Συλλογική ηγεσία; Παράταξη; Κέντρο ή Αριστερά; Κόμμα μελών ή δομών; Πολιτική ή επικοινωνία; Η κούρσα για τον νέο πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ προς το παρόν τα έχει όλα, αν και έχει οριοθετηθεί σε ένα πολιτικό πλαίσιο που όμως δεν απαλείφει τις διακριτές γραμμές των (ως τώρα) τεσσάρων υποψηφίων. Από την Πέμπτη η όλη μάχη έχει μεταφερθεί και με όρους καμπάνιας στο Διαδίκτυο με την ιστοσελίδα vote.syriza.gr και με ορίζοντα την ημερομηνία 10 Σεπτέμβρη και την εκλογική διαδικασία.
Οι περιοδείες των τεσσάρων πυκνώνουν και τα επόμενα βήματα είναι: διαρκές συνέδριο του κόμματος στις 2 Σεπτέμβρη (εδώ θα είναι και η καταληκτική ημερομηνία για τυχόν άλλες υποψηφιότητες), εκλογή στις 10 και αν χρειαστεί και δεύτερος γύρος στις 17. Η φετινή ΔΕΘ θα έχει στις 18 του μηνός νέο πρόεδρο για το κόμμα – που θα δει παραγωγικούς φορείς και θα εκφωνήσει ομιλία στη συμπρωτεύουσα.
Ως τώρα οι τέσσερις (Εφη Αχτσιόγλου, Νίκος Παππάς, Ευκλείδης Τσακαλώτος, Στέφανος Τζουμάκας) με τις δημόσιες παρεμβάσεις τους έχουν ήδη χαράξει μια γραμμή για το μέλλον του χώρου, τη θέση του στο πολιτικό σκηνικό, τη σχέση του με τα κοινωνικά στρώματα και το πού θα πάει η πυξίδα του: Αριστερά, Κέντρο κ.τ.λ. Ακόμη και μια υποδόρια ή σε αρκετές φάσεις ανοιχτή αντιπαράθεση υπάρχει για την ποιότητα του προεκλογικού λόγου, για το αν ο ένας ή ο άλλος έχει σαφές μήνυμα και όλα αυτά πάντα υπό την πίεση του πολιτικού χρόνου.
Ας μην ξεχνούμε πως υπό μία έννοια κρας τεστ θα είναι οι αυτοδιοικητικές εκλογές, ενώ ακολουθεί και το τακτικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ τον Νοέμβριο που εκ των πραγμάτων θα έχει και ταυτοτικά χαρακτηριστικά, και παράλληλα ο χρόνος θα έχει αρχίσει να μετρά αντίστροφα για το δεύτερο κρας τεστ που είναι οι ευρωεκλογές του 2024.
Ολα αυτά σε συνάρτηση με το γεγονός πως ο ΣΥΡΙΖΑ παρά την καθήλωση του Μάη – Ιούνη παραμένει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, άρα έχει και θεσμικές υποχρεώσεις, ενώ από την άλλη υπάρχουν δύο παράμετροι που ο νέος ή η νέα πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να αμελήσει: η κυβέρνηση με την αποφασιστική ηγεμονία και ισχύ της θα φέρει τομές, νόμους, πλάνα άμεσα, όπως δείχνει και το πρώτο εργασιακό νομοσχέδιο που είναι σε διαβούλευση ήδη. Από την άλλη το ΠΑΣΟΚ επίσης δεν είναι αμελητέα δύναμη και στον διαγκωνισμό στο ευρύτερο προοδευτικό γήπεδο αλλά και ως δύναμη που θέλει να είναι εκείνη η σοβαρή αντιπολίτευση στον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Αρα, πέραν της κούρσας, οι υποχρεώσεις… τρέχουν. Τρέχουν όμως και οι υποψήφιοι, παρά τη θερινή ραστώνη των ημερών. Και τρέχουν κρατώντας ο καθένας εξ αυτών τα χαρακτηριστικά του, σε μια δύσκολη διαδικασία με μεγάλο στοίχημα τη συμμετοχή των μελών, του κόσμου και την εξωστρέφεια του χώρου. Περιοδείες, παρεμβάσεις, εκδηλώσεις. Κάπως έτσι πάντως συνοψίζεται η ιδιότυπη κούρσα.
Αντίπαλος ο Μητσοτάκης για την Αχτσιόγλου
Η Εφη Αχτσιόγλου θα πάει προσεχώς σε Πάτρα και Βόλο αλλά και Κρήτη. Η ίδια αναδεικνύει πιο κεντρικοπολιτικά θέματα της επικαιρότητας και έχει ως κύριό της στρατηγικό στοιχείο πως βασικός της και μόνος αντίπαλος, όπως λέει το ρεπορτάζ, είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Η όλη γραμμή του επιτελείου της θέλει να της προσδώσει ήδη φυσιογνωμία ως νέας πρόεδρου, ενώ η ίδια επιμένει σε ένα κόμμα δομών, όπως λέει, και με σύνδεση με τα κοινωνικά κινήματα και τους νέους επιστήμονες.
Η Αχτσιόγλου θέλει το κόμμα να γίνει εκ νέου εκφραστής των λαϊκών στρωμάτων, ενώ στη συζήτηση που γίνεται για το Κέντρο ή την Αριστερά δεν πιστεύει πως τώρα πρωτεύει ο ταυτολογικός προσδιορισμός. Το είχε αποσαφηνίσει εξάλλου και στην Κεντρική Επιτροπή του Ιουλίου. «Τομή μέσα στη συνέχεια. Αυτή πρέπει να είναι η εξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ», είπε προσφάτως η ίδια («Μακεδονία της Κυριακής»).
«Για να πάει το κόμμα μας στην επόμενη ημέρα χρειάζεται όχι μόνο τις νέες ιδέες και τις νέες δυνάμεις, αλλά και τις δυνάμεις που έρχονται από μακριά και το οδήγησαν να κερδίσει δύο εκλογικές αναμετρήσεις και να έχει τη διακυβέρνηση της χώρας για πάνω από τέσσερα χρόνια. Το «νέο» και η εμπειρία σε μία διαλεκτική σχέση. Και για να επιτευχθεί αυτό χρειαζόμαστε ένα κόμμα των δομών, όχι των προσώπων». Μια κριτική που ως τώρα της γίνεται είναι πως «στρογγυλεύει» τις γραμμές της ακριβώς επειδή φαίνεται πως έχει προβάδισμα και δεν θέλει με αιχμές να ανοίξει μέτωπα. Υπόσχεται και θέλει πάντως κινητοποίηση του όλου κόμματος.
Κόμμα εξουσίας θέλει ο Τσακαλώτος
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος την προσεχή Δευτέρα και Τρίτη πάει στα Γιάννινα και θα περιοδεύσει γενικά στον νομό. Θα ακολουθήσουν η Θεσσαλία, η Κεντρική Μακεδονία, η Θράκη, η Κρήτη. Η δική του «τεχνοτροπία» στην καμπάνια του έχει το χαρακτηριστικό πως ανάμεσα στις «βαριές» πολιτικές ομιλίες έχει προγραμματίσει και θεματικές εκδηλώσεις όπως στα Χανιά για την πράσινη μετάβαση και τις ενεργειακές κοινότητες, στο Ρέθυμνο για το ΕΣΥ (εδώ θα έχει και κείμενο στήριξης από γιατρούς) αλλά και στον Βόλο για την τεχνητή νοημοσύνη.
Οι συνομιλητές του Τσακαλώτου σημειώνουν πως εκείνος εντοπίζει την εποχή ως φάση όπου ιεραρχείται ο πόλεμος των θέσεων και όχι ο πόλεμος των κινήσεων. Προέχει δηλαδή η δουλειά μυρμηγκιού για να ξαναγίνει ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ κόμμα εξουσίας και άρα όλα τα βήματα έχουν τον χαρακτήρα προετοιμασίας ενός τέτοιου εδάφους. Δίνει έμφαση στο προγραμματικό και βέβαια στη σφυρηλάτηση της ταυτότητας του χώρου.
Για την κουβέντα αν ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να κινηθεί προς τους κεντρώους ή προς τους αριστερόστροφους οι συνομιλητές του λένε πως είναι όλοι καλοδεχούμενοι, αρκεί το κόμμα να έχει καθαρή ταυτότητα και να μην είναι άθροισμα. Η κριτική που γίνεται στον Τσακαλώτο είναι πως έχει «στενή» απεύθυνση και πως επί των ημερών του – αν εκλεγεί – η Προοδευτική Συμμαχία και οι πασοκογενείς δεν θα εκφράζονται. Επιμένει πάντως στον όρο «συλλογική ηγεσία» και μιλάει για σοκ επανίδρυσης των οργανώσεων και των δομών.
Με όρους παράταξης ο Παππάς
Ο Νίκος Παππάς αύριο θα είναι στο Αργος, στις 24 του Αυγούστου θα πάει στην Πάτρα, στις 28 στη Θεσσαλονίκη. Μιλάει με όρους παράταξης και όχι απλώς κόμματος αφού ευνόητα θέλει να είναι ο πόλος που θα εκφράσει τους πασοκογενείς ανάμεσα σε άλλους.
Ο Παππάς επαναφέρει στον πολιτικό του λόγο όλες αυτές τις ημέρες το «κόμμα μελών», ενώ οι επιτελείς του σε αντίστιξη με την Αχτσιόγλου και τον Τσακαλώτο θεωρούν πως οι δομές (το κόμμα δομών δηλαδή) στραγγάλισαν πολλές φορές τα στρατηγικά βήματα του χώρου όλο το προηγούμενο διάστημα και συχνά – όπως σημειώνουν οι του Παππά – δεν άφησαν να γίνει η ανανέωση των νομαρχιακών οργανώσεων του ΣΥΡΙΖΑ ή να αναπτυχθεί ένα δίκτυο στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Ο Παππάς έχει μιλήσει αρκετές φορές για κόμμα – παράταξη που θα εκφράζει όλο τον χώρο από την Αριστερά μέχρι το Κέντρο, πιστεύει στο άνοιγμα ως κομμάτι της φυσιογνωμίας του και θεωρεί πως το μεγάλο πρώτο βήμα της διεύρυνσης έγινε το 2019. Ο ίδιος πιστεύει στο εκ νέου φλερτ με τη μεσαία τάξη. Ακριβώς εδώ βέβαια δομείται η κριτική στον ίδιο πως είναι φορέας μιας ασαφούς ταυτότητας χωρίς ριζοσπαστικό σχέδιο.
Ανασύνταξη του ΣΥΡΙΖΑ ο στόχος Τζουμάκα
Ο Στέφανος Τζουμάκας κινείται, όπως λέει ο ίδιος, με όρους επιστροφής στην πολιτική, σε αντίθεση με τους ετέρους συνυποψηφίους του. Πώς εξηγεί γιατί ρίχθηκε στη μάχη τώρα; «Πολιτική η απόφαση, μόνο πολιτικά ήταν και τα κριτήρια. Αυτονομία της πολιτικής έναντι της διαπλοκής, ανασύνταξη του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ στη λογική του πολιτικού κόμματος πλειοψηφίας. Να θέσουμε ένα τέλος στην υποκατάσταση της πολιτικής με οργανωτικά μέτρα.
Σχέδιο και θέσεις που αποβλέπουν σε λύσεις στη χώρα και στην ελληνική κοινωνία και δευτερευόντως στη λογική της φθοράς του αντιπάλου», είπε σε πρόσφατη συνέντευξή του («ΕφΣυν») και επιμένει σε ένα κόμμα που δυνητικά θα είναι πάλι κυβερνητικό και όχι στρατηγικά μειοψηφικό.