. Ο κακός ύπνος επιδρά άμεσα στη συγκέντρωση και κάνει τη μάθηση δυσκολότερη.
- Προβλήματα Μνήμης. Ο ύπνος είναι βασικός για την αποθήκευση από την βραχυχρόνια στη μακροχρόνια μνήμη των γνώσεων και εμπειριών μας. Ανεπαρκής ύπνος οδηγεί σε απώλεια πληροφοριών ή/και δυσκολία ανάκλησης.
- Μείωση Δημιουργικότητας. Η δημιουργικότητα δεν αφορά μόνο καλλιτεχνικές διαδικασίες αλλά και ένα τρόπο σκέψης για επίλυση προβλημάτων. Ο σωστός ύπνος ευνοεί την δημιουργική σκέψη.
- Μειώνει τις Νοητικές Λειτουργίες. Τόσο ο χρόνος σκέψης και αντίδρασης όσο και η σειριακή σκέψη (τα απαραίτητα βήματα και η σωστή σειρά τους για κάτι) επηρεάζονται από τον κακό ύπνο.
- Διάθεση. Η συνολική διάθεση ενός παιδιού είναι κρίσιμη για τη μάθηση και την κοινωνικοποίηση. Κακός ύπνος μπορεί να σημαίνει δυσφορία, κακή διάθεση και επιθετικότητα.
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για κακό ύπνο ενός παιδιού. Αφήνοντας κατά μέρος διαταραχές ύπνου που χρειάζονται τη συνδρομή γιατρού όπως η υπνική άπνοια, αυπνία, υπνοβασία και συστηματικοί εφιάλτες υπάρχουν και πιο απλές αιτίες για ελλιπή ύπνο ενός παιδιού.
- Έλλειψη Σταθερής Ρουτίνας. Τα παιδιά είναι χρήσιμο να έχουν ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου και να αποφεύγουν τις εναλλαγές στην ώρα που πέφτουν και σηκώνονται. Δεν μπορούν όλα τα παιδιά να αναπληρώσουν χαμένο ύπνο κατά τα σαββατοκύριακα για αυτό καλύτερα να τηρούν σταθερό ημερήσιο πρόγραμμα ύπνου.
- Υπερβολική Έκθεση σε Οθόνες. Η χρήση κινητών, tablet και υπολογιστή μας εκθέτει στο μπλε φως το οποίο επηρεάζει αρνητικά τον ύπνο μας. Φροντίζοντας να περιορίσουμε την χρήση τους στο παιδί μας μια με δύο ώρες πριν τον ύπνο θα οδηγήσει σε καλύτερης ποιότητας ύπνο.
- Προβληματικές Προτεραιότητες. Είναι συχνό φαινόμενο να ξεχνάμε πόσο σημαντικός είναι ο ύπνος για τα παιδιά και να τον θυσιάζουμε για άλλες δραστηριότητες. Όταν σχεδιάζουμε την ρουτίνα του παιδιού μας πρέπει να δίνουμε στον ύπνο τη βαρύτητα που του αξίζει.
Τι μπορείς να κάνεις σαν γονιός για να βοηθήσεις το παιδί σου να έχει καλύτερο ύπνο; Πρώτα από όλα, εξήγησε στα παιδιά γιατί είναι τόσο σημαντικός ο σωστός ύπνος και πόσες ώρες χρειάζονται. Στη συνέχεια, φρόντισε να φτιάξεις μαζί με τα παιδιά το ημερήσιο πρόγραμμα τους βάζοντας τον ύπνο σε προτεραιότητα.
Πέρα από τον προγραμματισμό του ύπνου, θα βοηθήσει και η δημιουργία βοηθητικών διαδικασιών για ετοιμασία για τον ύπνο. Βασική αρχή είναι η μείωση της χρήσης ηλεκτρονικών πριν τον ύπνο. Τουλάχιστον για μια ώρα πριν να ξαπλώσει ας έχει κλείσει τις οθόνες. Βοηθητικά ένα ζεστό ντους, κάποιο ρόφημα και λίγο διάβασμα μπορούν να δημιουργήσουν καλύτερες συνθήκες ύπνου.
Κρίσιμο είναι να υπάρχει το σωστό στρώμα για το μέγεθος και βάρος του παιδιού. Επίσης, να έχει τη σωστή θερμοκρασία το δωμάτιο του και αν το ενοχλούν οι εξωτερικοί ήχοι να δοκιμάσεις μηχανισμούς λευκού θορύβου.
Τέλος, σαν γονιός πρέπει να παραμένεις σε επαγρύπνηση για πιθανά ζητήματα υγείας που επηρεάζουν τον ύπνο του παιδιού και να ζητήσεις άμεσα τη βοήθεια ενός ειδικού.