Από την αρχαιότητα οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν την ενέργεια του ανέμου που φυσά, για να κινήσουν τα καράβια τους. Στην αρχαία Αίγυπτο, η χρήση πανιών πιστεύεται ότι ξεκίνησε πριν από περίπου 6.000 χρόνια, ενώ η εμφάνιση της τριήρους σηματοδότησε την ουσιαστική εξέλιξη του πολεμικού ναυτικού στην αρχαία Ελλάδα και πάλι με τη βοήθεια των ανέμων. Φυσικά, αυτή η τεχνολογία έχει προ πολλού ξεπεραστεί στον παγκόσμιο ναυτιλιακό τομέα, όπου τα εμπορικά πλοία χρησιμοποιούν κινητήρες και όχι πανιά. Κάτι όμως αλλάζει.
Πριν από λίγες ημέρες, η BAR Technologies με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε ότι έγινε ακόμη ένα σημαντικό βήμα στις προσπάθειες για την έναρξη της εμπορευματοποίησης και εγκατάστασης της νέας τεχνολογίας που αφορά την αιολική πρόωση για τα εμπορικά πλοία. Σε συνεργασία με τον ιαπωνικό όμιλο Mitsubishi Corporation παρουσίασε ένα φορτηγό πλοίο που χρησιμοποιεί αιολική ενέργεια για να βοηθήσει την πρόωσή του.
WindWings
Το «Pyxis Ocean» ξεκίνησε ήδη το παρθενικό του ταξίδι από την Κίνα προς τη Βραζιλία και – όπως επισημαίνεται – πρόκειται για το πρώτο φορτηγό πλοίο που είναι εξοπλισμένο με γιγαντιαία αιολικά ιστία. Τα τεράστια ιστία WindWings υποτίθεται ότι θα μειώσουν την κατανάλωση καυσίμων και, συνεπώς, το αποτύπωμα άνθρακα της ναυτιλίας. Τα ιστία έχουν ύψος 37,5 μέτρων και ανυψώνονται μόνον όταν το πλοίο βρίσκεται εκτός λιμανιού. Υπολογίζεται πως ο άνεμος θα μπορούσε να βοηθήσει να μειωθούν οι εκπομπές ρύπων κατά 30% κατά τη διάρκεια της ζωής του πλοίου.
«Πρόκειται για ένα από τα πιο αργά έργα που έχουμε κάνει, αλλά χωρίς αμφιβολία με τον μεγαλύτερο αντίκτυπο για τον πλανήτη» δήλωσε ο επικεφαλής της ομάδας Τζον Κούπερ, ο οποίος εργαζόταν για την ομάδα Formula 1 της McLaren. «Προβλέπω ότι μέχρι το 2025 οι μισές παραγγελίες νέων πλοίων θα είναι με αιολική πρόωση. Εάν βάλουμε τέσσερα ιστία σε ένα πλοίο, εξοικονομούνται έξι τόνοι καύσιμα, δηλαδή 20 τόνοι άνθρακα την ημέρα. Τα νούμερα είναι τεράστια» εξήγησε.
Οπως επισημαίνουν οι ειδικοί, η αιολική ενέργεια είναι ένας πολλά υποσχόμενος τομέας, καθώς η ναυτιλιακή βιομηχανία προσπαθεί να μειώσει τους εκτιμώμενους 837 εκατομμύρια τόνους άνθρακα που παράγει κάθε χρόνο. Τον Ιούλιο η βιομηχανία δεσμεύτηκε για μηδενικό ισοζύγιο μέχρι ή γύρω στο 2050. «Η αιολική ενέργεια μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά», τονίζει ο δρ Σάιμον Μπούλοκ, ερευνητής ναυτιλίας στο Κέντρο Tyndall, στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ.
Το project «Oceanbird»
Αυτή δεν είναι η μόνη… αιολική λύση. Τον Μάρτιο, η Wallenius Marine παρουσίασε το project «Oceanbird», φιλοδοξώντας να επαναφέρει τα ιστιοφόρα στο προσκήνιο του παγκόσμιου εμπορίου.
Το «Oceanbird» – ένα φορτηγό πλοίο για μεταφορά αυτοκινήτων, με ελάχιστους ρύπους – αναμένεται να καθελκυστεί το 2025, με τον Περ Τούνελ, COO της εταιρείας, να τονίζει: «Οραμά μας είναι να ανοίξουμε τον δρόμο προς μια πραγματικά βιώσιμη ναυτιλία και φυσικά θέλουμε να μας ακολουθήσουν και άλλοι».
Το project στηρίζει και ο δισεκατομμυριούχος Μπιλ Γκέιτς, τονίζοντας πως «η εξαιρετική ομάδα πίσω από το «Oceanbird» μειώνει τις εκπομπές άνθρακα έως και 90% χρησιμοποιώντας τεχνολογία καθαρής αιολικής ενέργειας».
Το πλοίο είναι ελάχιστα συμβατικό. Στην πραγματικότητα, τα πέντε κατάρτια που διαθέτει είναι στην πραγματικότητα τα πανιά, αλλά βασίζονται στο σχέδιο των φτερών ενός αεροπλάνου. Με μήκος 200 μέτρα, πλάτος στα 40 και ύψος που με τα κινούμενα κατάρτια θα ανεβαίνει στα 105 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Σε ό,τι αφορά την κατανάλωση καυσίμων και ως εκ τούτου την έκλυση διοξειδίου του άνθρακα, αντί των 40 τόνων καυσίμου ανά ημέρα που καταναλώνει ένα συμβατικό φορτηγό πλοίο αυτού του μεγέθους, το «Oceanbird» θα καταναλώνει μόλις 4 τόνους.
Τέλος, τον περασμένο Οκτώβριο ο ιαπωνικός ναυτιλιακός όμιλος Mitsui OSK Lines (ΜΟL) έθεσε σε λειτουργία και επίσημα το πλοίο μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου «Shofu Maru», το οποίο είναι εξοπλισμένο με σύστημα αιολικής πρόωσης με σκληρό πανί. Το συγκεκριμένο bulk carrier, χωρητικότητας 98.700 dwt, αποτέλεσε το πρώτο εγχείρημα αιολικής πρόωσης για την ιαπωνική εταιρεία, στο πλαίσιο του project Wind Challenge.
